Geografisch thema

Waarloos

ID
13688
URI
https://id.erfgoed.net/themas/13688

Beschrijving

Landelijke gemeente met 1560 inwoners en 471 hectare in 1976. Gelegen ten zuiden van Kontich waarmee het sinds 1977 gefusioneerd is.

Oudste vermelding in 1188 toen de bisschop Nicolaas van Kamerijk de kerk van Kontich met haar afhankelijkheden Waarloos, Hemiksem en Niel schonk aan de abdij van Lobbes. Tijdens de middeleeuwen hoorde Waarloos op juridisch gebied tot het Land van Mechelen of Arkel, markgraafschap Antwerpen. Vormde in de 15de eeuw samen met Reet een schepenbank, en in 1530 viel het onder de schepenbank van Kontich. Vormde vanaf 1620 opnieuw met Reet een schepenbank om in 1670 een zelfstandige schepenbank te krijgen. De heerlijkheid Waarloos werd op 1 juni 1505 door Filips de Schone samen met onder meer Kontich, verkocht aan Koenraad Pot. Op 24 januari 1558 werden Kontich, Reet en Waarloos aangekocht door Franchois Schot. De drie heerlijkheden kwamen in 1572 in bezit van kardinaal Granvelle, waardoor Waarloos tot in 1612 tot het graafschap Cantecroy hoorde. De heerlijkheden kwamen terug aan het hertoglijk domein van Brabant in 1612, om in 1626 openbaar verkocht te worden aan Lucas van Opmeer. Maximiliaan van der Gracht kocht de heerlijkheden Reet en Waarloos in 1630. Opgevolgd door de familie de Cordes, en in 1646 door Jacques de Raadt. Vanaf de tweede helft van de 17de eeuw tot einde van het Ancien Regime in bezit van de familie della Faille.

Op kerkelijk gebied bleef Waarloos tot in de 13de eeuw afhankelijk van Kontich. Het patronaatsrecht was in handen van de abdij van Lobbes, doch werd in 1573 overgemaakt aan kardinaal Granvelle. Kwam terug bij de abdij van Lobbes in 1713.

Grotendeels agrarische gemeente, vertikaal doorsneden door Grote Steenweg (baan Antwerpen-Mechelen) met aan oostzijde de dorpskern namelijk Ferdinand Maesstraat, waarbij kleine recente verkaveling verbonden met Grote Steenweg.

  • DE LATTIN A., Omzwervingen in de provincie Antwerpen. Het labeurgewest bezuiden Antwerpen tot aan de Nete,< s.l., 1953, (onuitgegeven), p. 43-44.
  • [DONNET F.], Inventaris der kunstvoorwerpen in de openbare gestichten bewaard, dl. VII, Antwerpen, 1914, p. 1032-1037; dl. VIII, Antwerpen, 1922, p. 1378-1379.
  • STOCKMANS J. B., Geschiedenis der gemeente Mortsel met aanhangsels over Edehem, Hove, Bouchout, Borsbeek, Contich, Waerloos, Reeth en Aertselaar, Antwerpen, 1882.
  • VAN PASSEN R., Geschiedenis van Kontich, uitgave gemeentebestuur Kontich, 1964.

Bron: PLOMTEUX G., STEYAERT R. & WYLLEMAN L. 1985: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 10n2 (Ho-Ra), Brussel - Gent.
Auteurs: Wylleman, Linda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Beekboshoek

  • Omvat
    Dorpskern van Waarloos

  • Omvat
    Ferdinand Maesstraat

  • Omvat
    Groenenhoek

  • Omvat
    Grote Steenweg

  • Omvat
    Hoeve

  • Omvat
    Jan Baptist Francisstraat

  • Omvat
    Keizerenberg

  • Omvat
    Kriekelaarstraat

  • Omvat
    Michel Geysemansstraat

  • Omvat
    Pastoriestraat

  • Omvat
    Vrije basis- en kleuterschool met klooster

  • Omvat
    Waarloosveld

  • Is deel van
    Kontich

Bekijk gerelateerde erfgoedobjecten


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Waarloos [online], https://id.erfgoed.net/themas/13688 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.

Onderhoud wegens Gemeentefusies 2025

In de eerste week van januari voeren we aanpassingen door voor de gemeentefusies van 1 januari 2025. De toepassing kan tijdelijk offline zijn of onvolledige zoekresultaten tonen. Vanaf maandag 6 januari is alles weer volledig beschikbaar.