Prusy Książęce

{{{nazwa}}}

[[Herb {{{dopełniacz nazwy}}}|Herb]] [[Flaga {{{dopełniacz nazwy}}}|Flaga]]
Stolica	Królewiec
Położenie na mapie świata Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|}

{{Państwo infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | lata istnienia = | wikinews = | data powstania = | kod mapy = | rok = | dopełniacz nazwy = | terytoria autonomiczne = | terytoria zależne = | ustrój polityczny = | wikicytaty = | władca = | waluta = | pkb psn = | alt mapy = | opis mapy = | pkb psn rok = | liczba ludności = | data likwidacji = | współrzędne = | wikisłownik = | gęstość zaludnienia = | język urzędowy = | ISO 3166 = | kod samolotowy = | flaga = | pkb psn na osobę = | nazwa oryginalna = | pkb na osobę = | religia dominująca = | premier = | kod samochodowy = | numer kierunkowy = | pkb = | wysokość = | nazwa = | commons = | pkb rok = | strefa czasowa = | mapa = | hymn audio = | prezydent = Nieznane pola: "numer_kierunkowy", "utworzenie_data", "głowa_państwa_opis", "mapa_obraz", "likwidacja_data", "terytoria_autonomiczne", "dewiza_język", "terytoria_zależne", "przez_kogo", "powierzchnia_wód", "lokalizacja_obraz", "w_imieniu", "w_imieniu_urząd", "utworzenie_sposób", "gęstość", "ludność_rok", "herb_obraz", "hymn_nazwa_polska", "religia_dominująca", "typ_państwa", "n1", "lata_istnienia", "głowa_terytorium", "dewiza_polski", "ludność_miejsce", "kod_ISO", "p1", "UTC", "w_imieniu_tekst", "w_imieniu_tekst2", "flaga_obraz", "język_urzędowy", "ustrój_polityczny", "głowa_terytorium_opis", "waluta_nazwa", "p1_flaga", "nazwa_polska", "likwidacja_sposób", "uwagi", "głowa_państwa", "szef_rządu_opis", "nazwa_oryginalna", "waluta_symbol", "państwo", "status_terytorium", "zależne_od", "powierzchnia_miejsce", "w_imieniu2", "w_imieniu_urząd2", "od_kogo", "szef_rządu", "kod_samochodowy", "język_używany", "n1_flaga", "nazwa_dopełniacz" oraz "ludność".

Prusy Książęce, oficjalnie Księstwo w Prusach, potocznie Księstwo Pruskie – państwo utworzone po sekularyzacji państwa zakonu krzyżackiego w Prusach, na podstawie traktatu krakowskiego 1525, zawartego między Zygmuntem I Starym a jego siostrzeńcem Albrechtem Hohenzollernem. Do roku 1657 pozostawały lennem Królestwa Polskiego.

Historia

Karta herbarza J. Siebmachera z herbem księcia Prus (pierwszy z lewej w dolnym rzędzie), 1605

Albrecht Hohenzollern był ostatnim z rezydujących w Prusach wielkich mistrzów krzyżackich. Po przejściu na luteranizm i złożeniu hołdu królowi Polski, stał się pierwszym świeckim księciem Prus.

Stolicą państwa był Królewiec, a przyjęty przez księcia podział administracyjny obejmował trzy duże okręgi: królewiecki, natangijski i oberlandzki.

Państwo powstało jako wasalne wobec Królestwa Polskiego.

Od 1618 w unii personalnej z Elektoratem Brandenburgii, za zgodą Zygmunta III Wazy (zobacz: Brandenburgia-Prusy).

W związku z niejednoznaczną polityką jaką prowadził Jerzy Wilhelm Hohenzollern w 1635 namiestnictwo królewskie nad Prusami Książęcymi zostało przejęte przez Polskę w osobie Jerzego Ossolińskiego. Rozejm w Sztumskiej Wsi przywrócił jednak władzę Hohenzollernom.

Potop szwedzki uczynił z Prus Książęcych lenno szwedzkie w roku 1656, na podstawie traktatu w Królewcu.

W 1657 roku, za panowania Jana II Kazimierza, na podstawie traktatów w Welawie i Bydgoszczy, Prusy uzyskały niezależność od Rzeczypospolitej. W zamian Brandenburgia porzuciła sojusz ze Szwecją w czasie potopu szwedzkiego.

Jan III Sobieski planował odzyskać Prusy w sojuszu ze Szwecją na podstawie traktatu w Jaworowie.

W 1701 wraz z Brandenburgią utworzyły Królestwo Prus. Prowincja ta, po 1772 roku utworzyła wraz Warmią, ale bez Kwidzyna, prowincję Prusy Wschodnie.

Zobacz też

• Prusy (kraina historyczna)
• Prusy (państwo)
• Prusy Królewskie
• Królestwo Prus
• władcy Prus
• stosunki krzyżacko-polskie
• II pokój toruński
• hołdy pruskie 1469–1641

Bibliografia

• Sebastian Haffner: Prusy bez legendy: Zarys dziejów. Warszawa: Oficyna Historii XIX i XX wieku, 1996. ISBN 83-905989-3-0. Brak numerów stron w książce
• Janusz Małłek, Dwie części Prus: studia z dziejów Prus Książęcych i Prus Królewskich w XVI i XVII wieku, Olsztyn 1987.
• Janusz Małłek, Prusy Książęce a Prusy Królewskie w latach 1525–1548, Warszawa 1976.