S-Bahn w Berlinie
| szybka kolej miejska | |
| |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Lokalizacja | |
| Operator |
S-Bahn Berlin GmbH |
| Liczba linii |
16 |
| Lata funkcjonowania |
od 1924 |
| Dzienna liczba pasażerów |
1,3 mln |
| Infrastruktura | |
 Schemat sieci berlińskiej S-Bahn | |
| Długość sieci |
331,5 km |
| Rozstaw szyn |
1435 mm |
| Napięcie zasilania |
750 V DC |
| Liczba stacji |
166 |
| Strona internetowa | |
_SBahn.jpg)
S-Bahn w Berlinie – szybka kolej miejska, najstarsza w Niemczech i pierwowzór klasycznej SKM na całym świecie. Linie S-Bahn obsługiwane są przez S-Bahn Berlin GmbH, spółkę-córkę Deutsche Bahn. Obecnie w Berlinie kursuje 15 linii S-Bahn, większość z nich sięga poza granice miasta. Wraz z liniami U-Bahn tworzą kręgosłup transportu zbiorowego w aglomeracji Berlina, zintegrowanego w Verkehrsverbund Berlin-Brandenburg.
Nazwa S-Bahn wywodzi się z określenia Stadt-Schnell-Bahn (szybka kolej miejska).
Linie S-Bahn rozmieszczone są w trzech grupach:
- linie wschód-zachód, przebiegające na centralnym odcinku przez kolej wiaduktową (Stadtbahn)
- linie północ-południe, na centralnym odcinku w tunelu (Nord-Süd S-Bahn)
- linie okólne (die Ringbahn)
Linia Ringbahn na mapie przypomina kształtem głowę psa, dlatego kolokwialnie berlińczycy nazywają ją, jak również centralny obszar przez nią otoczony właśnie Psim łbem (niem. Hundekopf).
Linie
[edytuj | edytuj kod]| Linia | Przebieg trasy | Liczba stacji | Szlaki kolejowe |
|---|---|---|---|
| S1 | Wannsee ↔ Oranienburg | 35 | Wannseebahn, Nord-Süd-Tunnel, Preußische Nordbahn |
| S2 | Blankenfelde ↔ Bernau | 28 | Dresdener Bahn, Nord-Süd-Tunnel, Stettiner Bahn |
| S25 | Teltow Stadt ↔ Hennigsdorf | 27 | Anhalter Bahn, Nord-Süd-Tunnel, Kremmener Bahn |
| S3 | Spandau ↔ Erkner | 30 | Schlesische Bahn |
| S41 | Gesundbrunnen – Südkreuz – Gesundbrunnen | 28 | Berliner Ringbahn (zgodnie z ruchem wskazówek zegara) |
| S42 | Gesundbrunnen – Südkreuz – Gesundbrunnen | 28 | Berliner Ringbahn (przeciwnie do ruchu wskazówek zegara) |
| S45 | Südkreuz ↔ Port lotniczy Berlin-Brandenburg | 12 | Außenring, Görlitzer Bahn, Berliner Ringbahn |
| S46 | Westend ↔ Königs Wusterhausen | 23 | Görlitzer Bahn, Berliner Ringbahn |
| S47 | Berlin Hermannstraße ↔ Spindlersfeld | 7 | Görlitzer Bahn, Berliner Ringbahn |
| S5 | Westkreuz ↔ Strausberg Nord | 30 | Berliner Stadtbahn, Preußische Ostbahn |
| S7 | Potsdam Hauptbahnhof ↔ Ahrensfelde | 29 | Wetzlarer Bahn, Berliner Stadtbahn, Wriezener Bahn |
| S75 | Warschauer Straße ↔ Wartenberg | 27 | Olympiabahn, Berliner Stadtbahn, Außenring |
| S8 | Birkenwerder ↔ Zeuthen | 24 | Görlitzer Bahn, Berliner Ringbahn, Stettiner Bahn |
| S85 | Waidmannslust ↔ Berlin-Grünau | 20 | Görlitzer Bahn, Berliner Ringbahn, Stettiner Bahn |
| S9 | Spandau ↔ Port lotniczy Berlin-Brandenburg | 28 | zewnętrzny pierścień towarowy, Görlitzer Bahn, Berliner Stadtbahn, Olympiabahn |
Historia
[edytuj | edytuj kod]Historia S-Bahn rozpoczęła się wraz z uruchomieniem pociągów lokalnych na średnicowej linii estakadowej (Stadtbahn – dosłownie „kolej miejska” lub „linia przez miasto”) w 1882 r. Następnie rozwinęły się również koleje podmiejskie (Vorortbahn) i okrężna (Ringbahn). Od 1924 r. zaczęto elektryfikację tych kolei, zaś 1 grudnia 1930 połączono je w system S-Bahn. Jeszcze kilkadziesiąt lat po II wojnie światowej część linii obsługiwana była przez pociągi elektryczne, część zaś przez parowe. Zasięg sieci S-Bahn był wówczas większy niż obecnie (pociągi dojeżdżały m.in. do Falkensee, Rangsdorf, Velten). Większość linii niezelektryfikowanych do lat sześćdziesiątych w późniejszym okresie została wyłączona z sieci S-Bahn i przejęta przez koleje regionalne.
W czasie ponad 80 lat eksploatacji elektrycznych kolei miejskich w Berlinie zdarzyło się kilka wypadków (pożary, wykolejenia), w których nikt nie zginął.
