Anguis: Różnice pomiędzy wersjami

	Anguis
	Linnaeus, 1758
	; Przedstawiciel rodzaju – padalec zwyczajny (A. fragilis)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Rząd	łuskonośne
Infrarząd	Diploglossa
Rodzina	padalcowate
Podrodzina	Anguinae
Rodzaj	Anguis
	Typ nomenklatoryczny
	Anguis fragilis Linnaeus, 1758
Gatunki
	5 gatunków – zobacz opis w tekście
	5 gatunków – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Aktualna wersja na dzień 08:53, 26 lut 2024

Anguis – rodzaj jaszczurek z podrodziny w Anguinae w rodzinie padalcowatych (Anguidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w niemal całej Europie, z wyjątkiem północnej części Półwyspu Skandynawskiego, Sardynii, Korsyki, południowej części Półwyspu Iberyjskiego, wysp Morza Egejskiego, południowej Ukrainy, Niziny Nadkaspijskiej i północnego obszaru europejskiej części Rosji. Poza Europą można je znaleźć w północno-zachodniej Azji (do rzeki Toboł) oraz w Azji Mniejszej i dalej na wschód po północny Iran^[3]^[4]. Niepewne stwierdzenia z Izraela oraz północnej części Afryki (Maroko, Algieria, Tunezja)^[4].

Charakterystyka

Gatunki z tego rodzaju maksymalnie osiągają długość około 50 cm. Grzbiet jest w kolorze brązowym (od jasnego do ciemnego i w różnych odcieniach), rzadziej ciemnoszary lub czarny. Spodnia strona ciała i boki są czarne. Padalce nie mają kończyn, przez co często mylone są z wężami, z którymi nie są jednak spokrewnione. Ich głowa jest mała, o zaokrąglonym pysku, nie wyodrębniona z tułowia. Zarówno grzbiet jak i spód ciała pokryte są dachówkowato na siebie zachodzącymi łuskami.

Systematyka

Etymologia

Anguis: łac. anguis „wąż”^[5].

Podział systematyczny

Przeprowadzone przez Maceya i współpracowników (1999) oraz Wiensa i Slingluffa (2001) analizy filogenetyczne wykorzystujące dane molekularne sugerują, że rodzaj Ophisaurus jest parafiletyczny, gdyż część należących do niego gatunków jest bliżej spokrewnionych z gatunkami zaliczanymi do rodzaju Anguis oraz z żółtopuzikiem bałkańskim (również zaliczanym przez autorów do Ophisaurus; inni autorzy zaliczają go do osobnego rodzaju Pseudopus) niż z innymi gatunkami z rodzaju Ophisaurus; według tych analiz gatunki O. attenuatus, O. ventralis i O. harti są bliżej spokrewnione z Anguis i żółtopuzikiem bałkańskim niż z O. koellikeri^[6]^[7]. Ze względu na parafiletyzm Ophisaurus Macey i współpracownicy (1999) zalecili, by uznać Ophisaurus za młodszy synonim rodzaju Anguis (choć dopuszczali też możliwość pozostawienia Ophisaurus jako odrębnego rodzaju, przy jednoczesnym przeniesieniu żółtopuzika bałkańskiego do odrębnego rodzaju Pseudopus, zaś O. koellikeri do rodzaju Hyalosaurus)^[6]. Zsynonimizowanie Ophisaurus (i Pseudopus) z Anguis oznaczałoby włączenie do tego ostatniego rodzaju dodatkowych 14 gatunków i rozszerzenie zasięgu występowania przedstawicieli rodzaju na cały Iran, Afganistan, Azję Środkową, Indie, Chiny, Azję Południowo-Wschodnią i Amerykę Północną. Do rodzaju należą następujące gatunki^[3]:

Anguis cephallonica Werner, 1894 – padalec peloponeski^[8]
Anguis colchica (Nordmann, 1840) – padalec kolchidzki^[8]
Anguis graeca Linnaeus, 1758 – padalec grecki^[8]
Anguis veronensis Bedriaga, 1881 – padalec włoski^[8]
Anguis fragilis Pollini, 1818 – padalec zwyczajny^[8]

Kladogram

Kladogram według Gvoždíka i in. (2013)^[9]. Analiza oparta na sekwencjach genów ND2 i tRNA:

Anguis

	Anguis cephallonica

	Anguis veronensis

Anguis fragilis

	Anguis colchica

	Anguis graeca

Ochrona

W Polsce występują padalec zwyczajny i padalec kolchidzki – są objęte ochroną częściową^[10].

Przypisy

↑ Anguis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 227. (łac.).
↑ ^a ^b P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Anguis. The Reptile Database. [dostęp 2024-01-26]. (ang.).
↑ ^a ^b R.R. Midtgaard R.R., Genus Anguis, [w:] RepFocus [online] [dostęp 2024-01-26] (ang.).
↑ Edmund C.E.C. Jaeger Edmund C.E.C., Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 16, OCLC 637083062 (ang.).
↑ ^a ^b J.R. Macey, J.A. Schulte, A. Larson, B.S. Tuniyev, N. Orlov & T.J. Papenfuss. Molecular Phylogenetics, tRNA Evolution, and Historical Biogeography in Anguid Lizards and Related Taxonomic Families. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 56 (3), s. 31–41, 1999. DOI: 10.1006/mpev.1999.0615. (ang.).
↑ J.J. Wiens, J.L. Slingluff. How lizards turn into snakes: a phylogenetic analysis of body-form evolution in anguid lizards. „Evolution”. 55 (11), s. 2303–2318, 2001. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e K. Kolenda, T. Skawiński & M. Kaczmarski. Przegląd „nowych” gatunków płazów i gadów występujących w Polsce. „Kosmos”. 68 (1), s. 212, 2019. DOI: 10.36921/kos.2019_2491. (pol.).
↑ V. Gvoždík, N. Benkovský, A. Crottini, A. Bellati, J. Moravec, A. Romano, R. Sacchi & D. Jandzik. An ancient lineage of slow worms, genus Anguis (Squamata: Anguidae), survived in the Italian Peninsula. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 69 (3), s. 1077–1092, 2013. DOI: 10.1016/j.ympev.2013.05.004. (ang.).
↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).

[itis-1] Anguis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Linnaeus-2] C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 227. (łac.).

[Uetz&Hallermann-3] P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Anguis. The Reptile Database. [dostęp 2024-01-26]. (ang.).

[repfocus-4] R.R. Midtgaard R.R., Genus Anguis, [w:] RepFocus [online] [dostęp 2024-01-26] (ang.).

[Jaeger-5] Edmund C.E.C. Jaeger Edmund C.E.C., Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 16, OCLC 637083062 (ang.).

[maceyetal1999-6] J.R. Macey, J.A. Schulte, A. Larson, B.S. Tuniyev, N. Orlov & T.J. Papenfuss. Molecular Phylogenetics, tRNA Evolution, and Historical Biogeography in Anguid Lizards and Related Taxonomic Families. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 56 (3), s. 31–41, 1999. DOI: 10.1006/mpev.1999.0615. (ang.).

[7] J.J. Wiens, J.L. Slingluff. How lizards turn into snakes: a phylogenetic analysis of body-form evolution in anguid lizards. „Evolution”. 55 (11), s. 2303–2318, 2001. (ang.).

[kol&inni-8] K. Kolenda, T. Skawiński & M. Kaczmarski. Przegląd „nowych” gatunków płazów i gadów występujących w Polsce. „Kosmos”. 68 (1), s. 212, 2019. DOI: 10.36921/kos.2019_2491. (pol.).

[Gvozdik-9] V. Gvoždík, N. Benkovský, A. Crottini, A. Bellati, J. Moravec, A. Romano, R. Sacchi & D. Jandzik. An ancient lineage of slow worms, genus Anguis (Squamata: Anguidae), survived in the Italian Peninsula. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 69 (3), s. 1077–1092, 2013. DOI: 10.1016/j.ympev.2013.05.004. (ang.).

[10] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
+{{Tytuł kursywą}}
 {{Zwierzę infobox
- |Nazwa zwyczajowa=''Anguis''
+ |nazwa łacińska         = ''Anguis''
+ |TSN                    = 209030
- |Łacińska=''Anguis''
- |Zoolog=[[Karol Linneusz|Linnaeus]], [[1758]]
+ |zoolog                 = [[Karol Linneusz|Linnaeus]], 1758<ref name="Linnaeus" />
+ |okres istnienia        =
- |Typ=[[strunowce]]
+ |grafika                = Anguidae.jpg
- |Podtyp=[[kręgowce]]
+ |opis grafiki           = Przedstawiciel rodzaju – '''[[padalec zwyczajny]]''' (''A.&nbsp;fragilis'')
- |Gromada=[[gady]]
+ |typ                    = [[strunowce]]
- |Rząd=[[łuskonośne]]
+ |podtyp                 = [[kręgowce]]
- |Rodzina=[[padalcowate]]
+ |gromada                = [[zauropsydy]]
- |Rodzaj=''Anguis''
+ |rząd                   = [[łuskonośne]]
- |Obrazek=Anguidae.jpg
+ |infrarząd              = [[Diploglossa]]
- |Opis_obrazka=Padalec zwyczajny (''Anguis fragilis'')
+ |rodzina                = [[padalcowate]]
- |Wikispecies=Anguis
+ |podrodzina             = [[Anguinae]]
- |Commons=Category:Anguis
+ |rodzaj                 = ''Anguis''
+ |typ nomenklatoryczny   = ''Anguis fragilis'' {{small|Linnaeus, 1758}}
+ |synonimy               =
+ |ranga podtaksonu       = [[gatunek (biologia)|Gatunki]]
+ |podtaksony             = ''5 gatunków – zobacz opis w tekście''
+ |wikispecies            = Anguis
+ |commons                = Category:Anguis
 }}
+'''''Anguis''''' – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] [[jaszczurki|jaszczurek]] z [[rodzina (biologia)|podrodziny]] w [[Anguinae]] w [[rodzina (biologia)|rodzinie]] [[padalcowate|padalcowatych]] (Anguidae).
+== Zasięg występowania ==
-'''''Anguis''''' – rodzaj [[jaszczurki|jaszczurek]] z rodziny [[padalcowate|padalcowatych]].
+Rodzaj obejmuje gatunki występujące w niemal całej [[Europa|Europie]], z wyjątkiem północnej części [[Półwysep Skandynawski|Półwyspu Skandynawskiego]], [[Sardynia|Sardynii]], [[Korsyka|Korsyki]], południowej części [[Półwysep Iberyjski|Półwyspu Iberyjskiego]], wysp [[Morze Egejskie|Morza Egejskiego]], południowej [[Ukraina|Ukrainy]], [[Nizina Nadkaspijska|Niziny Nadkaspijskiej]] i północnego obszaru europejskiej części [[Rosja|Rosji]]. Poza Europą można je znaleźć w północno-zachodniej [[Azja|Azji]] (do rzeki [[Toboł]]) oraz w [[Azja Mniejsza|Azji Mniejszej]] i dalej na wschód po północny [[Iran]]<ref name="Uetz&Hallermann" /><ref name="repfocus"/>. Niepewne stwierdzenia z [[Izrael]]a oraz północnej części [[Afryka|Afryki]] ([[Maroko]], [[Algieria]], [[Tunezja]])<ref name="repfocus"/>.
+== Charakterystyka ==
-Rodzaj ten obejmuje dwa gatunki:
+Gatunki z tego rodzaju maksymalnie osiągają długość około 50 cm. Grzbiet jest w kolorze brązowym (od jasnego do ciemnego i w różnych odcieniach), rzadziej ciemnoszary lub czarny. Spodnia strona ciała i boki są czarne. Padalce nie mają kończyn, przez co często mylone są z wężami, z którymi nie są jednak spokrewnione. Ich głowa jest mała, o zaokrąglonym pysku, nie wyodrębniona z tułowia. Zarówno grzbiet jak i spód ciała pokryte są dachówkowato na siebie zachodzącymi łuskami.
-* ''[[Anguis cephallonica]]''
-* ''[[Padalec zwyczajny|Anguis fragilis]]'' (padalec zwyczajny)
+== Systematyka ==
+=== Etymologia ===
+''Anguis'': {{łac.|anguis}} „wąż”<ref name="Jaeger" />.
+=== Podział systematyczny ===
+Przeprowadzone przez Maceya i współpracowników (1999) oraz Wiensa i Slingluffa (2001) analizy [[filogeneza|filogenetyczne]] wykorzystujące dane molekularne sugerują, że rodzaj ''[[Ophisaurus]]'' jest [[takson parafiletyczny|parafiletyczny]], gdyż część należących do niego gatunków jest bliżej spokrewnionych z gatunkami zaliczanymi do rodzaju ''Anguis'' oraz z [[Żółtopuzik bałkański|żółtopuzikiem bałkańskim]] (również zaliczanym przez autorów do ''Ophisaurus''; inni autorzy zaliczają go do osobnego rodzaju ''[[Żółtopuzik bałkański|Pseudopus]]'') niż z innymi gatunkami z rodzaju ''Ophisaurus''; według tych analiz gatunki ''O. attenuatus'', ''O. ventralis'' i ''O. harti'' są bliżej spokrewnione z ''Anguis'' i żółtopuzikiem bałkańskim niż z ''O. koellikeri''<ref name="maceyetal1999">{{Cytuj pismo |autor=J.R. Macey, J.A. Schulte, A. Larson, B.S. Tuniyev, N. Orlov & T.J. Papenfuss |rok=1999 |tytuł=Molecular Phylogenetics, tRNA Evolution, and Historical Biogeography in Anguid Lizards and Related Taxonomic Families |czasopismo=Molecular Phylogenetics and Evolution |wolumin=56 |wydanie=3 |strony=31–41 |doi=10.1006/mpev.1999.0615 |język=en}}</ref><ref>{{Cytuj pismo |nazwisko=Wiens |imię=J.J. |nazwisko2=Slingluff |imię2=J.L. |rok=2001 |tytuł=How lizards turn into snakes: a phylogenetic analysis of body-form evolution in anguid lizards |czasopismo=Evolution |wolumin=55 |wydanie=11 |strony=2303–2318 |url=https://dx.doi.org/10.1554/0014-3820(2001)055%5B2303:HLTISA%5D2.0.CO;2 |język=en}}</ref>. Ze względu na parafiletyzm ''Ophisaurus'' Macey i współpracownicy (1999) zalecili, by uznać ''Ophisaurus'' za młodszy synonim rodzaju ''Anguis'' (choć dopuszczali też możliwość pozostawienia ''Ophisaurus'' jako odrębnego rodzaju, przy jednoczesnym przeniesieniu żółtopuzika bałkańskiego do odrębnego rodzaju ''Pseudopus'', zaś ''O. koellikeri'' do rodzaju ''Hyalosaurus'')<ref name="maceyetal1999" />. [[synonim (taksonomia)|Zsynonimizowanie]] ''Ophisaurus'' (i ''Pseudopus'') z ''Anguis'' oznaczałoby włączenie do tego ostatniego rodzaju dodatkowych 14 gatunków i rozszerzenie zasięgu występowania przedstawicieli rodzaju na cały Iran, [[Afganistan]], [[Azja Środkowa|Azję Środkową]], [[Indie]], [[Chińska Republika Ludowa|Chiny]], [[Azja Południowo-Wschodnia|Azję Południowo-Wschodnią]] i [[Ameryka Północna|Amerykę Północną]]. Do rodzaju należą następujące gatunki<ref name="Uetz&Hallermann" />:
+* ''Anguis cephallonica'' {{small|[[Franz Werner|Werner]], 1894}} – [[padalec peloponeski]]<ref name="kol&inni" />
+* ''Anguis colchica'' {{small|([[Alexander von Nordmann|Nordmann]], 1840)}} – [[padalec kolchidzki]]<ref name="kol&inni" />
+* ''Anguis graeca'' {{small|[[Karol Linneusz|Linnaeus]], 1758}} – [[padalec grecki]]<ref name="kol&inni" />
+* ''Anguis veronensis'' {{small|[[Jacques von Bedriaga|Bedriaga]], 1881}} – [[padalec włoski]]<ref name="kol&inni" />
+* ''Anguis fragilis'' {{small|[[Ciro Pollini|Pollini]], 1818}} – [[padalec zwyczajny]]<ref name="kol&inni" />
+=== Kladogram ===
-Występują w niemal całej Europie, z wyjątkiem Irlandii, północnej części Płw. Skandynawskiego, Sardynii, Korsyki, południowej części Płw. Iberyjskiego, wysp Morza Egejskiego, Południowej Ukrainy, Niziny Nadkaspijskiej i północnego obszaru europejskiej części Rosji. Poza Europą można je znaleźć w północnej Azji (do rzeki Toboł), w Azji Mniejszej (występują w Turcji, Izraelu i północno-zachodnim Iranie) oraz w części Afryki (Maroko, Algieria, Tunezja).
+[[Kladogram]] według Gvoždíka i in. (2013)<ref name="Gvozdik" />. Analiza oparta na sekwencjach genów ''ND2'' i [[tRNA]]:
+{{Klad
+ | style = font-size:90%;line-height:80%
+ | 1 = '''''Anguis'''''&nbsp;
+ | 1.1.1 = &nbsp;''[[Padalec peloponeski|Anguis cephallonica]]''
+ | 1.1.2 = &nbsp;''[[Anguis veronensis]]''
+ | 1.2.1 = &nbsp;''[[padalec zwyczajny|Anguis fragilis]]''
+ | 1.2.2.1 = &nbsp;''[[Padalec kolchidzki|Anguis colchica]]''
+ | 1.2.2.2 = &nbsp;''[[Anguis graeca]]''
+}}
+== Ochrona ==
-Przeprowadzone przez Maceya i współpracowników (1999) oraz Wiensa i Slingluffa (2001) analizy [[filogeneza|filogenetyczne]] wykorzystujące dane molekularne sugerują, że rodzaj ''[[Ophisaurus]]'' jest [[takson parafiletyczny|parafiletyczny]], gdyż część należących do niego gatunków jest bliżej spokrewnionych z gatunkami zaliczanymi do rodzaju ''Anguis'' oraz z [[Żółtopuzik bałkański|żółtopuzikiem bałkańskim]] (również zaliczanym przez autorów do ''Ophisaurus''; inni autorzy zaliczają go do osobnego rodzaju ''[[Pseudopus]]'') niż z innymi gatunkami z rodzaju ''Ophisaurus''; wg tych analiz gatunki ''O. attenuatus'', ''O. ventralis'' i ''O. harti'' są bliżej spokrewnione z ''Anguis'' i żółtopuzikiem bałkańskim niż z ''O. koellikeri''<ref name=maceyetal1999>{{Cytuj pismo |autor=J. Robert Macey, James A. Schulte, Allan Larson, Boris S. Tuniyev, Nikolai Orlov, Theodore J. Papenfuss |rok=1999 |tytuł=Molecular Phylogenetics, tRNA Evolution, and Historical Biogeography in Anguid Lizards and Related Taxonomic Families |czasopismo=Molecular Phylogenetics and Evolution |wolumin=56 |wydanie=3 |strony=31-41 |doi=10.1006/mpev.1999.0615 |język=en}}</ref><ref>{{Cytuj pismo |nazwisko=Wiens |imię=John J. |nazwisko2=Slingluff |imię2=Jamie L. |rok=2001 |tytuł=How lizards turn into snakes: a phylogenetic analysis of body-form evolution in anguid lizards |czasopismo=Evolution |wolumin=55 |wydanie=11 |strony=2303–2318 |url=https://dx.doi.org/10.1554/0014-3820(2001)055%5B2303:HLTISA%5D2.0.CO;2 |język=en}}</ref>. Ze względu na parafiletyzm ''Ophisaurus'' Macey i współpracownicy (1999) zalecili, by uznać ''Ophisaurus'' za młodszy synonim rodzaju ''Anguis'' (choć dopuszczali też możliwość pozostawienia ''Ophisaurus'' jako odrębnego rodzaju, przy jednoczesnym przeniesieniu żółtopuzika bałkańskiego do odrębnego rodzaju ''Pseudopus'', zaś ''O. koellikeri'' do rodzaju ''Hyalosaurus'')<ref name=maceyetal1999 />. Zsynonimizowanie ''Ophisaurus'' (i ''Pseudopus'') z ''Anguis'' oznaczałoby włączenie do tego ostatniego rodzaju dodatkowych 14 gatunków i rozszerzenie zasięgu występowania przedstawicieli rodzaju na cały Iran, [[Afganistan]], [[Azja Środkowa|Azję Środkową]], [[Indie]], [[Chiny]], [[Azja Południowo-Wschodnia|Azję Południowo-Wschodnią]] i [[Ameryka Północna|Amerykę Północną]].
+[[gady Polski|W Polsce występują]] [[padalec zwyczajny]] i [[padalec kolchidzki]] – są objęte ochroną częściową<ref>Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt ({{Dziennik Ustaw|2016|2183}}).</ref>.
+== Przypisy ==
-Maksymalnie osiągają długość około 50 cm. Grzbiet jest w kolorze brązowym (od jasnego do ciemnego i w różnych odcieniach), rzadziej ciemnoszary lub czarny. Spodnia strona ciała i boki są czarne. Padalce nie posiadają kończyn. Ich głowa jest mała, o zaokrąglonym pysku, nie wyodrębniona z tułowia. Zarówno grzbiet jak i spód ciała pokryte są dachówkowato na siebie zachodzącymi łuskami.
+<references>
+<ref name="Linnaeus">{{cytuj książkę| autor = C. Linnaeus| tytuł = Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis|url = https://www.biodiversitylibrary.org/item/10277#page/249/mode/1up|rok = 1758|wydawca = Impensis Direct. Laurentii Salvii|miejsce = [[Sztokholm|Holmiae]]|wydanie = 10|tom = 1|strony = 227|język = la}}</ref>
+<ref name="Uetz&Hallermann">{{cytuj stronę | url = https://reptile-database.reptarium.cz/advanced_search?genus=Anguis&exact%5B0%5D=genus&submit=Search| tytuł = Genus: ''Anguis''| opublikowany = The Reptile Database | data dostępu = 2024-01-26| autor = P. Uetz & J. Hallermann| język = en}}</ref>
+<ref name="Gvozdik">{{Cytuj pismo |autor=V. Gvoždík, N. Benkovský, A. Crottini, A. Bellati, J. Moravec, A. Romano, R. Sacchi & D. Jandzik |tytuł=An ancient lineage of slow worms, genus <em>Anguis</em> (Squamata: Anguidae), survived in the Italian Peninsula |czasopismo=Molecular Phylogenetics and Evolution |wolumin= 69 |numer= 3|strony= 1077–1092 |rok=2013 |doi=10.1016/j.ympev.2013.05.004 |język=en}}</ref>
+<ref name="Jaeger">{{Jaeger1944|seq=46|s=16}}</ref>
+<ref name="kol&inni">{{cytuj pismo |autor = K. Kolenda, T. Skawiński & M. Kaczmarski |tytuł = Przegląd „nowych” gatunków płazów i gadów występujących w Polsce|url = |czasopismo = Kosmos| wolumin = 68|numer = 1|strony = 212|rok = 2019|doi = 10.36921/kos.2019_2491 |język = pl}}</ref>
+<ref name="repfocus">{{Cytuj | autor = R. Midtgaard | tytuł = <em>Genus</em> Anguis | url = https://www.repfocus.dk/Anguis.html | data dostępu = 2024-01-26 | język = en | praca = RepFocus}}</ref>
+</references>
+{{Kontrola autorytatywna}}
-W Polsce występuje [[padalec zwyczajny]] – jest objęty całkowitą ochroną.
-{{Przypisy}}
-=== Bibliografia ===
-{{Bibliografia start}}
-#{{cytuj stronę| url = https://reptile-database.reptarium.cz/search.php?taxon=&genus=Anguis&species=&subspecies=&author=&year=&common_name=&location=&holotype=&reference=&submit=Search
-| tytuł = Genus: ''Anguis''
-| opublikowany = The Reptile Database | data dostępu = 8 września 2010
-| język = en }}
-{{Bibliografia stop}}
 [[Kategoria:Padalcowate]]
-[[Kategoria:Gady Afryki]]
+[[Kategoria:Taksony opisane przez Karola Linneusza]]
-[[Kategoria:Gady Azji]]
-[[Kategoria:Gady Europy]]
-[[br:Anguis]]
-[[bg:Слепоци]]
-[[en:Anguis]]
-[[fr:Orvet]]
-[[io:Orveto]]
-[[nl:Anguis]]
-[[simple:Anguis]]
-[[sk:Slepúch]]
-[[uk:Веретільниця]]