Przejdź do zawartości

Głogówek

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Głogówek
miasto w gminie miejsko-wiejskiej
Ilustracja
Panorama Głogówka
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

prudnicki

Gmina

Głogówek

Data założenia

XI wiek

Prawa miejskie

1275

Burmistrz

Piotr Bujak

Powierzchnia

22,05[1] km²

Wysokość

212 m n.p.m.

Populacja (01.01.2024)
• liczba ludności
• gęstość


5445[1]
246,9 os./km²

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

48-250

Tablice rejestracyjne

OPR

Położenie na mapie gminy Głogówek
Mapa konturowa gminy Głogówek, w centrum znajduje się punkt z opisem „Głogówek”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Głogówek”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Głogówek”
Położenie na mapie powiatu prudnickiego
Mapa konturowa powiatu prudnickiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Głogówek”
Ziemia50°20′38″N 17°52′02″E/50,343889 17,867222
TERC (TERYT)

1610024

SIMC

0965281

Urząd miejski
Rynek 1
48-250 Głogówek
Strona internetowa
BIP

Głogówek (dodatkowa nazwa w j. niem. Oberglogau, łac. Glogovia minor, cz. Horní Hlohov, śl. Gogōwek) – miasto w Polsce położone w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Głogówek. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej, na pograniczu Kotliny Raciborskiej i Płaskowyżu Głubczyckiego, będących częścią Niziny Śląskiej. Przepływa przez niego rzeka Osobłoga.

W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa opolskiego.

Według danych GUS z 1 stycznia 2024 r. miasto liczyło 5445 mieszkańców[1].

Jedno z najstarszych miast w Polsce, lokowane w 1275. Położone w księstwie opolskim, stanowiło drugą siedzibę książąt opolskich. W XV wieku stolica księstwa głogówecko-prudnickiego. W 1655 w mieście schronił się król Polski Jan II Kazimierz Waza, a w 1806 kompozytor Ludwig van Beethoven. Od 1945 w granicach Polski. Powstały nowe osiedla mieszkaniowe, zakłady przemysłowe i infrastruktura turystyczna.

Geografia

[edytuj | edytuj kod]
 Z tym tematem związana jest kategoria: Geografia Głogówka.

Położenie

[edytuj | edytuj kod]

Miasto jest położone w południowo-zachodniej Polsce, w województwie opolskim, około 10 km od granicy z Czechami, na pograniczu Kotliny Raciborskiej i Płaskowyżu Głubczyckiego. Należy do Euroregionu Pradziad. Leży na terenie Nadleśnictwa Prudnik (obręb Prudnik)[2]. Przez granice administracyjne miasta przepływa rzeka Osobłoga. Głogówek położony jest na wysokości 212 m n.p.m.

Środowisko naturalne

[edytuj | edytuj kod]
Klimatogrami dla Głogówka
IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
 
 
32
 
1
-5
 
 
30
 
3
-4
 
 
31
 
7
-1
 
 
41
 
13
3
 
 
71
 
19
7
 
 
81
 
22
11
 
 
86
 
23
12
 
 
82
 
23
12
 
 
53
 
19
9
 
 
41
 
14
5
 
 
42
 
7
1
 
 
38
 
3
-3
Temperatury w °C
Opad całkowity w mm
Źródło: climate-data.org

W Głogówku panuje klimat umiarkowany ciepły. Średnia temperatura roczna wynosi +8,3 °C. Duże zróżnicowanie dotyczy termicznych pór roku. Średnie roczne opady atmosferyczne w rejonie Głogówka wynoszą 628 mm. Dominują wiatry zachodnie[3].

Podział miasta

[edytuj | edytuj kod]

Według Krajowego Rejestru Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju częściami Głogówka są[4]:

W mieście znajdują się również osiedla:

  • os. Jana Pawła II
  • os. Marii Konopnickiej
Widok na centrum Głogówka
Widok na centrum Głogówka
Nazwa Głogówek wśród innych nazw śląskich miejscowości w urzędowym pruskim dokumencie z 1750 roku wydanym w języku polskim w Berlinie[5]

Nazwa miejscowości pochodzi od polskiej nazwy rośliny należącej do rodziny różowatychgłogu (Crataegus L.). Wywód ten prezentuje topograficzny opis Górnego Śląska z 1865 roku notujący miasto pod niemieckimi, polskimi oraz łacińskimi nazwami we fragmencie: „Ihren Namen Ober-Glogau (Gorny Glógow, Superior Glogovia) hat die Stadt wahrscheinlich von dem noch heute hie und da wachsenden Hagedorn (pol. głog) erhalten sie wird auch wohl Klein-Glogau oder Weniger-Glogau, polnisch Mały-Glogów, Głogówek, Minor-Glogovia genannt”, czyli w tłumaczeniu na język polski Jego nazwy Ober-Glogau (Gorny Glógow, Superior Glogovia) wzięły się zapewne od głogu, który tu rośnie podobnie jak wzięły je nazwy Klein-Glogau lub Weniger-Glogau, polski Mały-Głogów, Głogówek, Minor Glogovia[6].

W 1475 roku w łacińskich statutach Statuta synodalia episcoporum Wratislaviensium miejscowość wymieniona jest w zlatynizowanej formie Glogouie minoris[7]. W roku 1613 śląski regionalista i historyk Mikołaj Henel z Prudnika wymienił miejscowość w swoim dziele o geografii Śląska pt. Silesiographia podając jej łacińską nazwę: Glogovia Minor[8].

W 1750 roku nazwa Głogówek wymieniona została w języku polskim przez Fryderyka II pośród innych miast śląskich w zarządzeniu urzędowym wydanym dla mieszkańców Dolnego i Górnego Śląska[9].

W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie miejscowość występuje pod nazwami niemieckimi Klein Glogau oraz Ober Glogau, a także polską Gorny Glogow[10]. Takie same nazwy wyszczególniono w statystycznym opisie państwa pruskiego z 1837 roku[11]. Polskie nazwy Mały Głogów oraz Głogówek w książce „Krótki rys jeografii Szląska dla nauki początkowej” wydanej w Głogówku w 1847 wymienił górnośląski pisarz Józef Lompa[12].

Obecna nazwa została administracyjnie zatwierdzona 7 maja 1946[13].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Prehistoria i starożytność

[edytuj | edytuj kod]

W latach 20. XX wieku, podczas prac renowacyjnych w podziemiach ratusza w Głogówku, natrafiono na kamienny topór, a na obszarze cukrowni znaleziono pozostałości osady kultury wstęgowej. Wzdłuż terasy Osobłogi znaleziono zabytki epoki brązu (odnalezione podczas wykopalisk w osadzie obronnej Wójtowiec w lesie Olszynka na północy miasta) i kawałki naczyń z lat 900–700 p.n.e.[14].

Średniowiecze

[edytuj | edytuj kod]

Teren, na którym powstał Głogówek, znajdował się na terytorium zajmowanym przez plemię Opolan[15]. Pierwszy organizm o charakterze obronno-administracyjnym w miejscu współczesnego Starego Miasta miał powstać na przełomie XI–XII wieku. Gród znajdował się w granicach kasztelanii kozielskiej[14].

Zamek w Głogówku

Głogówek po raz pierwszy wzmiankowany był w 1226 w dokumencie biskupim pod nazwą Glogov[14]. W drugiej połowie XIII wieku powstał organizm miejski z dwoma kościołami, placem targowym i drewnianą zabudową mieszkaniową otoczoną wałami[16]. Głogówek był drugą rezydencją księcia Władysława opolskiego[17]. Książę wzniósł w Głogówku w 1250 nowy zamek, w 1264 klasztor franciszkanów z kościołem, 23 kwietnia 1275 nadał miejscowości przywilej targowy, a 21 grudnia 1275 – prawa miejskie. Z 1284 pochodzi pierwsza wzmianka o parafii w Głogówku[17]. Założycielami Głogówka i jego pierwszymi wójtami byli członkowie rodziny Larischów. Pierwszym wójtem miasta wspomnianym w dokumentach historycznych był Konrad, wzmiankowany w 1295. Larischowie sprzedali wójtostwo miejskie gminie na początku XIV wieku[16].

Miasto pozostało drugą rezydencją książąt opolskich. Mieszkańcy trudzili się rolnictwem i rzemiosłem. Głogówek usytuowany był na skrzyżowaniu szlaków handlowych z Nysy przez Prudnik do Krakowa i z Ołomuńca przez Toruń do Gdańska. Na mocy przywileju piwnego, wszystkim domom mieszczańskim przysługiwało prawo warzenia piwa[18]. Od 1313 do 1382 miasto znajdowało się w posiadaniu książąt niemodlińskich. W latach 1348–1350 trwała epidemia cholery. W 1350 Bolesław Pierworodny wzniósł szkołę i kościół parafialny, podniesiony do rangi kolegiaty w 1379[17]. W 1359 wspomniany został ratusz w Głogówku[19]. Książę Henryk I niemodliński w 1372 nadał miastu prawo wrocławskie, a rok później prawo magdeburskie[18]. W 1386 książę Władysław Opolczyk nadał miastu dwie wsie kameralne – Winiary i Oracze. Pod koniec XIV wieku Głogówek opisany został jako „miasto i twierdza”, co wskazuje na to, że przystąpiono do umocnienia murów miejskich i wzniesiono murowane budowle, takie jak bramy miejskie, baszty i wieże[19].

Bernard niemodliński wraz z bratem Bolkiem IV przejęli Prudnik i Głogówek jako oprawę po śmierci wdowy po Władysławie Opolczyku. Wkrótce władzę na tym obszarze przejął syn Bolka IV, Bolko V Husyta (Wołoszek). Początkowo sprawował on rządy wraz ze swoim ojcem. Pierwszy zachowany dokument, w którym Bolko V jest wspomniany jako pan Prudnika pochodzi z 6 maja 1425 roku, zaś jego żona Elżbieta Granowska, pasierbica króla Polski Władysława II Jagiełły, jako księżna głogówecka występuje w dokumencie z 5 lutego 1427[20]. Bolko V tytułował się jako książę głogówecko-prudnicki. Głogówek uczestniczył w porozumieniu z Prudnikiem, Ścinawą Małą, Białą i Niemodlinem w sprawie ścigania i karania śmiercią przestępców[17]. W 1427 książę głogówecko-prudnicki Bolko V potwierdził wcześniejszy przywilej zezwalający na osiedlanie się Żydów w Prudniku, Białej, Głogówku i Strzeleczkach[21]. W czasie rejzy husytów na Śląsk, 13 marca 1428 Głogówek wraz z okolicznymi wsiami został ograbiony przez husytów[17]. Na dworze Bolka V w Głogówku zamieszkał ksiądz Jędrzej Gałka z Dobczyna. Przebywając w Głogówku, między połową kwietnia a 23 czerwca 1449 stworzył Pieśń o Wiklefie oraz łaciński traktat o Wiklefie i jego nauce, stanowiący komentarz do utworu poetyckiego in lingua vulgari (po polsku)[22]. Pożar w 1478 strawił większą część zabudowy miasta[19]. Większość mieszkańców zmarło podczas epidemii w 1497[17].

XVI–XX wiek

[edytuj | edytuj kod]
Panorama Głogówka z 1636

W myśl zawartych z Janem II Dobrym umów Głogówek wraz z całym księstwem opolsko-raciborskim przypadł królom czeskim z dynastii Habsburgów. Udzielali oni opolskiego lenna m.in. Wazom w latach 1645–1666. W 1561 dominium Głogówka zostało wydzierżawione baronowi Hansowi von Oppersdorff[23], a w 1593 ród Oppersdorffów zakupił posiadłość z włościami na własność[24].

Większość mieszkańców miasta była pochodzenia polskiego i czeskiego. W drugiej połowie XVI wieku miasto w obrębie murów miejskich liczyło 114 domów czynszowych i 32 małych domostw, na przedmieściach stało 98 domów, na Winiarach 25[25], a na Oraczach – 54 zagrody gospodarcze[26]. W Rynku powstał szereg murowanych domów renesansowych. 16 kwietnia 1582 w wyniku pożaru spłonęła prawie cała zabudowa w mieście i na przedmieściach[27]. Zachował się jedynie zamek i domy w jego sąsiedztwie[28].

Panorama Głogówka z XVI wieku

Najstarszy znany druk prawdopodobnie wydrukowany w Głogówku pochodzi z 1625[29]. W latach 1625–1635 i jesienią 1643 w mieście trwała epidemia dżumy. W samym 1643 w mieście i na przedmieściach zmarło przez nią ponad 500 osób[30]. Miasto było kilkukrotnie spalone podczas wojny trzydziestoletniej[17].

Pomnik upamiętniający pobyt króla Jana Kazimierza w Głogówku

Najazd Szwedów na Rzeczpospolitą Obojga Narodów w 1655 roku nie spotkał się początkowo z większym oporem i wojska szwedzkie zajęły w krótkim czasie prawie całe terytorium Korony Królestwa Polskiego i część Wielkiego Księstwa Litewskiego. Prawie wszystkie województwa koronne porzuciły króla Jana II Kazimierza Wazę i przeszły na stronę króla Szwecji Karola X Gustawa. Król Jan Kazimierz musiał wraz z żoną Marią i 1800-osobowym dworem opuścić granice Rzeczypospolitej. Udał się do Głogówka, gdzie przebywał na wygnaniu przez dwa miesiące od października 1655 roku. Księstwo opolsko-raciborskie stanowiło uposażenie królowej Marii, a ówczesny właściciel zamku, Franciszek Euzebiusz Oppersdorff, mógł odwdzięczyć się parze królewskiej za to, że kilka lat wcześniej w czasie wojny trzydziestoletniej mógł schronić się najpierw na Wawelu, a później w królewskim zamku w Niepołomicach. Żona Oppersdorfa, Anna Zuzanna de Bess, była wcześniej dwórką królowej Marii. Na zamku organizowano sojusze międzynarodowe przeciwko Szwedom i spotkania z wojskowymi stojącymi po stronie króla. Jednym z dworzan przebywających na zamku był poeta barokowy Jan Andrzej Morsztyn. Ludwika Maria wyjechała z Głogówka 28 czerwca 1656 roku, sześć miesięcy po mężu[31].

Panorama Głogówka w XVIII w. autorstwa Friedricha Bernharda Wernera

W XVIII wieku Głogówek podlegał inspekcji podatkowej w Prudniku[32]. Do 1742 miasto było siedzibą powiatu sądowego głogóweckiego w Monarchii Habsburgów[33]. Po I wojnie śląskiej znalazło się w granicach Królestwa Prus i weszło w skład powiatu prudnickiego w prowincji Śląsk[34] (urząd starosty początkowo znajdował się w Głogówku)[35]. W 1746 w Głogówku znajdowała się wartownia pocztowa, podlegająca pod urząd pocztowy w Prudniku[36]. W pożarze 5 października 1765 spłonęły 204 domy, słodownia, kościół i klasztor minorytów wraz z przedzamczem[37].

Pomnik upamiętniający pobyt Ludwiga van Beethovena w Głogówku

Na początku XIX wieku w Głogówku nadal dominował język polski[38]. Rozwinęło się sadownictwo i warzywnictwo oraz powstały cukrownia i roszarnia lnu. Podczas wojen napoleońskich, w 1806 na zamku Franciszek Joachima Oppersdorff gościł Ludwig van Beethoven, który uciekł do Głogówka przed wojskami Napoleona. Z wdzięczności za gościnę niemiecki kompozytor dedykował Oppersdorffowi swoją IV symfonię B-dur opus 60. Ocalał do dziś klawesyn, na którym grywał Beethoven, obecnie instrument prezentowany jest w Muzeum Wnętrz Zamkowych w Pszczynie[39]. Na początku 1807 Głogówek został oblężony i zajęty przez armię francuską. Do 1809 w mieście stacjonowały formacje armii napoleońskiej, składające się z żołnierzy bawarskich, włoskich, francuskich, wittenberskich i około 500 polskich żołnierzy, tworzących dwa pułki piechoty i część kawalerii pod dowództwem Szymona Białowiejskiego i Jana Szotta[40].

Panorama, Głogówek – (Friedrich Gottlob Endler – 1808 r.)

11 marca 1860 w Głogówku powołano Związek Ochrony Pożarowej. Pierwszą remizę zbudowano w 1863 przy ul. Dąbrowskiego[41]. W 1861 w Głogówku mieszkało 176 Żydów[42]. W wydanej w 1863 książce „Pieśni Ludu Polskiego w Górnym SzląskuJuliusz Roger zanotował polskie pieśni ludowe pochodzące z Głogówka[43]. W 1876 otwarto linię kolejową, która połączyła Głogówek z Nysą i Koźlem[44].

Według spisu ludności z 1 grudnia 1910, na 6314 mieszkańców Głogówka wszyscy posługiwali się językiem niemieckim[45]. W 1911 w Głogówku powstało pierwsze pole golfowe na obecnych terenach Polski, związane z rodziną Radziwiłłów przez Dorotę Leontynę Marię Radziwiłł[46], zaprojektowane przez C.S. Butcharta (wzmiankowane w Niemieckim Roczniku Golfowym w 1912 r. jako prywatne pole w Oberglogau).

Dwudziestolecie międzywojenne

[edytuj | edytuj kod]
Rynek w Głogówku (1916)

Od 1919 Głogówek należał do nowo utworzonej prowincji Górny Śląsk. Prowincja została zlikwidowana w 1938, a 18 stycznia 1941 utworzono ją ponownie.

Pomnik bojownikom o wolność Śląska w Głogówku

W 1921 w zasięgu plebiscytu na Górnym Śląsku znalazła się tylko część powiatu prudnickiego. Głogówek znalazł się po stronie wschodniej, w obszarze objętym plebiscytem[47]. Z Prudnika do Głogówka, a następnie do Strzeleczek, został przeniesiony Polski Komitet Plebiscytowy na powiat prudnicki, ponieważ jego lokal w Prudniku został zdemolowany[48]. W Głogówku za przynależnością do Niemiec głosowało 96% mieszkańców (5093), 4% mieszkańców (226) głosowało za Polską. W głogóweckim obwodzie wyborczym wygrała opcja niemiecka z 88% (za przynależnością do Polski głosowało 12%). 23 marca 1921 w Głogówku zwolennicy opcji niemieckiej pobili przewodniczącego Komitetu Plebiscytowego Reszkę, a następnie strzelali z rewolwerów w okna ekspozytury PKP. Na miejsce przybyła Policja Plebiscytowa. Powybijano również szyby w domach polskich rodzin. Pięć dni później Niemcy napadli na gospodę przy ul. Mickiewicza, ciężko raniąc trzech Polaków i niszcząc „całe urządzenie gospody”[49].

Podczas III powstania śląskiego, w maju 1921 dowództwo górnośląskiego Selbstschutzu przejął Karl Hoefer, który stanął na czele głównego sztabu sił niemieckich w Głogówku[50].

W dwudziestoleciu międzywojennym remizę ochotniczej straży pożarnej przeniesiono na plac Karola Miarki[41].

Synagoga w Głogówku (1930)

Podczas nocy kryształowej z 9 na 10 listopada 1938, bojówki hitlerowskie spaliły głogówecką synagogę zbudowaną w 1864. Spalonego budynku jednak nie rozebrano[51]. W mieście aresztowano wszystkich żydowskich mężczyzn w wieku od 20 do 60 lat[52].

II wojna światowa

[edytuj | edytuj kod]

W czasie II wojny światowej w cukrowni w Głogówku utworzono podobóz Stalag VIII B/E600 obozu jenieckiego w Łambinowicach dla jeńców z imperium brytyjskiego[53]. Niemieccy mieszkańcy Głogówka korzystali z niewolniczej pracy przymusowych robotników z Polski. Robotnicy byli skrajnie wykorzystywani i prześladowani przez niemieckich gospodarzy, a w razie nieposłuszeństwa kierowani do obozów koncentracyjnych. Taki los spotkał Jana Grabowskiego z Nowego Targu[54].

Panorama Głogówka z lat 1939–1945

Na początku grudnia 1944 do Głogówka zaczęli przybywać uchodźcy między innymi z Prus Wschodnich. W styczniu 1945 w obecnym Zespole Szkół, Domu Dziecka, na ulicy Batorego i w gimnazjum utworzono lazarety, do których przywożeni byli ranni żołnierze znad Odry. W szpitalu przy ul. Konopnickiej leczeni byli wyżsi rangą oficerowie, m.in. generał Georg Koßmala i SS-Oberführer Georg Bochmann. Lżej ranni wojskowi byli ewakuowani w głąb III Rzeszy samolotami z lotniska Rossweide w Nowych Kotkowicach[55]. W tymże miesiącu przez Głogówek przeszły kolumny więźniów niemieckich obozów koncentracyjnych. W toku tzw. „marszu śmierci” wiele osób zmarło lub zostało zamordowanych przez Niemców. Więźniowie dotarli do Głogówka 25 stycznia. Zostali skoszarowani w cukrowni przy ul. Fabrycznej. Rankiem następnego dnia, kilkunastu Żydów zostało rozstrzelanych w tutejszym parku. Pochowano ich w nieokreślonym miejscu[56].

Pomnik Wdzięczności w Parku Miejskim (usunięty w 2019)

W lutym 1945 miasto zostało zamienione w twierdzę. Miejscowy volkssturm wraz z robotnikami przymusowymi zaczęli kopać okopy, budować wały i zapory przeciwpancerne. W mieście pozostało około 1500 osób, głównie śląskich gospodarzy. Żandarmeria wojskowa dokonała egzekucji na około 30 niemieckich dezerterach w okolicy ul. Zamkowej i na żwirowni w Rzepczu[55]. 18 marca 1945 Głogówek został zbombardowany przez sowiecki samolot. Zniszczeniu uległy kamienice na rynku, ratusz, roszarnia i magazyny na ulicy Fabrycznej. 19 marca 1945 roku jednostki niemieckie zostały wyparte z miasta przez oddziały 135 i 245 dywizji piechoty 115 Korpusu Strzeleckiego 59 Armii 1 Frontu Ukraińskiego (po wojnie ku ich czci odsłonięto w Parku Miejskim Pomnik Wdzięczności)[57].

Polska Ludowa

[edytuj | edytuj kod]

Od marca do maja 1945 powiat prudnicki znajdował się pod kontrolą radzieckiej komendantury wojskowej. 11 maja 1945 polska administracja przejęła władzę cywilną w powiecie prudnickim[58]. Mieszkańcom Głogówka, posługującym się dialektem śląskim bądź znającym język polski, pozwolono pozostać w mieście po otrzymaniu polskiego obywatelstwa. Ze względu na dużą liczbę autochtonów, miasto nosiło przydomek „Mały Berlin[17].

W 1945 uruchomiono w Głogówku roszarnię lnu i konopi oraz fabrykę pieczywa cukierniczego „Piast”[59]. Zamek w Głogówku został przejęty przez władze polskie i stał się własnością gminy. Do lat 50. XX wieku niszczejący zamek nie był objęty opieką konserwatorską. Dwie cegielnie parowe w Głogówku zostały przejęte przez Prudnickie Zakłady Terenowego Przemysłu Materiałów Budowlanych w Prudniku[60].

„Podział administracyjny województwa opolskiego według stanu na dzień 31 sierpnia 1964 r.” wymienia integralne części miasta: Głogowiec, Polaczki, Wielkie Oracze, Winiary[61]. W 1972 oddano do użytku nową remizę ochotniczej straży pożarnej przy ul. Dworcowej[41].

III Rzeczpospolita

[edytuj | edytuj kod]
Wyremontowany zamek w Głogówku (2021)

Po pierwszych wyborach do samorządu terytorialnego w Polsce po jego przywróceniu w 1990 roku burmistrzem miasta został Hans Borsutzky.

W 1995 wzniesiono nową oczyszczalnię ścieków[17]. W 2005 zamek w Głogówku sprzedano prywatnemu inwestorowi, jednak w 2013 wrócił on do gminy Głogówek. Część zamku została zaadaptowana na schronisko młodzieżowe, muzeum regionalne, galerię malarstwa Jana Cybisa i domu kultury[62]. W 2019 pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej w Parku Miejskim został usunięty[potrzebny przypis].

Uchwałą z 21 grudnia 2020 Rady Miejskiej Głogówka wyznaczono na terenie gminy Głogówek aglomerację Głogówek o równoważnej liczbie mieszkańców 8057 oraz zlokalizowaną na terenie miejscowości: Głogówek, Dzierżysławice, Mochów, Racławice Śląskie, Rzepcze z oczyszczalnią ścieków w Głogówku[63].

Demografia

[edytuj | edytuj kod]

Miasto zamieszkiwane jest przez ludność mieszaną. Mieszkają w nim autochtoni: mniejszość niemiecka oraz Ślązacy, a także ludność napływowa, przybyła na Śląsk z Kresów Wschodnich po 1945 w wyniku przymusowych przesiedleń ludności polskiej oraz z centralnej Polski (teren późniejszych województw krakowskiego i nowosądeckiego)[64].

Według danych GUS z 30 czerwca 2018, Głogówek miał 5614 mieszkańców (25. miejsce w województwie opolskim i 558. w Polsce), powierzchnię 22,1 km² (8. miejsce w województwie opolskim i 262. miejsce w Polsce) i gęstość zaludnienia 254 os./km²[65].

Mieszkańcy Głogówka stanowią około 10% populacji powiatu prudnickiego, co stanowi 0,57% populacji województwa opolskiego.

Głogówek podlega pod Urząd Statystyczny w Opolu, oddział w Prudniku[66].

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
populacja 5607 100 2909 51,9 2598 48,1
gęstość zaludnienia

(mieszk./km²)

240 132 118

Liczba mieszkańców miasta

[edytuj | edytuj kod]
1858 – 3937[67]
1895 – 5706[67]
1933 – 7356[68]
1936 – 7742[67]
1939 – 7594[68]
1946 – 4532
1980 – 6232
1995 – 6630[69]
1996 – 6567[69]
1997 – 6469[69]
1998 – 6411[69]
1999 – 6451[69]
2000 – 6410[69]
2001 – 6362[69]
2002 – 6144[69]
2003 – 5948[69]
2004 – 5904[69]
2005 – 5846[69]
2006 – 5764[69]
2007 – 5742[69]
2008 – 5755[69]
2009 – 5731[69]
2010 – 5731[69]
2011 – 5774[69]
2012 – 5756[69]
2013 – 5770[69]
2014 – 5702[69]
2015 – 5608[69]
2016 – 5573[69]
2017 – 5607[69]
Liczba mieszkańców


Piramida wieku mieszkańców Głogówka w 2014 roku

[edytuj | edytuj kod]


[70]

Zabytki

[edytuj | edytuj kod]
 Z tym tematem związana jest kategoria: Zabytki w Głogówku.
Replika Grobu Pańskiego
Klasztor franciszkanów – brama
Późnorenesansowy ratusz
Kamienice w rynku

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[71]:

  • kościół – kolegiata par. pw. św. Bartłomieja, z 1380-XVIII w. Rzadko spotykana gotycka architektura z barokowym wystrojem wnętrza z freskami Franciszka Sebastiniego i sztukateriami Jana Schuberta. Kościół nazywany jest Perłą Opolskiej Ziemi
    • kaplica Oppersdorffów w kościele parafialnym z 1400 r. Wewnątrz alabastrowy nagrobek i sklepienie z kamiennymi wspornikami
  • kościół cmentarny pw. Świętego Krzyża, szachulcowy z 1705 r., na cmentarzu
  • zespół klasztorny franciszkanów, z XIV/XV w. – XIX w.: kościół pw. św. Franciszka z XV w., pierwotnie gotycki, przebudowany w XVII w.; klasztor
  • kaplica „Boży Grób” – replika Grobu Pańskiego powstała w 1634 r., 1714 r., 1822 r., z elementami neogotyckimi, jedna z trzech w Polsce kaplic grobu Chrystusa niewchodzących w skład większych zespołów (pozostałe znajdują się w Żaganiu i Potępie); ul. Zamkowa
  • cmentarz żydowski, zabytkowy z poł. XIX w. / XX w.
  • zespół zamkowy, z XVI–XX w.: manierystyczny zamek Oppersdorffów górny i dolny z lat 1561–1571, rozbudowany w XVII w., trójskrzydłowy, z narożnymi wieżami, ozdobnymi portalami i kaplicą z polichromią Franciszka Sebastiniego. Obecnie część zamku zajmuje Muzeum Regionalne; budynek bramny – brama zamkowa – folwarczna barokowa z 1700 r., ul. Zamkowa; park, obecnie miejski
  • mury obronne, z XIV/XV w., 1600 r.
  • baszta strażniczo-więzienna zbudowana w 1595 r.
  • zespół szpitalny, ul. Piastowska, z 1773 r.: kaplica – kościół pw. św. Mikołaja, szpital, na miejscu kompleksu szpitalnego z początku XIV wieku, obecnie dom mieszkalny
  • wieża wodna, z 1597 r.
  • ratusz, późnorenesansowy z 1608 r., 1880 r., z wieżą na rynku
  • dom, ul. Głubczycka 33 (d. 35)
  • domy, ul. Kościelna 4, 12, z XVIII w., XIX w.
  • domy, ul. Mickiewicza 1, 9 (d. 13), 11 (d. 15), 13 (d. 17), 15 (d. 19), z XVIII w., XIX w.
  • d. zajazd, ul. Pasternak 2, z XVII–XVIII w., 1962 r.
  • winiarnia, ul. Pasternak / ul. Powstańców, z XVI w.
  • dom, ul. Piastowska 35, z poł. XIX w.
  • domy, Rynek 1, 2, 3, 4, 5, 8 nie istnieje, 12 (d. 14), 13 (d. 15); 14 (d. 16), 16 (d. 18), 17 (d. 19), wypisany z księgi rejestru; 18 (d. 20), 19 (d. 21), 21 (d.30); 22 (d. 31), 24 (d. 33), 30 (d. 38), 31 (d. 39), wypisany z księgi rejestru; z XVII w., XVIII w., XIX w., XX w.
  • dom Sebastiniego, Rynek 25 (d. 34), z poł. XVIII w., XIX w., wypisany z księgi rejestru
  • domy, ul. Zamkowa 3, 4 wypisany z księgi rejestru, 5, 8, 10, 12, 14, 18, 20, 21, 26, 30, 32, 38, XVII, XVIII w./XIX w.
  • dom, ul. Zamkowa 19, z XVIII w.-XX w.

inne zabytki:

  • synagoga z 1864 r.
  • cmentarz ewangelicki, zaniedbany
  • cmentarz żołnierzy niemieckich poległych w czasie II wojny światowej z 1945 r.

Gospodarka

[edytuj | edytuj kod]
Premium Park

Przedsiębiorstwa

[edytuj | edytuj kod]

W Głogówku swoje siedziby mają firmy transportowe: Morawiec, Kurspiot i Cichoń. W 2024 Morawiec zatrudniał około 650 pracowników[72], co czyniło go największym pracodawcą w powiecie prudnickim[73]. W mieście działa także zakład Filplast, który zajmuje się produkcją stolarki okiennej i drzwiowej[72].

Handel

[edytuj | edytuj kod]

W mieście znajdują się m.in. placówki handlowe sieci: Biedronka, PSB-Mrówka, Żabka. Przy ul. Piotra Skargi znajduje się centrum handlowe Premium Park. Ulokowały się w nim m.in. marki: Biedronka, Media Expert, Pepco, Rossmann.

Usługi

[edytuj | edytuj kod]

Głogówek wraz z całą gminą podlega pod inspektorat ZUS w Prudniku[74].

Transport

[edytuj | edytuj kod]

Transport drogowy

[edytuj | edytuj kod]
Rondo na DK40 i DW416

Przez Głogówek przebiega droga krajowa:

Sieć uzupełniają drogi wojewódzkie:

Transport kolejowy

[edytuj | edytuj kod]
Stacja kolejowa w Głogówku

Stacja kolejowa w Głogówku znajduje się przy ul. Dworcowej. Z Głogówka odjeżdżają pociągi Polregio i PKP Intercity, do Brzegu, Gliwic, Jeleniej Góry, Katowic, Kędzierzyna-Koźla, Kłodzka, Krakowa, Nysy, Wałbrzycha i Zabrza[75].

Linia kolejowa nr 137 relacji KatowiceLegnica, zwana magistralą podsudecką, została doprowadzona do Głogówka w 1876. Połączyła ona uprzemysłowione miasta Przedgórza Sudeckiego z kopalniami Górnego Śląska[76]. Została zaliczona do linii pierwszorzędnych o najważniejszym znaczeniu państwowym[77].

Transport autobusowy

[edytuj | edytuj kod]
Dworzec autobusowy

Dworzec autobusowy w Głogówku znajduje się w pobliżu centrum miasta, przy ul. Piotra Skargi.

W 2004 prudnicki PKS został sprywatyzowany z udziałem Connex Polska[78]. W 2008, w wyniku połączenia spółek PKS Connex Prudnik i PKS Connex Kędzierzyn-Koźle, utworzona została spółka Veolia Transport Opolszczyzna[79], w 2013 przejęta przez Arriva Bus Transport Polska[80]. W 2019 Arriva wycofała się z Prudnika[81]. Wówczas organizacją przewozów pasażerskich w Głogówku i okolicy zajęły się ościenne PKS-y[82]. W grudniu 2021 powołano Powiatowo-Gminny Związek Transportu „Pogranicze”, mający na celu poprawę jakości transportu[83].

Oświata

[edytuj | edytuj kod]
Szkoła Podstawowa nr 2 im.Henryka Sienkiewicza, Oddział ul.Kościuszki

Na terenie Głogówka działają: 2 przedszkola, 3 szkoły podstawowe, 1 liceum ogólnokształcące, 1 szkoła branżowa I stopnia, 2 technika i 1 szkoła policealna[84].

  • Publiczne Przedszkole nr 3
  • Publiczne Przedszkole nr 4
    • Siedziba Główna (ul.Powstańców 16)
    • Oddział na Oraczac (ul. Głubczycka 47)
    • Nowa siedziba główna (ul. Pasternik) (W budowie)

Szkoły podstawowe

  • Publiczna Szkoła Podstawowa nr 1 im. Marii Skłodowskiej-Curie[85]
  • Publiczna Szkoła Podstawowa nr 2 im. Henryka Sienkiewicza
    • Oddział na Oraczach (Klasy 1-3)
    • Oddział na ul. Kościuszki 10 (Klasy 4-8)
  • Specjalna Szkoła Podstawowa nr 4[86]

Szkoły ponadpodstawowe

  • Zespół Szkół w Głogówku
    • Liceum Ogólnokształcące[87]
    • Technikum[87]
      • Technikum Logistyczne
      • Technikum Informatyczne
      • Technikum Rachunkowe
      • Technikum Transportu Drogowego
      • Technikum Spedytorskie
    • Branżowa Szkoła I Stopnia[87]
  • Specjalna Szkoła przysposobienia zawodowego[86]

Kultura

[edytuj | edytuj kod]

Stałe imprezy kulturalne

[edytuj | edytuj kod]
  • Dni Głogówka – impreza plenerowa organizowana corocznie w lipcu na głogóweckim rynku[90]
  • Śląski Festiwal Ziemi Prudnickiej im. Ludwiga van Beethovena – festiwal muzyki klasycznej odbywający się corocznie w październiku w Prudniku i Głogówku[91][92]

Odniesienia w kulturze masowej

[edytuj | edytuj kod]

Media lokalne

[edytuj | edytuj kod]

Telewizja

[edytuj | edytuj kod]
  • TV Prudnik (TV Pogranicza)

Portale

[edytuj | edytuj kod]
  • Teraz Prudnik[93] (do 2017 Tygodnik Prudnicki[94])
  • prudnik24.pl[95]

Religia

[edytuj | edytuj kod]
 Z tym tematem związana jest kategoria: Religia w Głogówku.
Kolegiata św. Bartłomieja (1380 r. – XVIII w.)
Szachulcowy, cmentarny kościół pw. Świętego Krzyża z 1705 r.

Katolicką patronką miasta jest św. Kandyda(inne języki)[96].

Wspólnoty wyznaniowe

[edytuj | edytuj kod]

Dekanat Głogówek

Cmentarze

[edytuj | edytuj kod]
  • Cmentarz komunalny (ul. Podgórna)
  • Cmentarz żydowski (ul. Olszynka)
  • Cmentarz Ewangelicki (ul. Powstańców)
  • Niemiecki Cmentarz wojskowy (ul. Powstańców)

Nieistniejące obiekty sakralne

[edytuj | edytuj kod]
  • synagoga (nieczynna)
  • kościół ewangelicki (nie istnieje)
 Z tym tematem związana jest kategoria: Sport w Głogówku.

Głównym podmiotem odpowiedzialnym za sport i rekreację w mieście jest Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Głogówku[97].

Obiekty sportowe

[edytuj | edytuj kod]
  • Stadion Miejski (ul. Damrota)
  • Kąpielisko Gminne (ul. Kąpielowa)
  • Korty tenisowe (ul. Targowa)
  • Strzelnica sportowa (ul. Winiary)
  • Boisko pełnowymiarowe (ul. Powstańców)
  • Hala Sportowa przy Szkole Podstawowej nr2 (ul. Korfantego)
  • Boiska ORLIK 2012 (ul. Sobieskiego 2)

Kluby sportowe

[edytuj | edytuj kod]

Zawody sportowe

[edytuj | edytuj kod]

3 września 1976 w Głogówku zlokalizowany był start VIII etapu wyścigu kolarskiego Tour de Pologne[99].

Polityka

[edytuj | edytuj kod]
Ratusz

Miasto jest siedzibą gminy miejsko-wiejskiej. Organem wykonawczym jest burmistrz. W wyborach samorządowych w 2018 na urząd został wybrany Piotr Bujak[100]. Siedzibą władz jest Urząd Miejski na Rynku.

Rada Miejska

[edytuj | edytuj kod]

Mieszkańcy Głogówka wybierają do swojej Rady Miejskiej 3 radnych (3 z 15). Pozostałych 12 radnych wybierają mieszkańcy terenów wiejskich gminy Głogówek[101].

Liczba radnych poszczególnych ugrupowań w Radzie Miejskiej w latach 2002–2028[a]:

Lp. Ugrupowanie Kadencja
2002–2006[102] 2006–2010[103] 2010–2014[104] 2014–2018[105] 2018–2024[106] 2024–2029[107]
1 Centrum 1
2 Forum Samorządowe Plus 3
3 Forum Samorządowe Powiatu Prudnickiego 2
4 Głogóweckie Towarzystwo Gospodarcze 3
5 Gmina Głogówek-Wspólna Sprawa 4 7
6 KWW Gminnego Zrzeszenia Ludowych Zespołów Sportowych w Głogówku 1
7 Mniejszość Niemiecka 8 7 7 5 2
8 Nasza Ziemia 1
9 Niezależni Razem 8 7
10 Porozumienie Dla Gminy Głogówek 2 2
11 Prawo i Sprawiedliwość 2
12 Razem w Przyszłość 1
13 Samorządność 2 4 2
14 Śląscy Samorządowcy 3
15 Tak! Dla Ziemi Prudnickiej 3
16 Tradycja i Rozwój Gminy Głogówek 2
18 Tylko Razem 1

Budżet miasta

[edytuj | edytuj kod]
Budżet miasta Głogówka
Lp. Rok Budżet
mln zł
1 2009 34,2
2 2010 34,7
3 2011 33,5
4 2012 37,7
5 2013 37,5
6 2014 41,3
8 2015 38,8
9 2016 45,0

Lista burmistrzów

[edytuj | edytuj kod]

Czasy niemieckie[108][109]

[edytuj | edytuj kod]
  • Peter Otta (1544)
  • Adam Rotter (1606)
  • Martin Schneider (1615)
  • Valentin Karas von Bombstein (1625)
  • Georg Heinrich Friese (1653)
  • Michael Rehorn (1662)
  • Georg Heinrich Slawikowsky (1683)
  • Elias Pietruschka (1683)
  • Hieronymus Carove (1683–1689)
  • Johann Reverti (1689–1691)
  • Wenzel Jaschick (1691–1695)
  • Franz Mitschke (1695–1696)
  • Johann Anton Rotter (1697–1702)
  • Johann Riedel (1703)
  • Peter Arlerth (1704)
  • Franz Xavier Riedel (1705–1708)
  • Peter Arlerth (1710–1711)
  • Johann Franz Herrmann (1712–1717)
  • Peter Arlerth (1717–1718)
  • Leopold Ziendetti (1718–1721)
  • Johann Thadäus Riedel (1722–1736)
  • Anton Ignatz Riedel (1736–1739)
  • Wenzel Michael Alberti (1739–1760)
  • Johann Kurz (1760–1767)
  • Joseph Sammberger (1767–1772)
  • George Grachus (1772–1775)
  • Franz Karl Thomeczek (1775–1788)
  • Anton Glatzel (1796–1807)
  • Schwand (1807–1810)
  • Maier (1810–1811)
  • Schwanzer (1811–1815)
  • Bürg (1815–1817)
  • Heinrich Hasse (1817)
  • Joseph Lindner (1823–1854)
  • Dr. Heinrich Schnurpfeil (1854–1867)
  • Engel (1867–?)
  • Troska (1888)
  • Reinhold Freyhube (1898–1909)
  • Heinrich Smikalla (1917–1926)
  • Hensel (1926–1927)
  • Felix Scholz (1927–194?)
  • Eckert (1945)
 Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.
  • Tyrała (1945–1946)
  • Ludwik Stanisławczyk (1946)
  • Wiktor Les (1946–1949)
  • Zenon Kowalczyk (1975–1993)[110]
  • Jan Borsutzky (1990–1994)
  • Karol Kopacz (1994–1998)
  • Jan Mencler (1998–2006)
  • Andrzej Jan Kałamarz (2006–2018)
  • Piotr Bujak (od 2018)

Miasta partnerskie

[edytuj | edytuj kod]
Miasta i gminy partnerskie[111]
Miasto Kraj Data podpisania umowy
Rietberg  Niemcy 30 maja 1998
Osobłoga  Czechy 25 czerwca 1998
Vrbno pod Pradědem  Czechy 8 czerwca 2002
Ribérac  Francja 25 czerwca 2010
Kelmieńce  Ukraina lipiec 2023[112]

Turystyka

[edytuj | edytuj kod]
Zabytkowa zabudowa Rynku

Głogówek jest miastem o dużych walorach turystycznych[113]. Zespół staromiejski w Głogówku został wymieniony w Kanonie Krajoznawczym Polski[114]. Renesansowy zamek w Głogówku, w którym podczas potopu szwedzkiego przebywał król Polski Jan Kazimierz, prezentowany jest jako dziedzictwo polskiej historii[115]. Zespół klasztorny franciszkanów z domkiem loretańskim jest ważnym centrum pielgrzymkowym[116].

Oddział PTTK „Sudetów Wschodnich” w Prudniku ustanowił turystyczną Odznakę Krajoznawczą Ziemi Prudnickiej, którą zdobywa się poprzez zwiedzenie odpowiedniej liczby obiektów w miejscowościach położonych na ziemi prudnickiej, w tym w Głogówku[117]. PTTK Prudnik przyznaje również Kolarską Odznakę Turystyczną w „Królestwie Pradziada” za odwiedzenie m.in. Głogówka[118].

12 lipca 2010, w ramach organizowanego w Prudniku VI Europejskiego Tygodnia Turystyki Rowerowej, w którym wzięli udział rowerzyści z całej Europy, przez Głogówek prowadziła trasa „Szlakiem Pielgrzyma”[119].

Szlaki rowerowe

[edytuj | edytuj kod]

Przez Głogówek prowadzi szlak rowerowy[120]:

Służba zdrowia

[edytuj | edytuj kod]

Służby mundurowe

[edytuj | edytuj kod]
Remiza ochotniczej straży pożarnej
  • Policja – Komisariat Policji (ul. Dworcowa 22), podległy Komendzie Powiatowej Policji w Prudniku[123]
  • Straż pożarna – Ochotnicza Straż Pożarna (ul. Dworcowa 9)[124]

Teren miasta, jak i całej gminy Głogówek, położony jest w strefie nadgranicznej w związku z czym Straż Graniczna dysponuje, na tym obszarze, specjalnymi kompetencjami w zakresie bezpieczeństwa[125]. Gminę Głogówek obejmuje zasięgiem służbowym placówka Straży Granicznej w Opolu ze Śląskiego Oddziału SG[126].

Ludzie związani z Głogówkiem

[edytuj | edytuj kod]
 Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie związani z Głogówkiem.

Honorowi Obywatele Miasta

[edytuj | edytuj kod]

Zasłużeni dla Miasta i Gminy Głogówek

[edytuj | edytuj kod]

Odznaka honorowa „Zasłużony dla Miasta i Gminy Głogówek” jest przyznawana osobom, instytucjom, organizacjom społecznych, gospodarczych i politycznych jako wyraz uznania i wdzięczności za zasługi dla miasta i gminy Głogówek[127].

  • Lesław Niziński (2002)
  • Zygmunt Wojas (2002)
  • Krystian Knicz (2002)
  • Barbara Grzegorczyk (2006)
  • Bolesław Osadkowski (2006)
  • Józef Matysek (2006)
  • Ursula Trinczek (2010)
  • Albert Szyndzielorz (2010)
  • Bronisław Kielański (2010)
  • Waldemar Kurspiot (2010)
  • Ryszard Kinder (2014)
  • Krzysztof Hura (2014)
  • Marian Duda (2019)
  • Tadeusz Kłuskiewicz (2019)
  • Henryk Larysz (2019)
  • Andrzej Szała (2019)

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]
  1. Wykaz obejmuje przynależność radnych do ugrupowań w dniu publikacji wyników wyborów (w niektórych przypadkach radni zmienili w trakcie trwania kadencji swoją przynależność, bądź stali się radnymi niezależnymi).

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2024 roku [online], Główny Urząd Statystyczny, 22 lipca 2024 [dostęp 2024-10-23] (pol.).
  2. Bank Danych o Lasach – Mapa [online], bdl.lasy.gov.pl [dostęp 2021-01-23].
  3. Klimat: Głogówek: Klimatogram, wykres temperatury, tabela klimatu – Climate-Data.org [online], pl.climate-data.org [dostęp 2020-02-20].
  4. Obwieszczenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia – Dziennik Ustaw [online], dziennikustaw.gov.pl [dostęp 2020-01-31].
  5. Pruski dokument z roku 1750 ustalający urzędowe opłaty na Śląsku – „Wznowione powszechne taxae-stolae sporządzenie, Dla samowładnego Xięstwa Sląska, Podług ktorego tak Auszpurskiey Konfessyi iak Katoliccy Fararze, Kaznodzieie i Kuratusowie Zachowywać się powinni. Sub Dato z Berlina, d. 8. Augusti 1750”.
  6. Triest 1865 ↓, s. 1063.
  7. Franz Xaver Seppelt, Die Breslauer Diözesansynode vom Jahre 1446, 1912 [dostęp 2020-09-27] (niem.).
  8. Detlef Haberland: Die „Silesiographia” und „Breslo-Graphia” von Nicolaus Henel von Hennenfeld. Arkadiusz Cencora, Diana Codogni-Łańcucka. Wrocław: Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu, 2011, s. 176. ISBN 978-83-910595-2-4.
  9. Fryderyk Wielki, Wznowione powszechne taxae-stolae sporządzenie, Dla samowładnego Xięstwa Sląska, Podług ktorego tak Auszpurskiey Konfessyi iak Katoliccy Fararze, Kaznodzieie i Kuratusowie Zachowywać się powinni. Sub Dato z Berlina, d. 8. Augusti 1750, sbc.org.pl, 1750 [dostęp 2020-09-27] (pol.).
  10. Knie 1830 ↓, s. 929.
  11. Leopold Freiherr von Zedlitz-Neukirch, Der Preußische Staat in allen seinen Beziehungen (...) Dritter Band, Berlin: Verlag von’August Hirschwald, 1837, s. 133.
  12. Józef Lompa, Krótki rys jeografii Szląska dla nauki początkowej, Głogówek 1847 [dostęp 2020-09-27] (pol.).
  13. Zarządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 7 maja 1946 r. (M.P. z 1946 r. nr 44, poz. 85).
  14. a b c Devosges-Cuber 2008 ↓, s. 6.
  15. Alexander Gosciniak, Wojny Na Terytorium Sląska: 1000 – 1815. Tom 1, Alexander Gosciniak, ISBN 978-83-930386-5-7 [dostęp 2020-07-14] (pol.).
  16. a b Devosges-Cuber 2008 ↓, s. 7.
  17. a b c d e f g h i Głogówek [online], Komisja Historyczna Powiatu Prudnickiego [dostęp 2020-05-06] (pol.).
  18. a b Devosges-Cuber 2008 ↓, s. 9.
  19. a b c Devosges-Cuber 2008 ↓, s. 10.
  20. Terytorialne podziały Opolszczyzny w XIII–XV w.. [dostęp 2020-05-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-21)].
  21. Ilustrowane dzieje Prudnika, „Głos Włókniarza”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 22 (599), Opole: Opolskie Wydawnictwo Prasowe, 15 listopada 1987, s. 9.
  22. Roman Marcinek, Encyklopedia Polski, Kluszczyński, 1996, s. 18, ISBN 978-83-86328-60-4 [dostęp 2020-07-14] (pol.).
  23. Devosges-Cuber 2008 ↓, s. 11.
  24. Devosges-Cuber 2008 ↓, s. 12.
  25. Devosges-Cuber 2008 ↓, s. 13.
  26. Devosges-Cuber 2008 ↓, s. 14.
  27. Devosges-Cuber 2008 ↓, s. 15.
  28. Devosges-Cuber 2008 ↓, s. 16.
  29. Ciurlok 2018 ↓, s. 97.
  30. Cmentarz parafialny [online], parafia.glogovia.pl [dostęp 2020-05-06].
  31. Sebastian Duda, Głogówek – tutaj Jan Kazimierz romansował z nastolatką, a Beethoven pobrał zaliczkę za V Symfonię [online], wyborcza.pl, 17 września 2018 [dostęp 2020-05-06].
  32. Historia Powiatu Prudnickiego - Starostwo Powiatowe w Prudniku [online], powiatprudnicki.pl [dostęp 2020-11-09] [zarchiwizowane z adresu 2020-11-16].
  33. Johann Wolfgang Wieland, Principatus Silesiae Oppoliensis exactissima Tabula geographica, sistens Circulus Oppoliensem Ober-Glogau Gros Strehliz, Cosel, Tost, Rosenberg, Falckenberg & Lubleniz, Norimbergae: ab Homannianis Heredibus. Cum Spec. S. Caes. Rque Mtis Privilegio, 1736.
  34. Andrzej Dereń, XVIII-wieczna rewolucja, „Tygodnik Prudnicki”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 18 (441), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 6 kwietnia 1999, s. 17, ISSN 1231-904X.
  35. Günter Hauptstock, Gdy starostwo było w Głogówku, „Życie Głogówka”, Stanisław Stadnicki – redaktor naczelny, 5 (306), Głogówek: MGOK na zlecenie Urzędu Miejskiego, maj 2021, s. 16, ISSN 1425-9591.
  36. Kasza 2020 ↓, s. 790.
  37. Devosges-Cuber 2008 ↓, s. 17.
  38. Dorota Borowicz, Mapy narodowościowe Górnego Śląska od połowy XIX wieku do II Wojny Światowej, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2004, s. 36, ISBN 83-229-2569-7, OCLC 69318732.
  39. Franciszek Dendewicz, Ludwig van Beethoven, [w:] Lidia Procner, Sławne postacie pogranicza polsko-czeskiego Euroregionu Pradziad – wspólne dziedzictwo historyczne, Czesław Kowalczyk, Nysa: Starostwo Powiatowe, 2007, s. 16, ISBN 978-83-60431-09-2.
  40. Henryka Młynarska, Gdy Francuzi okupowali Śląsk, „Tygodnik Prudnicki”, 32 (1746), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 7 sierpnia 2024, s. 20, ISSN 1231-904X.
  41. a b c Edwin Jeszka, Historia sztandaru OSP, „Tygodnik Prudnicki”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 6 (429), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 11 lutego 1999, s. 13, ISSN 1231-904X.
  42. Andrzej Dereń, Żydzi na ziemi prudnickiej, „Tygodnik Prudnicki”, 41 (724), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 13 października 2004, s. 7, ISSN 1231-904X.
  43. Roger 1863 ↓.
  44. 130 lat linii kolejowej Kędzierzyn Koźle – Racławice Śląskie – Prudnik – Nysa – Kamieniec Ząbkowicki [online], raclawice.net [dostęp 2020-05-06].
  45. Kazimierz Nabzdyk, Rezultaty wyborów w powiecie prudnickim na początku XX wieku – szkic demograficzny, „Ziemia Prudnicka”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 2007, s. 73.
  46. Dorota Leontyna ks. Radziwiłł na Nieświeżu h. Trąby [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2020-05-06].
  47. Natomiast z pow. prudnickiego należą do terenu plebiscytowego tylko następujące gminy, które tutaj poniżej według polskich i niemieckich nazw imiennie podajemy, „Instrukcja dla Komitetów Parytetycznych”, 2, 1921, s. 24.
  48. Bolesław Bezeg, „Na Linii Korfantego” 05.03.2021 [online], Radio Opole, 5 marca 2021 [dostęp 2021-04-10] (pol.).
  49. Terror w powiecie prudnickim, „Gazeta Opolska”, Bronisław Koraszewski – redaktor naczelny, 78, Opole: Nakładem i drukiem wydawnictwa „Gazety Opolskiej”, 7 kwietnia 1921, s. 3.
  50. Stanisław Sobota, Udział ludności powiatu prądnickiego w Powstaniu Śląskim, „Nasz Głos”, Kazimierz Kanwiszer – redaktor naczelny, 14 (54), Prądnik [Prudnik]: Spółdzielnia Wydawnicza „Promień”, 30 kwietnia 1947, s. 1.
  51. Synagoga w Głogówku (ul. Szkolna 1) [online], sztetl.org.pl [dostęp 2020-07-14] [zarchiwizowane z adresu 2020-07-16].
  52. Ewa Cichoń, Wokół oleskich Żydów i ich cmentarza, „Rocznik Powiatu Oleskiego”, Andrzej Szklanny – redaktor, 11, Olesno: Starostwo Powiatowe, 2018, s. 33, ISBN 978-83-7342-609-2, ISSN 1899-4210.
  53. Working Parties [online], lamsdorf.com [dostęp 2024-01-06] [zarchiwizowane z adresu 2020-10-29] (ang.).
  54. S. Łukowski, Zbrodnie hitlerowskie, w Łambinowicach i Sławięcicach na Opolszczyźnie w latach 1939–1945, Katowice 1965, s. 111.
  55. a b Dragomir Rudy, Działania zbrojne w okolicach Głogówka w marcu 1945 r. [online], Prudnik24, 19 stycznia 2014 [dostęp 2020-07-14] (pol.).
  56. Dragomir Rudy, Marsz śmierci, „Gazeta Pogranicza”, Jarosław Okrągły – redaktor naczelny, 18 (20), Prudnik: TelArt Studio, 22 listopada 2017, s. 16, ISSN 2543-9081.
  57. Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa „Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939–1945”, Sport i Turystyka 1988, ISBN 83-217-2709-3, s. 489.
  58. Andrzej Dereń, Polska Ziemia Prudnicka, „Tygodnik Prudnicki”, 19 (754), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 11 maja 2005, s. 8, ISSN 1231-904X.
  59. Norbert Słopecki, Rola prudnickiego ośrodka przemysłowego w rozwoju gospodarczym Śląska Opolskiego, „Studia Śląskie”, 6, Katowice: Wydawnictwo „Śląsk”, 1963, s. 107, 121, ISSN 0039-3355.
  60. Ogłoszenie Prudnickich Zakładów Terenowego Przemysłu Materiałów Budowlanych w Prudniku z dnia 1 lipca 1961 r. w sprawie sporządzenia protokołów zdawczo-odbiorczych, „Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu”, 7, Opole: Prezydium WRN, 8 lipca 1961, s. 8.
  61. Podział administracyjny województwa opolskiego według stanu na dzień 31 sierpnia 1964 r., „Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu”, 9, Opole: Urząd Wojewódzki w Opolu, 3 września 1964, s. 12.
  62. Krzysztof Strauchmann, Gmina Głogówek odzyskała zamek Oppersdorffów [online], Nowa Trybuna Opolska, 2 października 2013 [dostęp 2020-09-27] (pol.).
  63. Uchwała Rady Miejskiej w Głogówku nr XXXII/317/2020 z dnia 21 grudnia 2020 r. w sprawie wyznaczenia obszaru i granic aglomeracji Głogówek [online], g.ekspert.infor.pl [dostęp 2023-09-01].
  64. Ludność Ziemi Prudnickiej, „Tygodnik Prudnicki”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 52 (266), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 24 grudnia 1995, s. 10, ISSN 1231-904X.
  65. GUS, Ludność. Stan i struktura oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2018 r. Stan w dniu 30 VI [online], stat.gov.pl, 12 października 2018 [dostęp 2020-05-08] (pol.).
  66. Czy wiesz, że..., [w:] Andrzej Dereń, Polska bardziej polska, „Tygodnik Prudnicki”, 49 (732), Prudnik: Spółka Wydawnicza ANEKS, 8 grudnia 2004, ISSN 1231-904X.
  67. a b c Demografia [online], sztetl.org.pl [dostęp 2020-01-31].
  68. a b Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Neustadt [online], web.archive.org, 6 września 2017 [dostęp 2020-01-31] [zarchiwizowane z adresu 2017-09-06].
  69. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w Głogówek w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-01-31], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  70. Głogówek w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-11], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  71. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 105.
  72. a b Anna Konopka, Powiat prudnicki chce odbudować przemysł – duży inwestor na celowniku [online], Opolska360, 28 listopada 2024 [dostęp 2024-12-03] (pol.).
  73. Andrzej Dereń, Nowy numer „Tygodnika Prudnickiego” do kupienia od środy (19 czerwca) [online], Teraz Prudnik!, 18 czerwca 2024 [dostęp 2024-12-03] (pol.).
  74. ZUS Inspektorat w Prudniku [online], zus.pl [dostęp 2024-04-17] (pol.).
  75. Rozkład jazdy PKP na przystanku Głogówek [online], e-podroznik.pl [dostęp 2024-02-04].
  76. O linii 137 – Magistrala Podsudecka [online], kolejpodsudecka.pl [dostęp 2024-02-04].
  77. Dz.U. z 2019 r. poz. 552
  78. Damian Wicher, Nowy PKS, „Tygodnik Prudnicki”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, 49 (732), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 8 grudnia 2004, s. 5, ISSN 1231-904X.
  79. Zbigniew Taylor, Ariel Ciechański, Deregulacja i przekształcenia przedsiębiorstw transportu lądowego w Polsce na tle polityki spójności UE: Deregulation and transformation among Poland’s surface-transport companies against the background of the EU cohesion policy, IGiPZ PAN, 29 grudnia 2017, s. 126, ISBN 978-83-61590-74-3 [dostęp 2024-02-04] (pol.).
  80. Arriva przejmuje Veolia Transport Polska. infobus.pl, 2013-06-06. [dostęp 2024-02-04].
  81. Arriva zamyka komunikację lokalną w sześciu ośrodkach [online], transport-publiczny.pl, 28 listopada 2018 [dostęp 2024-02-04] (pol.).
  82. Maciej Dobrzański, Kto od lipca obsłuży przewozy pasażerskie? [online], Prudnik24, 16 lutego 2019 [dostęp 2024-02-04] (pol.).
  83. Maciej Dobrzański, Powołują związek, który ma ułatwić komunikację [online], Prudnik24, 18 sierpnia 2021 [dostęp 2024-02-04] (pol.).
  84. Głogówek w liczbach. Głogówek - Zabytki, atrakcje i noclegi [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-07-13], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  85. Szkoła Podstawowa nr 1 im. Marii Skłodowskiej-Curie w Głogówku [online], sp1glogowek.szkolnastrona.pl [dostęp 2020-07-12].
  86. a b Aktualności [online], web.archive.org, 18 maja 2019 [dostęp 2020-07-12] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-18].
  87. a b c Zespół Szkół w Głogówku [online], zsglogowek.pl [dostęp 2020-07-12].
  88. DFK Głogówek-Winiary / Oberglogau-Weingasse
  89. DFK Głogówek-Oracze / Oberglogau Hinterdorf
  90. Krzysztof Strauchmann, Dni Głogówka 2019. Będą koncerty na Rynku. Wstęp wolny [PROGRAM] [online], Nowa Trybuna Opolska, 21 czerwca 2019 [dostęp 2020-05-08] (pol.).
  91. POK Prudnik – Festiwal [online], pok-prudnik.pl [dostęp 2020-05-08].
  92. XXVI Śląski Festiwal Ziemi Prudnickiej im. Ludwiga van Beethovena zakończony – Aktualności – Starostwo Powiatowe w Prudniku [online], powiatprudnicki.pl [dostęp 2020-05-08] [zarchiwizowane z adresu 2018-12-19].
  93. Teraz Prudnik! [online] [dostęp 2020-07-14] (pol.).
  94. Tygodnik Prudnicki - Twoja ulubiona gazeta [online], tygodnikprudnicki.pl [dostęp 2020-07-14].
  95. Gazeta Prudnik24 i portal informacyjny - Prudnik, Głubczyce, Głuchołazy [online], Prudnik24 [dostęp 2020-07-14] (pol.).
  96. Św. Kandyda - Patronka miasta, [w:] Patronowie, parafia.glogovia.pl, 29 kwietnia 2019 [dostęp 2020-02-22].
  97. Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Głogówku - MGOK Głogówek [online], mgok.glogowek.pl [dostęp 2020-07-12].
  98. Skarb - Fortuna Głogówek [online], 90minut.pl [dostęp 2020-07-12].
  99. Antoni Weigt, Witamy uczestników Tour de Pologne, „Głos Włókniarza”, 24 (278), Prudnik: Samorząd Robotniczego PZPB, 1 września 1976, s. 2.
  100. Wybory samorządowe 2018 [online], wybory2018.pkw.gov.pl [dostęp 2020-02-21].
  101. Adam Myśków, OFICJALNE wyniki wyborów w powiecie prudnickim [online] [dostęp 2020-02-21] (pol.).
  102. Serwis PKW – Wybory 2002 [online] [dostęp 2023-10-19].
  103. Serwis PKW – Wybory 2006 [online] [dostęp 2023-10-19].
  104. Serwis PKW – Wybory 2010 [online] [dostęp 2023-10-19].
  105. Serwis PKW – Wybory 2014 [online] [dostęp 2023-10-19].
  106. Serwis PKW – Wybory 2018 [online] [dostęp 2023-10-19].
  107. Serwis PKW – Wybory 2024 [online] [dostęp 2024-04-08].
  108. Rolf Jehke, Stadt Oberglogau [online], territorial.de [dostęp 2020-06-25].
  109. Głogówek [online], Academic dictionaries and encyclopedias [dostęp 2020-07-15] (niem.).
  110. Prudnik wobec reformy oświaty, „Gazeta Prudnik24”, Maciej Dobrzański, Prudnik: Usługi Marketingowe i Finansowe Jarosław Wojdyło, 14 marca 2017, ISSN 2300-7958.
  111. Miasta partnerskie [online], gminaglogowek.info [dostęp 2021-07-11].
  112. Jan Poniatyszyn, Burmistrz Głogówka podpisał partnerstwo z ukraińskim miastem [online], Radio Opole, 7 lipca 2023 [dostęp 2023-08-12] (pol.).
  113. Drobek i Dawidejt-Drobek 2019 ↓, s. 28.
  114. Kanon Krajoznawczy Polski [online], pttk.pl [dostęp 2024-01-08] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04].
  115. Drobek i Dawidejt-Drobek 2019 ↓, s. 41.
  116. Agnieszka Malik, Śląsk Opolski: kultura ludowa, Opole: Zakład Poligraficzny „Sindruk”: na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Opolskiego, 2013, s. 2, ISBN 978-83-60455-58-6.
  117. Regulamin Odznaki Krajoznawczej Ziemi Prudnickiej [online], prudnik.pttk.pl [dostęp 2024-01-01].
  118. Regulamin Kolarskiej Odznaki Turystycznej w „Królestwie Pradziada” [online], prudnik.pttk.pl [dostęp 2024-01-08].
  119. Trasy rowerowe VI ETTR w Prudniku, „Tygodnik Prudnicki”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, 27 (1019), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 7 lipca 2010, s. 20–21, ISSN 1231-904X.
  120. Okolice Prudnika, [w:] Karol Kawałko, Szlaki rowerowe Śląska Opolskiego, Piła: Wydawnictwo BIK: na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Opolskiego, 2009, s. 14, ISBN 978-83-7618-031-1.
  121. Zakład Opiekuńczo - Leczniczy w Głogówku [online], pcm.prudnik.pl [dostęp 2024-02-04].
  122. Opis spółki [online], pcm.prudnik.pl [dostęp 2024-02-04].
  123. Komisariat Policji w Głogówku [online], KPP Prudnik [dostęp 2024-02-04] (pol.).
  124. Wykaz Organizacji, którym przyznano dofinansowanie w ramach otwartego konkursu ofert na realizację zadania pn. „Wyposażenie w sprzęt ratowniczo-gaśniczy, remont i modernizacja strażnic Jednostek Ochotniczych Straży Pożarnych z terenów wiejskich” z dnia 19 grudnia 2022 r. [online], fsusr.gov.pl [dostęp 2024-02-04].
  125. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 29 sierpnia 2005 r. w sprawie wykazu gmin i innych jednostek zasadniczego podziału terytorialnego państwa położonych w strefie nadgranicznej oraz tablicy określającej zasięg tej strefy (Dz.U. z 2005 r. nr 188, poz. 1580).
  126. PSG w Opolu [online], slaski.strazgraniczna.pl, 19 sierpnia 2012 [dostęp 2024-05-08].
  127. Honorowi i Zasłużeni [online], gminaglogowek.info [dostęp 2020-02-20].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]