დიდი სერბეთი
დიდი სერბეთი (სერბ. Велика Србија) — სერბი რადიკალ-ირედენტისტების პოპულისტური იდეა. მიმართული დიდი ხორვატიისა და დიდი ალბანეთის იდეის წინააღმდეგ.
დიდი სერბეთის იდეას საფუძველი ჩაეყარა XIX საუკუნეში, როდესაც ელიტარულ წრეებში მომწიფდა სერბეთის ოსმალეთის ბატონობისაგან გათავისუფლებისა და სამხრეთ სლავების ერთიანი ძლიერი სახელმწიფოს ჩამოყალიბების საკითხი. 1808 წელს ყარაგეორგევიჩების მთავრობის მინისტრმა ივან იუგოვიჩმა შექმნა მომავალი სერბიული სახელმწიფოს გეგმა, რომელიც მოიცავდა ძველ სერბეთს (თანამედროვე კოსოვო), ჩერნოგორიას და ბოსნიია-ჰერცეგოვინას. თუმცა რუსეთმა უარი განაცხადა პროექტზე და აღნიშნა, რომ გეგმა ნაადრევია.
1844 წელს იდეა კვლავ ააღორძინა სერბეთის სამთავროს პოლიტიკურმა მოღვაწემ ილია გარაშანინმა[1]. დიდი სერბეთის იდეამ გაიჟღერა ასევე მეორე მსოფლიო ომის შემდეგაც.
აღნიშნული იდეის ახალი აღორძინება მოხდა XX სუკუნის 80-იან წლებში რადიკალური პარტიის მიერ, რომლის ლიდერიც არის ვოისლავ შეშელი. მათი აზრით დიდ სერბეთს უნდა მოეცვა ბოსნიის, ჰერცეგოვინის, მაკედონიისა და ჩერნოგორიის მიწები, თუმცა იუგოსლავიის ომების შემდეგ იდეამ დაკარგა აქტუალობა.
რესურსები ინტერნეტში
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- Ilija Garasanin's "Nacertanije": A Reasessment დაარქივებული 2014-01-07 საიტზე Wayback Machine.
- Full Memorandum SANU (73 pages) დაარქივებული 2007-09-27 საიტზე Wayback Machine. (სერბული)
- Memorandum of the Serbian Academy of Sciences and Arts - Answers to Criticism დაარქივებული 2009-03-04 საიტზე Wayback Machine.
- "Greater Serbia - from Ideology to Aggression" დაარქივებული 2011-07-09 საიტზე Wayback Machine.
- Henri Pozzi:Black Hand Over Europe დაარქივებული 2011-06-29 საიტზე Wayback Machine.
- Memorandum of the Serbian Academy of Sciences and Arts დაარქივებული 2011-06-29 საიტზე Wayback Machine.
- Stevan Moljević:Homogenous Serbia დაარქივებული 2012-02-05 საიტზე Wayback Machine.
- An end tp the myth of "Greater Serbia"? A rebuttal by a grandson of the man who coined the term დაარქივებული 2011-06-29 საიტზე Wayback Machine.
- The policy creating greater Serbia დაარქივებული 2012-05-04 საიტზე Wayback Machine.
- Greater Serbia in modern times: Paul Garde's opinion
- Bosnia: a single country or an apple of discord? დაარქივებული 2015-09-23 საიტზე Wayback Machine.
- Serbian-Greek დაარქივებული 2011-07-16 საიტზე Wayback Machine.
- The End of Greater Serbia By Nicholas Wood-The New York Times (ინგლისური)
- Globalizing the Holocaust: A Jewish ‘useable past’ in Serbian Nationalism - David MacDonald, University of Otago დაარქივებული 2022-01-09 საიტზე Wayback Machine.
სქოლიო
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ↑ Načertanije, Encyclopedia of Eastern Europe. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2009-10-09. ციტირების თარიღი: 2011-07-09.
|