Helena Gawrońska
 prof. dr hab. inż. Helena Gawrońska 1945 – 2020 | |
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| profesor nauk rolniczych | |
| Specjalność: fizjologia roślin, ekofizjologia, fizjologia molekularna, fizjologia stresu | |
| Alma Mater | |
| Doktorat | |
| Habilitacja |
26 października 1998 – nauki rolnicze// |
| Profesura |
17 czerwca 2009 |
Helena Gawrońska (ur. 2 października 1944 w Sosnowcu[1], zm. 31 maja 2020[2][3] w Warszawie) – polska profesor nauk rolniczych[4][5], specjalistka w zakresie fizjologii roślin, ekofizjologii i fizjologii molekularnej, nauczyciel akademicki
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Helena Gawrońska z d. Książek[6] studiowała w latach 1963-1968 na Wydziale Ogrodniczym SGGW (specjalizacja kwiaciarstwo), otrzymując tytuł zawodowy magistra inżyniera[7]. Po studiach podjęła pracę jako stażysta w Instytucie Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Radzikowie, gdzie awansowała na stanowisko specjalisty, a następnie adiunkta; pracowała tam do 1989[1]. W 1971 ukończyła Podyplomowe Studium Radiochemii na Uniwersytecie Warszawskim dotyczące zastosowania izotopów w biologii. W 1978 zaliczyła 3-miesięczny kurs radiobiologii w Wiedniu w kooperacji z Akademią Timiriazewa w Moskwie.
W 1980 otrzymała stopień naukowy doktora nauk rolniczych w Instytucie Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Radzikowie[5]. W latach 1989-2001 pracowała jako adiunkt w Katedrze Fizjologii Roślin SGGW. Stopień doktora habilitowanego otrzymała na Wydziale Rolniczym SGGW w 1998[8][5] na podstawie monografii Wytwarzanie i dystrybucja biomasy u ziemniaka Solanum tuberosum L. w zróżnicowanych warunkach środowiska[4]. Prowadziła wykłady i inne zajęcia dydaktyczne z fizjologii roślin dla studentów Wydziału Rolnictwa i Biologii, Wydziału Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu oraz Międzywydziałowego Studium Biotechnologii. Odbyła wiele długoterminowych staży zagranicznych, m.in. w amerykańskim uniwersytecie w Idaho, niemieckim uniwersytecie w Bochum oraz japońskich uniwersytetach Nagoya i Hiroshima[1].
W 2001 przeszła na wcześniejszą emeryturę i w tym samym roku podjęła pracę na stanowisku profesora nadzwyczajnego w Katedrze Sadownictwa i Przyrodniczych Podstaw Ogrodnictwa na Wydziale Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu SGGW[1]. W 2009 otrzymała tytuł profesora nauk rolniczych[4].
Profesor Helena Gawrońska prowadziła badania naukowe nad wrażliwością roślin uprawnych na promieniowanie jonizujące, fotosyntetyczną produktywnością roślin uprawnych, dystrybucją substancji pokarmowych w warunkach różnych stresów u żyta, ziemniaka, pszenicy, pszenżyta oraz rolą hormonów (ABA, giberelin i cytokinin) w reakcji roślin na stresowe czynniki środowiska. Ważnym osiągnięciem profesor Gawrońskiej było zorganizowanie w 1990 pierwszej w kraju pracowni immunochemicznego oznaczania hormonu ABA w roślinach[1].
Profesor Gawrońska opublikowała ok. 60 prac naukowych, w większości w renomowanych czasopismach naukowych[9]. Wypromowała 5 doktorów[4].
Została pochowana na Komunalnym Cmentarzu Południowym w Antoninowie[3] w kwaterze 32A III/1/21[6].
Wybrane publikacje[9]
[edytuj | edytuj kod]- The role of plant-microbe interactions and their exploitation for phytoremediation of air pollutants. „Int. J. Molec. Sci.” 2015, 16(10), s. 25576-25604[10]
- The level of particulate matter on foliage depends on the distance from the source of emission. „Int. J. Phytoremediat”. 2015, 17, 12, s. 1262-1268[11]
- Phytoremediation of particulate matter from indoor air by Chlorophytum comosum L. plants. „Air Qual. Atmos Health” 2015, 8, s. 265–272[12]
- Zanieczyszczenia w pomieszczeniach. „Kosmos. Probl. Nauk Biol.” 2015, 64, 1, s. 137–143[13]
- Biological mode of action of a nitrophenolates-based biostimulant: case study. „Front. Plant Sci.” 2014, 16, 5, 713:1-15[14]
- Particulate matter on foliage of 13 woody species: Deposition on surfaces and phytostabilization in waxes – A 3-year study. „Int. J. Phytoremediat”. 2012, 15, s. 245–256[15]
- Deposition of particulate matter of different size fractions on leaf surface and waxes of urban forest species. „Int. J. Phytoremediat.” 2011, 13, 10, s. 1037–1046[16]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Dr hab. Helena Gawrońska, prof. nadzw. SGGW. „100-lecie Wydziału Rolnictwa i Biologii 1906-2006. Tom 1. Księga Jubileuszowa”. Wyd. SGGW Warszawa 2006, s. 253. ISBN 83-7244-730-6
- ↑ Zawiadomienie o śmierci prof. dr hab. Heleny Gawrońskiej na stronie Instytutu Biologii SGGW w Warszawie (dostęp 12.10.2024)
- ↑ a b Nekrolog w „Gazecie Wyborczej” z 5 czerwca 2020 (dostęp 12.10.2024)
- ↑ a b c d Prof. dr hab. Helena Gawrońska, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2024-10-13].
- ↑ a b c Prof. dr hab. Helena Gawrońska na portalu LUDZIE NAUKI (dostęp 14.10.2024)
- ↑ a b Helena Gawrońska z d. Książek – lokalizacja grobu na Cmentarzu Południowym (dostęp 14.10.2024)
- ↑ Absolwenci, doktorzy i doktorzy habilitowani Wydziału Ogrodniczego. Wydanie z okazji 75-lecia Wydziału Ogrodniczego Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. Warszawa 1996
- ↑ Stopnie doktora habilitowanego nadane przez Radę Wydziału. „100-lecie Wydziału Rolnictwa i Biologii 1906-2006. Tom 2. Profesorowie, doktorzy, absolwenci”. Wyd. SGGW Warszawa 2006, s. 14. ISBN 83-7244-732-2
- ↑ a b Helena Gawrońska w bazie publikacji Research Gate (dostęp 12.10.2024)
- ↑ Nele Weyens, Sofie Thijs, Robert Popek, Nele Witters, Arkadiusz Przybysz, Jordan Espenshade, Helena Gawronska, Jaco Vangronsveld, Stanislaw W. Gawronski. The Role of Plant–Microbe Interactions and Their Exploitation for Phytoremediation of Air Pollutants. „Int. J. Molec. Sci.” 2015, 16(10), s. 25576-25604 (dostęp 12.10.2024)
- ↑ R. Popek, H. Gawronska, S. Gawronski. The level of particulate matter on foliage depends on the distance from the source of emission. „Int. J. Phytoremediat.” 2015, 17, 12, s. 1262-1268 (dostęp 12.10.2024)
- ↑ H. Gawronska, B. Bakera. Phytoremediation of particulate matter from indoor air by Chlorophytum comosum L. plants. „Air Qual. Atmos Health” 2015, 8, s. 265–272.
- ↑ Helena Gawronska, Beata Bakera. Zanieczyszczenia w pomieszczeniach. „Kosmos. Probl. Nauk Biol.” 2015, 64, 1, s. 137–143 (dostęp 12.10.2024)
- ↑ Arkadiusz Przybysz Helena Gawrońska, Janina Gajc-Wolska. Biological mode of action of a nitrophenolates-based biostimulant: case study. „Front. Plant Sci.” 2014, 16, 5, 713:1-15 (dostęp 12.10.2024)
- ↑ R. Popek, H. Gawronska, M. Wrochna, S.W. Gawronski, A. Saebo. Paticulate matter on foliage of 13 woody species: Deposition on surfaces and phytostabilization in waxes – A 3-year study. „Int. J. Phytoremediat”. 2012, 15, s. 245–256 (dostęp 12.10.2024)
- ↑ K. Dzierzanowski, R. Popek, H. Gawronska, A. Saebo, S.W. Gawronski. Deposition of particulate matter of different size fractions on leaf surface and waxes of urban forest species. „Int. J. Phytoremediat.” 2011, 13, 10, s. 1037–1046 (dostęp 12.10.2024)