Jon Kjos
| Jon Kjos | |||
| Fødd | 1754 | ||
|---|---|---|---|
| Død | 1826 (72 år) | ||
| Verka som | musikar | ||
Jon Kjos, og kalla Jon Kvammen eller Jon Vestafe, var ein spelemann frå Åmotsdal i Telemark. Han levde frå 1754 til 1826, og var ein av dei førande i si tid. Jon var ein av dei første lærarane til Myllarguten.
Jon var forpaktarspelemann. Dette tyder at han hadde kongeleg løyve til å spela, og spela i over hundre bryllaup i Telemark.
Myllarguten var gjetargut for Jon, og stal seg til å låne fela hans. Då Jon skjøna kva som budde i guten, tok han Tarjei i lære. Slåttane Myllaren fekk frå Jon Kjos, vart heitande "Kjoseslåttane" seinare. Søster av Jon vart gift til Tinn, og han fekk nemninga "Jon Vestafe" der, av di Åmotsdal ligg vest av Tinn.
Nedskrivne kjoseslåttar
[endre | endre wikiteksten]- Soteroen eller og Kjosekrullen.
- Ligangaren, Hardingfeleverket nr 123, er skrive ned etter Torkjell Haugerud. Hans Hansson Flatland lærde slåtten av Myllarguten i 1860.
- Gangaren Kvamshallingen, nr 148. Namnet er knytt til Jon (Kvammen), og slåttane med det namnet kan knytast beint til tradisjonslina etter han.
- Gangaren Kjos-Hjasen, nr 156, slåttekrinsen Røyskatten, er ei minning om Jon Kjos. Slåttenamnet finst i formene etter Olav R. Berge, Olav Groven og Halvor Bråten.
- Springaren Sønnstaulen er stundom og kalla Kjosen etter Jon.
- Springar etter Jon Vestafe, som Edvard Grieg skreiv ut for klaver i sin opus 72. Knut Dale hadde slåtten etter Håvard Gibøen. Høyrer til slåttekrinsen Bøheringen.
- Vestafe`en, ein springar knytt til slåttekrinsen Igletveiten.