Terier Norwich
 Terier Norwich merah (kiri) dan hitam dan sawo matang (kanan) | |||||||||||||||||||||||||
| Negara asal | England | ||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
| Anjing (Canis lupus familiaris) | |||||||||||||||||||||||||
Terier Norwich[a] ialah satu baka anjing yang berasal dari England[1] dan dibiakbakakan untuk memburu rodensia kecil. Sebagai salah satu baka terier terkecil, anjing ini agak jarang. Keragaman bertelinga labuh ialah terier Norfolk.
Perihal
[sunting | sunting sumber]
Penampilan
[sunting | sunting sumber]Terier ini ialah salah satu baka terier pekerja terkecil yang berukuran seberat hampir-hampir 12 paun (5.4 kg) dan secara unggulnya tidak melebihi 10 inci (25 cm) pada paras kelasa, dengan telinga mencucuk lapis bulu ganda, yang terdapat dengan semua cahaya warna merah, sawo matang, gendum, hitam dan sawo matang, dan grizzle.[2] Tengkoraknya lebar dan sedikit membuat dengan stop cukup jelas. Nisbah muncung dengan kepala ialah 2:3. Matanya kecil dan berbentuk bujur. Telinganya biasanya tegak — tetapi dapat terbentang ke belakang apabila anjing tenang — dan terletak dengan renggang pada lebar baik antara kedua-duanya. Hujungnya tajam. Belakangnya pendek dengan kedalaman bagus dan loin cukup melengkung. Tungkainya pendek dengan siku yang lebih proksimal daripada distal. Ekornya sederhana panjang apabila tidak terpotong, tebal di pangkal dengan penirus dekat dengan hujung. Ekornya patut 'terangkat dengan lincah' dan 'tidak terlebih riang'.[3] Piawaian American Kennel Club mensyaratkan ekor 'sederhana terpotong' dengan cukup bahagian ekor yang tertinggal supaya dapat dipegang.[2]
Perangai
[sunting | sunting sumber]Kadang-kadang, baka ini menunjukkan tingkah laku salakan dan penggalian, yang mencerminkan warisan teriernya. Pelatihan tekal dan awal dapat membantu untuk menguruskan tabiat ini.[4]
Kesihatan
[sunting | sunting sumber]Sebuah kajian di United Kingdom mendapati jangka hayat sebanyak 14 tahun untuk terier Norwich.[5]
Sebuah kajian Amerika Syarikat terhadap lebih daripada 90,000 ekor anjing mendapati terier Norwich sebagai baka kedua paling cenderung terhadap pirau portosistemik dengan 7.41% daripada jumlah anjing yang terjejas berbanding dengan 0.35% untuk anjing baka kacuk.[6]
Sebuah kajian retrospektif tentang katarak yang menggunakan rekod pesakit daripada hospital-hospital Amerika Utara mendapati prevalens sebanyak 4.02% untuk terier Norwich berbanding dengan 1.61% untuk anjing baka kacuk.[7]
Isu pernafasan
[sunting | sunting sumber]Sesetengah terier Norwich menderitai sindrom obstruktif pernafasan atas yang berbeza daripada sindrom obstruktif salur udara brakisefalik. Dalam sebuah kajian terhadap 12 ekor anjing dengan tanda-tanda bagi keadaan ini, 11 ekor mempunyai keabnormalan bukaan larinks dengan lipatan ariepiglotik lewah, keruntuhan larinks, sakul larinks terbokong, dan bukaan larinks menyempit kesemuanya diperhatikan pada berbilang anjing.[8]
Sebuah kajian tahun 2019 mendapati bahawa sesetengah terier Norwich yang menghidap gangguan saluran pernafasan mengongsi varian termutasi bagi gen ADAMTS3 yang biasanya dikaitkan dengan pembengkakan di sekeliling saluran udara. Anjing dengan dua salinan mendapat skor lebih teruk dalam ujian fungsi saluran udara. Para pembiak baka berharap agar dapat menggunakan pengujian genetik untuk meminimumkan mutasi yang sedang diwariskan.[9]
Komplikasi bersalin
[sunting | sunting sumber]Soal selidik mengenal pasti terier Norwich sebagai anjing yang memerlukan agar lebih daripada jumlah separuh anjing betina menjalani pembedahan caesar untuk melahirkan anak. Soal selidik ini juga mendapati bahawa lebih daripada seperlima daripada semua anak terier Norwich lahir mati.[10] Soal selidik berdasar di United Kingdom pula mengenal pasti kadar pembedahan caesar sebanyak 36.6%.[11]
Populasi
[sunting | sunting sumber]
Pada tahun 2018, kedua-dua terier Norfolk dan terier Norwich muncul dalam senarai baka anjing paling rentan daripada The Kennel Club, dengan baka Norwich yang mempunyai kurang daripada 300 kelahiran setahun.[12]
Sejarah
[sunting | sunting sumber]Asal usul
[sunting | sunting sumber]Terier pemburu rubah yang menyerupai terier Norwich telah diperihalkan sejak abad ke-19.[13]
Dua baka pupus kerap dicadangkan sebagai leluhur kepada terier Norwich: terier Cantab dan terier Trumpington.[14]
Terier Cantab
[sunting | sunting sumber]Pada tahun 1880-an, seorang peniaga anjing, Charles Lawrence, menjadi cukup terkenal sesama mahasiswa Universiti Cambridge (Universitas Cantabrigiensis). Salah seoerang mahasiswa menulis tentangnya: 'Semua orang mengenalinya, tiada sesiapa yang mempercayainya namun margin untungnya mesti banyak...'. Lawrence berasal dari Chesterton yang berdekatan dan membiakbakakan terier daripada terier Ireland, terier Yorkshire, dan terier merah Anglia Timur (yang secara percakapan dikenali sebagai 'anjing gipsi'), beliau mengembangkan anjing pemburu tikus yang juga merupakan pendamping baik untuk mahasiswa. Anjing ini kemudian dikenali sebagai terier Cantab (terier Cambridge).[15]
Terier Trumpington
[sunting | sunting sumber]Selepas graduasi beliau dari Cambridge pada tahun 1889, E. Jodrell Hopkins membuka sebuah livery stable di Trumpington Street. Beliau membela dan membiakbakakan terier di sini dan ia kemudian dikenali sebagai terier Trumpington. Anjing ini mendapat kepopularan di Norwich dan di Leicestershire sebelum Hopkins berpindah ke Newmarket. Hopkins bermula dengan pembiakbakaan seekor terier Scotland brindle gelap betina jenis Aberdeen yang diwarisi oleh beliau daripada seorang rekrut perang dengan seekor terier Cantab yang mempunyai lapis bulu merah lebih panjang dan lebih kasar. Daripada pasangan ini, lahir seekor anjing berlapis bulu kasar yang terutamanya merah bernama Rags dan eekor anjing betina lebih gelap dan lebih kecil bernama Nell. Hopkins membelia Nell dan mengirimkan Rags kepada J. E. Cooke, tuan sekawan staghound di Norwich. Cooke membiakbakakan Rags dengan berbilang terier sukan milik warga pekan berlainan dan kesemua anak anjing mempunyai lapis bulu merah. Hopkins pula membiakbakakan Nell dan ibunya dengan seekor anjing yang telah dibeli oleh beliau bernam Jack, seekor terier berlapis pasir bertelinga terpotong. Keturunan daripada pasangan ini sama ada mempunyai lapis bulu merah atau grizzle.[16]
Frank Jones
[sunting | sunting sumber]Frank Jones berasal dari Kaunti Wicklow dan menjelang tahun 1901 bekerja sebagai whip pada staghound Norwich. Jones akhirnya berhenti bekerja dan berpindah ke Market Harborough. Beliau membawa terier yang dibapai oleh Rags ke pekan untuk bekerja sebagai pemburu tikus. Beliau memilih untuk menamai terier ini sempena pekan yang ditinggalkan oleh beliau. Beliau mengutamakan telinga tegak dan terier merah atau hitam dan sawo matang berwarna menyeluruh tanpa sebarang putih. Perang Dunia Pertama menyebabkan penurunan bilangan terier beliau; walau bagaimanapun, Jones tetap membiakbakakan anjing dan menjelang tahun 1930 terdapat sebuah kelab khas yang mencuba untuk mendapatkan pengiktirafan dengan The Kennel Club. Jones tidak menginginkan pengiktirafan rasmi atau gagasan piawaian pertunjukan. Pada tahun 1956, beliau menghadiri sebuah pertunjukan dan mengutuk terier Norwich moden dengan mendakwa bahawa anjing beliau tidak lebih besar daripada terier Yorkshire dan berkata bahawa beliau tidak peduli tentang sebarang 'penambahbaikan'. Anjing Frank kemudian diimport ke Amerika Syarikat pada awal abad ke-20 dan dikenali sebagai 'terier Jones'[17]
Pengiktirafan baka
[sunting | sunting sumber]Pada tahun 1932, atas jasa Pn. D. Normandy-Rodwell, sekumpulan 13 orang pemilik terier Norwich membentuk kelab baka pertama. Terdapat perdebatan dalam kumpulan itu tentan piawaian baka unggul dan, walaupun amalan ini diharamkan oleh The Kennel Club, beberapa orang anggota memotong telinga terier mereka yang kekurangan telinga tegak. Walaupun pengerusi The Kennel Club A. Croxton Smith menyatakan bahawa pembatasan kepada satu jenis telinga bakal menyebabkan kesukaran dan seorang pembiak baka yang dikenali sebagai Kolonel Gell berkata: 'dalam pengawalaturan telinga berbolak-balik, Norwich Terrier Club memerangkap diri ke dalam masalah pada masa hadapan.' Presiden Norwich Terrier Club — Jack Read — enggan mengizinkan anjing hitam dan sawo matang dan bertelinga labuh ke dalam piawaian draf. Normandy-Rodwell yang merupakan setiausaha percaya bahawa anjing patut hanya berwarna 'jingga cerah' dan hanya telinga tegak patut diizinkan. Akhirnya, Read berserah dan mengizinkan anjing hitam dan sawo matang, walaupun beliau enggan mengizinkan sebarang anjing dengan tanda-tanda putih. Pada tahun 1935, Read meletakkan jawatan beliau sebagai presiden selepas piawaian baka pertama diterbitkan kerana piawaian itu menyertakan kedua-dua warna hitam dan sawo matang dan telinga labuh.[18]
Pemisahan baka
[sunting | sunting sumber]Selama lebih daripada 30 tahun, Marion Sheila Scott Macfie mencuba untuk mempromosikan keragaman bertelinga labuh bagi terier Norwich sebagai baka terpisah dan tersendiri daripada terier Norwich. Beliau berkali-kali membawa anjing beliau ke pertunjukan yang semakin popular dan, semasa Perang Dunia Kedua, beliau mengirimkan dua pasang anjing ke Amerika Syarikat. Semakin kerap terier Norwich ditunjukkan, semakin kerap Macfie mula geram terhadap hakikat bahawa anjing bertelinga tegak menang dengan lebih kerap daripada keragaman bertelinga labuh. Pada tahun 1957, beliau berjuang untuk menjadikan telinga labuh dianggap setara tetapi The Kennel Club menolak hujah beliau. Tujuh tahun kemudian, beliau menerima pengiktirafan terpisah bagi keragaman bertelinga labuh sebagai terier Norfolk.[19]
Kedua-dua jenis telinga terus diizinkan dalam gelanggang sehingga The Kennel Club mengiktiraf keragaman bertelinga labuh sebagai baka tersendiri, iaitu terier Norfolk, pada tahun 1964, dan American Kennel Club, United Kennel Club, dan Canadian Kennel Club melakukan perkara sama pada tahun 1979. Sehingga masa itu, baka-baka ini ditetapkan oleh AKC sebagai Norwich Terrier, P.E. (prick ears, "mencucuk telinga") dan Norwich Terrier, D.E. (drop ears, "telinga labuh").[20]
Lihat juga
[sunting | sunting sumber]Catatan
[sunting | sunting sumber]- ^ Jawi: تيريئر نوريج; bahasa Inggeris: Norwich terrier
Rujukan
[sunting | sunting sumber]- ^ "Norwich Terrier | Breeds A to Z | The Kennel Club" [Terier Norwich | Baka A hingga Z | The Kennel Club]. The Kennel Club (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 23 Januari 2024.
- ^ a b "Norwich Terrier Standard" [Piawaian Terier Norwich] (PDF). American Kennel Club (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 6 Mac 2024.
- ^ "Norwich Terrier" [Terier Norwich]. The Kennel Club (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 6 Mac 2024.
- ^ "Norwich Terrier" [Terier Norwich] (dalam bahasa Inggeris).
- ^ McMillan, Kirsten Marie; Bielby, Jon; Williams, Carys Louisa; Upjohn, Melissa Mary; Casey, Rachel Alison; Christley, Robert Matthew (1 Februari 2024). "Longevity of companion dog breeds: those at risk from early death" [Kelanjutan usia baka anjing teman: yang berisiko untuk kematian awal]. Scientific Reports (dalam bahasa Inggeris). Nature Portfolio. 14 (1): 531. Bibcode:2024NatSR..14..531M. doi:10.1038/s41598-023-50458-w. ISSN 2045-2322. PMC 10834484 Check
|pmc=value (bantuan). PMID 38302530 Check|pmid=value (bantuan). S2CID 267382263 Check|s2cid=value (bantuan). - ^ Bellumori, Thomas P.; Famula, Thomas R.; Bannasch, Danika L.; Belanger, Janelle Maria; Oberbauer, Anita M. (1 Jun 2013). "Prevalence of inherited disorders among mixed-breed and purebred dogs: 27,254 cases (1995–2010)" [Prevalens kecelaruan terwaris dalam kalangan anjing baka kacuk dan baka tulen: 27,254 kes (1995–2010)]. Journal of the American Veterinary Medical Association (dalam bahasa Inggeris). Persatuan Perubatan Veterinar Amerika. 242 (11): 1549–1555. doi:10.2460/javma.242.11.1549. ISSN 1943-569X. PMID 23683021. S2CID 23592660.
- ^ Gelatt, Kirk Norman; MacKay, Edward O. (11 Mac 2005). "Prevalence of primary breed-related cataracts in the dog in North America" [Prevalens katarak primer berkaitan dengan baka pada anjing di Amerika Utara]. Veterinary Ophthalmology (dalam bahasa Inggeris). Wiley. 8 (2): 101–111. doi:10.1111/j.1463-5224.2005.00352.x. ISSN 1463-5224. PMID 15762923. S2CID 24374463.
- ^ Johnson, Lynelle Rae; Mayhew, Philipp David; Steffey, Michelle A.; Hunt, Geraldine Briony; Carr, Alaina H.; McKiernan, Brendan C. (30 September 2013). "Upper Airway Obstruction in Norwich Terriers: 16 Cases" [Sekatan Salur Udara Atas pada Terier Norwich: 16 Kes]. Journal of Veterinary Internal Medicine (dalam bahasa Inggeris). Wiley. 27 (6): 1409–1415. doi:10.1111/jvim.12206. ISSN 1939-1676. PMID 24112556. S2CID 24437557.
- ^ "Some dog breeds may have trouble breathing because of a mutated gene" [Sesetengah baka anjing mungkin mengalami masalah pernafasan kerana gen termutasi] (dalam bahasa Inggeris). 16 Mei 2019.
- ^ Schrank, Magdalena; Contiero, Barbara; Mollo, Antonio (2 September 2022). Gobello, María Cristina (penyunting). "Incidence and concomitant factors of cesarean sections in the bitch: A questionnaire study" [Insiden dan faktor-faktor seiring bagi pembedahan caesar pada anjing betina: Kajian soal selidik]. Frontiers in Veterinary Science (dalam bahasa Inggeris). Frontiers Media. 9: 934273. doi:10.3389/fvets.2022.934273. ISSN 2297-1769. PMC 9478343 Check
|pmc=value (bantuan). PMID 36118330 Check|pmid=value (bantuan). S2CID 252055303 Check|s2cid=value (bantuan). - ^ Evans, Katy M.; Adams, Vicki Jean (1 Februari 2010). "Proportion of litters of purebred dogs born by caesarean section" [Perkadaran perinduk anjing baka tulen yang lahir melalui pembedahan caesar]. Journal of Small Animal Practice (dalam bahasa Inggeris). Wiley. 51 (2): 113–118. doi:10.1111/j.1748-5827.2009.00902.x. ISSN 1748-5827. PMID 20136998. S2CID 205923580.
- ^ "Norfolk and Norwich terriers 'at risk' of going extinct, new research shows" [Terier Norfolk dan terier Norwich 'berisiko' pupus, penyelidikan tunjuk] (dalam bahasa Inggeris). 26 November 2023.
- ^ Read (1994), m/s. 15
- ^ Read (1994), m/s. 16–18
- ^ Read (1994), m/s. 16
- ^ Read (1994), m/s. 17–18
- ^ Read (1994), m/s. 18–20
- ^ Read (1994), m/s. 20–21
- ^ Read (1994), m/s. 26–28
- ^ Reisen, Jan (24 Oktober 2017). "5 Fun Characteristics of the Norwich Terrier" [5 Ciri Menyeronokkan Terier Norwich]. American Kennel Club (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 30 September 2020. Dicapai pada 14 Mac 2024.
- Read, Joan Redmond (1994). The Norfolk Terrier [Terier Norfolk] (dalam bahasa Inggeris) (ed. ke-2). Joan R. Read. ISBN 9780962326110. OCLC 1375651537.
Bibliografi
[sunting | sunting sumber] |
Wikimedia Commons mempunyai media berkaitan Terier Norwich |
- Bunting, Marjorie (1997). The Norwich Terrier [Terier Norwich] (dalam bahasa Inggeris). Bromma, Sweden: Mälaröbörsen. ISBN 9789197283366. OCLC 186203722.
- Nicholas, Anna Katherine (Ogos 1993). Norwich Terriers [Terier Norwich] (dalam bahasa Inggeris). Neptune City, New Jersey, Amerika Syarikat: TFH Publications. ISBN 9780866225809. OCLC 31019858.
- Peper, Wilfried (1995). Norfolk und Norwich Terrier [Terier Norfolk dan Terier Norwich] (dalam bahasa Jerman). Hamburg, Jerman: Paul Parey Zeitschriftenverlag. ISBN 9783490076199. OCLC 75647607.
- Sattler, Victor (2009). Comparative Study & Illustrated Breed Standard of Norfolk and Norwich Terriers [Kajian Perbandingan dan Piawaian Baka Berilustrasi Terier Norfolk dan Terier Norwich] (dalam bahasa Inggeris). Toronto, Kanada: Wildgoose.