Besides weapons and ammunition, one of the most important needs of armies is food. To understand ... more Besides weapons and ammunition, one of the most important needs of armies is food. To understand this issue better, it is important to understand what the daily ration of a soldier is. As a result of the effect of the local procurement method used in the provision of daily rations to be given to the military, it has become obligatory to control the consumption of food by the people. For this reason, the consumption of some foodstuffs was taken under control and the amount of food that the people will consume daily, especially in big cities, was determined. In some areas where provision of supplies was insufficient, the Armies had to assist the civilian population. It is seen that there is not much research on daily ration in domestic and foreign literature until today. In this article, it was tried to determine the daily ration of Turkish soldiers during the First World War. The situation in the Palestinian Front was tried to be understood by comparing the Ottoman archive documents with the British archives. During the examination of the reports in the British archive, information about the daily ration of the allied German soldier as well as the British soldier was obtained. In this way, it was possible to compare the daily ration of the two armies. Bread, meat, vegetables, fruit and salt / spice to be used in three meals for daily allowance were determined in weight, and substitute materials were also determined.
In this study it is aimed to determine the reason why the Armenians emigrated to the USA, to reve... more In this study it is aimed to determine the reason why the Armenians emigrated to the USA, to reveal the developments that took place between the two countries as a result of this movement and to discuss how the Armenian immigrants were monitored in their new country by the Ottoman Empire. As most studies in the literature focus on the Armenian Deportation period, this article offers some insights into the numbers of the Armenians migrating to the USA before the deportation.
Cumhuriyet Tarihimizin tozlu sayfalarında yerini almış önemli kurumlarından biri olan Halkevleri,... more Cumhuriyet Tarihimizin tozlu sayfalarında yerini almış önemli kurumlarından biri olan Halkevleri, bir yasa ile kurulmamasının sıkıntılarını her şeyden önce mali konularda yaşamıştır. Yasal olarak bir geliri olmadığı gibi standartlaştırılamayan bir bütçeye sahip olmuştur. Her ne kadar tek parti döneminin avantajlarını kullanarak kendisine bir bütçe oluşturabilmişse de çok partili düzene geçilmesiyle birlikte tartışılan bir konuma gelmiştir. Halkevlerinin bütçesini oluşturan gelir-gider tablosuna ait kalemler düzenli bir liste halinde arşivlerde henüz bulunamamıştır. Bu kalemlerin neler olduğu dağınık belgelerden tespit edilmeye çalışılmıştır. Halkevlerine genel bütçeden yapılan tahsisler için en önemli belgeler TBMM'de görüşülen Bütçe ve Kesin Hesap Kanunları ile 1950 yılında Demokrat Parti tarafından görevlendirilen Maliye Müfettişlerinin raporudur. Bu rapor eksiktir ve ayrıntılı açıklamaların bulunduğu ekleri bulunmamaktadır. Ayrıca Taşra yönetimlerinin tahsisatları da her belediyenin kendi hesap cetvelinde bir kalem olarak kaydedilmiştir. Bu kayıtlar da oldukça dağınık ve eksiktir. Bu makalede bütçe kalemlerinin para olarak tespitinden ziyade hangi kalemlerden oluştuğunu tespit etmek amaçlanmıştır.
Ermenilerin 19’uncu yüzyılda ABD’ye göç ettikleri en önemli şehirlerden biri Worcester’dir. Bu şe... more Ermenilerin 19’uncu yüzyılda ABD’ye göç ettikleri en önemli şehirlerden biri Worcester’dir. Bu şehire gelen Ermeniler, kendilerinden sonra gelenlerin yönlendirilmesi ve ABD’ye yerleşmelerinde önemli rol oynamıştır. Bundan dolayı Worcester, başlangıçta Ermeniler için ulaşılması gereken bir hedef haline gelmiştir.
Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 2018
Cumhuriyet Tarihimizin tozlu sayfalarında yerini almış önemli kurumlarından biri olan Halkevleri,... more Cumhuriyet Tarihimizin tozlu sayfalarında yerini almış önemli kurumlarından biri olan Halkevleri, bir yasa ile kurulmamasının sıkıntılarını her şeyden önce mali konularda yaşamıştır. Yasal olarak bir geliri olmadığı gibi standartlaştırılamayan bir bütçeye sahip olmuştur. Her ne kadar tek parti döneminin avantajlarını kullanarak kendisine bir bütçe oluşturabilmişse de çok partili düzene geçilmesiyle birlikte tartışılan bir konuma gelmiştir. Halkevlerinin bütçesini oluşturan gelir-gider tablosuna ait kalemler düzenli bir liste halinde arşivlerde henüz bulunamamıştır. Bu kalemlerin neler olduğu dağınık belgelerden tespit edilmeye çalışılmıştır. Halkevlerine genel bütçeden yapılan tahsisler için en önemli belgeler TBMM'de görüşülen Bütçe ve Kesin Hesap Kanunları ile 1950 yılında Demokrat Parti tarafından görevlendirilen Maliye Müfettişlerinin raporudur. Bu rapor eksiktir ve ayrıntılı açıklamaların bulunduğu ekleri bulunmamaktadır. Ayrıca Taşra yönetimlerinin tahsisatları da her belediyenin kendi hesap cetvelinde bir kalem olarak kaydedilmiştir. Bu kayıtlar da oldukça dağınık ve eksiktir. Bu makalede bütçe kalemlerinin para olarak tespitinden ziyade hangi kalemlerden oluştuğunu tespit etmek amaçlanmıştır.
Bu calismada Ermenilerin ABD'ye goc etmelerinin nedenini belirlemek, bu hareket sonucunda iki... more Bu calismada Ermenilerin ABD'ye goc etmelerinin nedenini belirlemek, bu hareket sonucunda iki ulke arasinda meydana gelen gelismeleri ortaya cikarmak ve Ermeni gocmenlerin yeni ulkelerinde Osmanlilar tarafindan nasil izlendigini tartismak amaclanmistir. Bu konu uzerindeki calismalarin cogu Ermeni tehciri donemine odaklandigi icin, bu makale tehcirden once ABD'ye goc eden Ermenilerin sayilari hakkinda bazi gorusler sunmaktadir.
Ordularin silah ve muhimmat yaninda en onemli ihtiyaclarindan biri yiyecektir. Bu konunun daha iy... more Ordularin silah ve muhimmat yaninda en onemli ihtiyaclarindan biri yiyecektir. Bu konunun daha iyi anlasilmasi icin bir askerin gunluk istihkakin ne oldugunu anlamak onem kazanmaktadir. Askere verilecek gunluk istihkakin temininde kullanilan yerinden tedarik yonteminin sivil nufus uzerinde yarattigi etki sonucunda halkin erzak tuketimini de kontrol altina almak zorunlulugu olusmustur. Bu nedenle bazi yiyecek maddelerinin tuketimi kontrol altina alinarak ozellikle buyuk sehirlerde halkin da gunluk tuketecegi erzak miktari belirlenmistir. Erzak temininin yetersiz kaldigi bazi bolgelerde Ordular sivil nufusa yardimci olmak zorunda kalmistir. Bugune kadar yerli ve yabanci literaturde gunluk istihkak konusunda cok fazla arastirma olmadigi gorulmektedir. Bu yazida Birinci Dunya Savasinda ozellikle Turk askerinin gunluk istihkaki belirlenmeye calisilmistir. Osmanli arsiv belgeleri ile Ingiliz arsiv belgeleri karsilastirilarak Filistin Cephesinde yasanan durum anlasilmaya calisilmistir. Ing...
Filistin Cephesinde Türk ve İngiliz Ordularındaki Askerin Günlük İstihkakı: Tayınat-ı Yevmiye– Rasyon Karşılaştırması
Orduların silah ve mühimmat yanında en önemli ihtiyaçlarından biri yiyecektir. Bu
konunun daha iy... more Orduların silah ve mühimmat yanında en önemli ihtiyaçlarından biri yiyecektir. Bu konunun daha iyi anlaşılması için bir askerin günlük istihkakın ne olduğunu anlamak önem kazanmaktadır. Askere verilecek günlük istihkakın temininde kullanılan yerinden tedarik yönteminin sivil nüfus üzerinde yarattığı etki sonucunda halkın erzak tüketimini de kontrol altına almak zorunluluğu oluşmuştur. Bu nedenle bazı yiyecek maddelerinin tüketimi kontrol altına alınarak özellikle büyük şehirlerde halkın da günlük tüketeceği erzak miktarı belirlenmiştir. Erzak temininin yetersiz kaldığı bazı bölgelerde Ordular sivil nüfusa yardımcı olmak zorunda kalmıştır. Bugüne kadar yerli ve yabancı literatürde günlük istihkak konusunda çok fazla araştırma olmadığı görülmektedir. Bu yazıda Birinci Dünya Savaşında özellikle Türk askerinin günlük istihkakı belirlenmeye çalışılmıştır. Osmanlı arşiv belgeleri ile İngiliz arşiv belgeleri karşılaştırılarak Filistin Cephesinde yaşanan durum anlaşılmaya çalışılmıştır. İngiliz arşivindeki raporların incelenmesi esnasında İngiliz askeri yanında müttefik Alman askerinin günlük istihkakı ile ilgili bilgilere de ulaşılmıştır. Bu sayede iki ordunun günlük istihkakını karşılaştırmak imkânı oluşmuştur. Günlük istihkak için üç öğün yemekte kullanılacak ekmek, et, sebze, meyve ve tuz/baharat gramajlarıyla belirlenmiş, ayrıca ikame malzemeler de tespit edilmiştir.
In this study it is aimed to determine the reason why the Armenians emigrated to the USA, to reve... more In this study it is aimed to determine the reason why the Armenians emigrated to the USA, to reveal the developments that took place between the two countries as a result of this movement and to discuss how the Armenian immigrants were monitored in their new country by the Ottoman Empire. As most studies in the literature focus on the Armenian Deportation period, this article offers some insights into the numbers of the Armenians migrating to the USA before the deportation.
Besides weapons and ammunition, one of the most important needs of armies is food. To understand ... more Besides weapons and ammunition, one of the most important needs of armies is food. To understand this issue better, it is important to understand what the daily ration of a soldier is. As a result of the effect of the local procurement method used in the provision of daily rations to be given to the military, it has become obligatory to control the consumption of food by the people. For this reason, the consumption of some foodstuffs was taken under control and the amount of food that the people will consume daily, especially in big cities, was determined. In some areas where provision of supplies was insufficient, the Armies had to assist the civilian population. It is seen that there is not much research on daily ration in domestic and foreign literature until today. In this article, it was tried to determine the daily ration of Turkish soldiers during the First World War. The situation in the Palestinian Front was tried to be understood by comparing the Ottoman archive documents with the British archives. During the examination of the reports in the British archive, information about the daily ration of the allied German soldier as well as the British soldier was obtained. In this way, it was possible to compare the daily ration of the two armies. Bread, meat, vegetables, fruit and salt / spice to be used in three meals for daily allowance were determined in weight, and substitute materials were also determined.
In this study it is aimed to determine the reason why the Armenians emigrated to the USA, to reve... more In this study it is aimed to determine the reason why the Armenians emigrated to the USA, to reveal the developments that took place between the two countries as a result of this movement and to discuss how the Armenian immigrants were monitored in their new country by the Ottoman Empire. As most studies in the literature focus on the Armenian Deportation period, this article offers some insights into the numbers of the Armenians migrating to the USA before the deportation.
Cumhuriyet Tarihimizin tozlu sayfalarında yerini almış önemli kurumlarından biri olan Halkevleri,... more Cumhuriyet Tarihimizin tozlu sayfalarında yerini almış önemli kurumlarından biri olan Halkevleri, bir yasa ile kurulmamasının sıkıntılarını her şeyden önce mali konularda yaşamıştır. Yasal olarak bir geliri olmadığı gibi standartlaştırılamayan bir bütçeye sahip olmuştur. Her ne kadar tek parti döneminin avantajlarını kullanarak kendisine bir bütçe oluşturabilmişse de çok partili düzene geçilmesiyle birlikte tartışılan bir konuma gelmiştir. Halkevlerinin bütçesini oluşturan gelir-gider tablosuna ait kalemler düzenli bir liste halinde arşivlerde henüz bulunamamıştır. Bu kalemlerin neler olduğu dağınık belgelerden tespit edilmeye çalışılmıştır. Halkevlerine genel bütçeden yapılan tahsisler için en önemli belgeler TBMM'de görüşülen Bütçe ve Kesin Hesap Kanunları ile 1950 yılında Demokrat Parti tarafından görevlendirilen Maliye Müfettişlerinin raporudur. Bu rapor eksiktir ve ayrıntılı açıklamaların bulunduğu ekleri bulunmamaktadır. Ayrıca Taşra yönetimlerinin tahsisatları da her belediyenin kendi hesap cetvelinde bir kalem olarak kaydedilmiştir. Bu kayıtlar da oldukça dağınık ve eksiktir. Bu makalede bütçe kalemlerinin para olarak tespitinden ziyade hangi kalemlerden oluştuğunu tespit etmek amaçlanmıştır.
Ermenilerin 19’uncu yüzyılda ABD’ye göç ettikleri en önemli şehirlerden biri Worcester’dir. Bu şe... more Ermenilerin 19’uncu yüzyılda ABD’ye göç ettikleri en önemli şehirlerden biri Worcester’dir. Bu şehire gelen Ermeniler, kendilerinden sonra gelenlerin yönlendirilmesi ve ABD’ye yerleşmelerinde önemli rol oynamıştır. Bundan dolayı Worcester, başlangıçta Ermeniler için ulaşılması gereken bir hedef haline gelmiştir.
Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 2018
Cumhuriyet Tarihimizin tozlu sayfalarında yerini almış önemli kurumlarından biri olan Halkevleri,... more Cumhuriyet Tarihimizin tozlu sayfalarında yerini almış önemli kurumlarından biri olan Halkevleri, bir yasa ile kurulmamasının sıkıntılarını her şeyden önce mali konularda yaşamıştır. Yasal olarak bir geliri olmadığı gibi standartlaştırılamayan bir bütçeye sahip olmuştur. Her ne kadar tek parti döneminin avantajlarını kullanarak kendisine bir bütçe oluşturabilmişse de çok partili düzene geçilmesiyle birlikte tartışılan bir konuma gelmiştir. Halkevlerinin bütçesini oluşturan gelir-gider tablosuna ait kalemler düzenli bir liste halinde arşivlerde henüz bulunamamıştır. Bu kalemlerin neler olduğu dağınık belgelerden tespit edilmeye çalışılmıştır. Halkevlerine genel bütçeden yapılan tahsisler için en önemli belgeler TBMM'de görüşülen Bütçe ve Kesin Hesap Kanunları ile 1950 yılında Demokrat Parti tarafından görevlendirilen Maliye Müfettişlerinin raporudur. Bu rapor eksiktir ve ayrıntılı açıklamaların bulunduğu ekleri bulunmamaktadır. Ayrıca Taşra yönetimlerinin tahsisatları da her belediyenin kendi hesap cetvelinde bir kalem olarak kaydedilmiştir. Bu kayıtlar da oldukça dağınık ve eksiktir. Bu makalede bütçe kalemlerinin para olarak tespitinden ziyade hangi kalemlerden oluştuğunu tespit etmek amaçlanmıştır.
Bu calismada Ermenilerin ABD'ye goc etmelerinin nedenini belirlemek, bu hareket sonucunda iki... more Bu calismada Ermenilerin ABD'ye goc etmelerinin nedenini belirlemek, bu hareket sonucunda iki ulke arasinda meydana gelen gelismeleri ortaya cikarmak ve Ermeni gocmenlerin yeni ulkelerinde Osmanlilar tarafindan nasil izlendigini tartismak amaclanmistir. Bu konu uzerindeki calismalarin cogu Ermeni tehciri donemine odaklandigi icin, bu makale tehcirden once ABD'ye goc eden Ermenilerin sayilari hakkinda bazi gorusler sunmaktadir.
Ordularin silah ve muhimmat yaninda en onemli ihtiyaclarindan biri yiyecektir. Bu konunun daha iy... more Ordularin silah ve muhimmat yaninda en onemli ihtiyaclarindan biri yiyecektir. Bu konunun daha iyi anlasilmasi icin bir askerin gunluk istihkakin ne oldugunu anlamak onem kazanmaktadir. Askere verilecek gunluk istihkakin temininde kullanilan yerinden tedarik yonteminin sivil nufus uzerinde yarattigi etki sonucunda halkin erzak tuketimini de kontrol altina almak zorunlulugu olusmustur. Bu nedenle bazi yiyecek maddelerinin tuketimi kontrol altina alinarak ozellikle buyuk sehirlerde halkin da gunluk tuketecegi erzak miktari belirlenmistir. Erzak temininin yetersiz kaldigi bazi bolgelerde Ordular sivil nufusa yardimci olmak zorunda kalmistir. Bugune kadar yerli ve yabanci literaturde gunluk istihkak konusunda cok fazla arastirma olmadigi gorulmektedir. Bu yazida Birinci Dunya Savasinda ozellikle Turk askerinin gunluk istihkaki belirlenmeye calisilmistir. Osmanli arsiv belgeleri ile Ingiliz arsiv belgeleri karsilastirilarak Filistin Cephesinde yasanan durum anlasilmaya calisilmistir. Ing...
Filistin Cephesinde Türk ve İngiliz Ordularındaki Askerin Günlük İstihkakı: Tayınat-ı Yevmiye– Rasyon Karşılaştırması
Orduların silah ve mühimmat yanında en önemli ihtiyaçlarından biri yiyecektir. Bu
konunun daha iy... more Orduların silah ve mühimmat yanında en önemli ihtiyaçlarından biri yiyecektir. Bu konunun daha iyi anlaşılması için bir askerin günlük istihkakın ne olduğunu anlamak önem kazanmaktadır. Askere verilecek günlük istihkakın temininde kullanılan yerinden tedarik yönteminin sivil nüfus üzerinde yarattığı etki sonucunda halkın erzak tüketimini de kontrol altına almak zorunluluğu oluşmuştur. Bu nedenle bazı yiyecek maddelerinin tüketimi kontrol altına alınarak özellikle büyük şehirlerde halkın da günlük tüketeceği erzak miktarı belirlenmiştir. Erzak temininin yetersiz kaldığı bazı bölgelerde Ordular sivil nüfusa yardımcı olmak zorunda kalmıştır. Bugüne kadar yerli ve yabancı literatürde günlük istihkak konusunda çok fazla araştırma olmadığı görülmektedir. Bu yazıda Birinci Dünya Savaşında özellikle Türk askerinin günlük istihkakı belirlenmeye çalışılmıştır. Osmanlı arşiv belgeleri ile İngiliz arşiv belgeleri karşılaştırılarak Filistin Cephesinde yaşanan durum anlaşılmaya çalışılmıştır. İngiliz arşivindeki raporların incelenmesi esnasında İngiliz askeri yanında müttefik Alman askerinin günlük istihkakı ile ilgili bilgilere de ulaşılmıştır. Bu sayede iki ordunun günlük istihkakını karşılaştırmak imkânı oluşmuştur. Günlük istihkak için üç öğün yemekte kullanılacak ekmek, et, sebze, meyve ve tuz/baharat gramajlarıyla belirlenmiş, ayrıca ikame malzemeler de tespit edilmiştir.
In this study it is aimed to determine the reason why the Armenians emigrated to the USA, to reve... more In this study it is aimed to determine the reason why the Armenians emigrated to the USA, to reveal the developments that took place between the two countries as a result of this movement and to discuss how the Armenian immigrants were monitored in their new country by the Ottoman Empire. As most studies in the literature focus on the Armenian Deportation period, this article offers some insights into the numbers of the Armenians migrating to the USA before the deportation.
Cumhuriyet Halk Partisi, teşkilat üzerinde denetim sağlamak ve
partinin yapısını güçlendirmek mak... more Cumhuriyet Halk Partisi, teşkilat üzerinde denetim sağlamak ve partinin yapısını güçlendirmek maksatlarıyla 1923 yılında Parti Müfettişliği kurumunu oluşturmuştur. Müfettişlik, 1931 yılında kaldırılmış, 1935 yılında yeniden oluşturulmuştur. Parti teşkilatlarıyla birlikte vilayetin siyasi, ekonomik, sosyal yapısı hakkında bilgi vermek ve Halkevlerini denetlemekle yükümlüdür. Parti müfettişliğinde, her müfettişe en fazla 3 vilayet sorumluluğu verilmekteydi. Müfettişler yılda en az iki rapor göndermekle mesuldüler. Bu bildiride tek parti döneminde müfettişlerin hazırladığı teftiş raporlarında Bolvadin ile ilgili tespit edilen hususlar Başbakanlık Cumhuriyet arşiv belgelerinin ışığında belirtilecektir.
Atatürk Yolu Dergisi, Sayı:63, 2018, ss. 1-50., 2018
ÖZ Cumhuriyet Tarihimizin tozlu sayfalarında yerini almış önemli kurumlarından biri olan Halkevle... more ÖZ Cumhuriyet Tarihimizin tozlu sayfalarında yerini almış önemli kurumlarından biri olan Halkevleri, bir yasa ile kurulmamasının sıkıntılarını her şeyden önce mali konularda yaşamıştır. Yasal olarak bir geliri olmadığı gibi standartlaştırılamayan bir bütçeye sahip olmuştur. Her ne kadar tek parti döneminin avantajlarını kullanarak kendisine bir bütçe oluşturabilmişse de çok partili düzene geçilmesiyle birlikte tartışılan bir konuma gelmiştir. Halkevlerinin bütçesini oluşturan gelir-gider tablosuna ait kalemler düzenli bir liste halinde arşivlerde henüz bulunamamıştır. Bu kalemlerin neler olduğu dağınık belgelerden tespit edilmeye çalışılmıştır. Halkevlerine genel bütçeden yapılan tahsisler için en önemli belgeler TBMM'de görüşülen Bütçe ve Kesin Hesap Kanunları ile 1950 yılında Demokrat Parti tarafından görevlendirilen Maliye Müfettişlerinin raporudur. Bu rapor eksiktir ve ayrıntılı açıklamaların bulunduğu ekleri bulunmamaktadır. Ayrıca Taşra yönetimlerinin tahsisatları da her belediyenin kendi hesap cetvelinde bir kalem olarak kaydedilmiştir. Bu kayıtlar da oldukça dağınık ve eksiktir. Bu makalede bütçe kalemlerinin para olarak tespitinden ziyade hangi kalemlerden oluştuğunu tespit etmek amaçlanmıştır.
Cumhuriyet Halk Partisi, teşkilat üzerinde denetim sağlamak ve partinin yapısını güçlendirmek mak... more Cumhuriyet Halk Partisi, teşkilat üzerinde denetim sağlamak ve partinin yapısını güçlendirmek maksatlarıyla 1923 yılında Parti Müfettişliği kurumunu oluşturmuştur. Müfettişlik, 1931 yılında kaldırılmış, 1935 yılında yeniden oluşturulmuştur. Parti teşkilatlarıyla birlikte vilayetin siyasi, ekonomik, sosyal yapısı hakkında bilgi vermek ve Halkevlerini denetlemekle yükümlüdür. Parti müfettişliğinde, her müfettişe en fazla 3 vilayet sorumluluğu verilmekteydi. Müfettişler yılda en az iki rapor göndermekle mesuldüler. Bu bildiride tek parti döneminde müfettişlerin hazırladığı teftiş raporlarında Bolvadin ile ilgili tespit edilen hususlar Başbakanlık Cumhuriyet arşiv belgelerinin ışığında belirtilecektir.
Uluslararası Taşköprü Pompeiopolis Bilim Kültür Sanat Araştırmaları Sempozyumu, 10-12 Nisan 2017, Taşköprü/ Kastamonu
Cumhuriyet Halk Partisi, teşkilat üzerinde denetim sağlamak ve partinin yapısını güçlendirmek mak... more Cumhuriyet Halk Partisi, teşkilat üzerinde denetim sağlamak ve partinin yapısını güçlendirmek maksatlarıyla 1923 yılında Parti Müfettişliği kurumunu oluşturmuştur. Müfettişlik, 1931 yılında kaldırılmış, 1935 yılında yeniden oluşturulmuştur. Parti teşkilatlarıyla birlikte vilayetin siyasi, ekonomik, sosyal yapısı hakkında bilgi vermek ve Halkevlerini denetlemekle yükümlüdür.
Uluslararası Çoban Mustafa Paşa ve Kocaeli Tarihi – Kültürü Sempozyumu– IV, 25-27 Mart 2017, Kocaeli
GİRİŞ CHP'nin bir kültür kurumu olarak kurulan Halkevleri, Halkçılık ilkesinin önemli bir uygulay... more GİRİŞ CHP'nin bir kültür kurumu olarak kurulan Halkevleri, Halkçılık ilkesinin önemli bir uygulayıcısıdır. Halkla doğrudan temas ederek cumhuriyet ideolojisini benimsetmeyi görev edinmiştir. Yeni oluşturulan bir kurum olarak her şeye baştan başladığı ve bir kuruluş bütçesine sahip olmadığından dolayı oldukça zahmetli bir süreç yaşamıştır.
GİRİŞ Halkevleri, halkın eğitiminin yetersizliği, henüz eğitim sisteminin kurulamaması ve devriml... more GİRİŞ Halkevleri, halkın eğitiminin yetersizliği, henüz eğitim sisteminin kurulamaması ve devrimlerin halka ulaştırılamaması nedenleriyle halkın eğitimi için ihtiyaç duyulmuş bir örgütlenmedir. Bu maksatla teşkilatlandırılan Halkevleri, halka cumhuriyetin ideallerini anlatma, modern hayata intibakını sağlama, kültür seviyesini artırma ve ihmal edilmiş sosyal hayatın canlandırılmasında etkili olacağı düşünülerek faaliyete geçirilmiştir. Başlangıçta halkın nazarında coşkuyla karşılanarak adeta bir yarış halinde peşpeşe tüm yurt çapında kurulmuştur. Ancak ne kadar başarılı olduğu tartışma konusudur; çünkü çok partili hayata geçilmesiyle birlikte amacından sapmış ve bir parti kurumu haline dönüşmüştür.
yılları arasında faaliyet gösteren Halkçılık ilkesinin en önemli uygulamasıdır. Halkın eğitiminin... more yılları arasında faaliyet gösteren Halkçılık ilkesinin en önemli uygulamasıdır. Halkın eğitiminin yetersizliği, henüz eğitim sisteminin kurulamaması ve devrimlerin halka ulaştırılamaması nedenleriyle halkın eğitimi için bir örgütlenme mecburiyeti oluşmuştur. Bu maksada hizmet için kurulan Halkevleri, halka cumhuriyetin ideallerini anlatma, modern hayata intibakını sağlama, kültür seviyesini artırma ve ihmal edilmiş sosyal hayatın canlandırılmasında imkânlar dâhilinde faaliyette bulunmuştur. Ne kadar başarılı olduğu tartışma konusudur; çünkü çok partili hayata geçilmesiyle birlikte amacından sapmış ve bir parti kurumu haline dönüşmüştür. Halkevleri o dönemde bazı Avrupa devletlerinde faaliyet gösteren kurumlar incelenerek kendine has bir şekilde oluşturulmuş bir kurumdur. Yine bir kültür kurumu olan Türk Ocaklarının aynı sahada faaliyet göstermeleri nedeniyle kapatılmalarına da sebep olmuştur. Kuruluşu ilk yıllarda coşkuyla karşılanmış ve memleketin dört bir köşesinde kısa bir zamanda büyük oranda yayılmıştır. Kuruluşunun gayesini gerçekleştirmek için halkın çoğunluğunun yaşadığı köylere de ulaşabilmek maksadıyla imkânlarının kısıtlı olması ve asgari şartları bile oluşturulamayan kırsal kesimde Halkevinin bir çekirdek şekli olarak Halkodalarının kurulması öngörülmüş ve çok kısa bir sürede binlercesi açılarak halkın tamamına ulaşılmaya çalışılmıştır. Kocaeli vilayetinde de Halkevleri ve Halkodalarının açılması coşkulu bir şekilde talep görmüş ve heyecan içerisinde kuruluş çabaları gerçekleşmiştir. DP iktidara geldikten sonra, 8 Ağustos 1951 tarihinde yürürlüğe giren 5830 sayılı yasa ile Halkevleri ve Halkodalarının etkinlikleri durdurulmuştur. CHP AÇISINDAN HALKEVLERİNİN ANLAMI VE KURULUŞ NEDENLERİ Halkevleri, Atatürk döneminde siyasi bir kurum olarak değil, milli kültür anlayışını halka aktaracak kurumlar olarak planlanmıştır. Halkevleriyle, milli kültür unsurlarının ortaya çıkarılması ve okul çağını geçmiş bireylere Cumhuriyetin fazilet ve faydalarının anlatılması amaçlanmıştır. Bir halk üniversitesi olarak değerlendirilmiştir 1 . Halkevlerinin amacı Türk halkına bir ideal aşılamaktır. Evler aracılığıyla gençliği zararlı düşüncelerden kurtararak Cumhuriyetin bekçisi durumuna getirmektir 2 . CHP'nin Halkevleri talimatnamesine(öğreneği) göre Halkevi, kalplerinde ve dimağlarında memleket sevgisini mukaddes ve ileri yürüten yüksek heyecan halinde duyanlar için toplanma ve çalışma yeridir 3 . CHP'nin yayımladığı bir broşürde ise aşağıdaki ifadeleri görüyoruz. Cumhuriyet Halk Partisi
Ahmet Akter - Kuruluşunun İlk Yılında Gaziantep Halkevi, 2022
Halkevleri, 1932-1951 yılları arasında faaliyet gösteren halkçılık ilkesinin en önemli uygulamas... more Halkevleri, 1932-1951 yılları arasında faaliyet gösteren halkçılık ilkesinin en önemli uygulamasıdır. Halkın eğitiminin yetersizliği, henüz eğitim sisteminin kurulamaması ve devrimlerin halka ulaştırılamaması nedenleriyle halkın eğitimi için bir örgütlenme mecburiyeti oluşmuştur. Bu maksada hizmet için kurulan Halkevleri, halka cumhuriyetin ideallerini anlatma, modern hayata intibakını sağlama, kültür seviyesini artırma ve ihmal edilmiş sosyal hayatın canlandırılmasında imkanlar dahilinde faaliyette bulunmuştur. Halkevlerinin amacı Türk halkına bir ideal aşılamaktır. Evler aracılığıyla gençliği zararlı düşüncelerden kurtararak Cumhuriyetin bekçisi durumuna getirmektir. Halkevleri, idare heyeti ve 9 şubeden oluşmaktadır. Başlangıçta şubelerin tamamını oluşturmak yeterli üye bulunması durumuna göre oldukça zor olmuştur. Şubelerin uygulamakla yükümlü olduğu faaliyetlerden bazılarının Halkın daha önce yapmadığı faaliyetlerden olması nedeniyle gerçekleştirilmesi de zaman almıştır. Ayrıca bina sorunlarının giderilmesi bütçe sıkıntıları nedeniyle uzun bir süreç almıştır. Yukarıdaki amaçları gerçekleştirmek maksadıyla 1932 yılında Gaziantep’te de Halkevi kurulmuştur. Gaziantep Halkevi kuruluşuyla birlikte teşkilatını oluşturmuş ve üye kayıtlarıyla kendisine verilen görevleri icra etmeye çalışmıştır. Bu bildiride ağırlıklı olarak arşiv kaynakları kullanılarak Gaziantep Halkevinin kuruluşunun ilk yılındaki teşkilatı, üye durumu ve oluşturulan şubelerin faaliyetleri ile ilgili bilgi verilecektir.
ABSTRACT People's Houses are the most important application of the principle of populism operating between 1932-1951. Due to the inadequacy of the education of the people, the inability to establish the education system and the inability to deliver the revolutions to the people, an obligation to organize has emerged for the education of the people. The People's Houses, which were established to serve this purpose, operated within the bounds of possibility in explaining the ideals of the republic to the public, ensuring their adaptation to modern life, increasing the level of culture and reviving the neglected social life. The purpose of People's Houses is to instill an ideal in the Turkish people. It is to save the youth from harmful thoughts through Houses and to make them the guardians of the Republic. People's Houses consist of administrative board and 9 branches. In the beginning, it was very difficult to create all the branches, given that there are enough members. It also took time to realize some of the activities that the branches were obliged to implement, as they were 2 activities that the public had not done before. In addition, the elimination of building problems took a long time due to budgetary problems. In order to realize the above objectives, a People's House was established in Gaziantep in 1932.With the establishment of Gaziantep People's House, she formed its organization and tried to carry out the duties assigned to it with its member records. In this paper, information will be given about the organization of the Gaziantep People's House in the first year of its establishment, the status of its members and the activities of the branches created by using mainly archive sources.
Uploads
Books by Ahmet Akter
Papers by Ahmet Akter
konunun daha iyi anlaşılması için bir askerin günlük istihkakın ne olduğunu anlamak önem
kazanmaktadır. Askere verilecek günlük istihkakın temininde kullanılan yerinden tedarik
yönteminin sivil nüfus üzerinde yarattığı etki sonucunda halkın erzak tüketimini de kontrol
altına almak zorunluluğu oluşmuştur. Bu nedenle bazı yiyecek maddelerinin tüketimi kontrol
altına alınarak özellikle büyük şehirlerde halkın da günlük tüketeceği erzak miktarı
belirlenmiştir. Erzak temininin yetersiz kaldığı bazı bölgelerde Ordular sivil nüfusa yardımcı
olmak zorunda kalmıştır. Bugüne kadar yerli ve yabancı literatürde günlük istihkak
konusunda çok fazla araştırma olmadığı görülmektedir. Bu yazıda Birinci Dünya Savaşında
özellikle Türk askerinin günlük istihkakı belirlenmeye çalışılmıştır. Osmanlı arşiv belgeleri ile
İngiliz arşiv belgeleri karşılaştırılarak Filistin Cephesinde yaşanan durum anlaşılmaya
çalışılmıştır. İngiliz arşivindeki raporların incelenmesi esnasında İngiliz askeri yanında
müttefik Alman askerinin günlük istihkakı ile ilgili bilgilere de ulaşılmıştır. Bu sayede iki
ordunun günlük istihkakını karşılaştırmak imkânı oluşmuştur. Günlük istihkak için üç öğün
yemekte kullanılacak ekmek, et, sebze, meyve ve tuz/baharat gramajlarıyla belirlenmiş, ayrıca
ikame malzemeler de tespit edilmiştir.
konunun daha iyi anlaşılması için bir askerin günlük istihkakın ne olduğunu anlamak önem
kazanmaktadır. Askere verilecek günlük istihkakın temininde kullanılan yerinden tedarik
yönteminin sivil nüfus üzerinde yarattığı etki sonucunda halkın erzak tüketimini de kontrol
altına almak zorunluluğu oluşmuştur. Bu nedenle bazı yiyecek maddelerinin tüketimi kontrol
altına alınarak özellikle büyük şehirlerde halkın da günlük tüketeceği erzak miktarı
belirlenmiştir. Erzak temininin yetersiz kaldığı bazı bölgelerde Ordular sivil nüfusa yardımcı
olmak zorunda kalmıştır. Bugüne kadar yerli ve yabancı literatürde günlük istihkak
konusunda çok fazla araştırma olmadığı görülmektedir. Bu yazıda Birinci Dünya Savaşında
özellikle Türk askerinin günlük istihkakı belirlenmeye çalışılmıştır. Osmanlı arşiv belgeleri ile
İngiliz arşiv belgeleri karşılaştırılarak Filistin Cephesinde yaşanan durum anlaşılmaya
çalışılmıştır. İngiliz arşivindeki raporların incelenmesi esnasında İngiliz askeri yanında
müttefik Alman askerinin günlük istihkakı ile ilgili bilgilere de ulaşılmıştır. Bu sayede iki
ordunun günlük istihkakını karşılaştırmak imkânı oluşmuştur. Günlük istihkak için üç öğün
yemekte kullanılacak ekmek, et, sebze, meyve ve tuz/baharat gramajlarıyla belirlenmiş, ayrıca
ikame malzemeler de tespit edilmiştir.
partinin yapısını güçlendirmek maksatlarıyla 1923 yılında Parti
Müfettişliği kurumunu oluşturmuştur. Müfettişlik, 1931 yılında
kaldırılmış, 1935 yılında yeniden oluşturulmuştur. Parti teşkilatlarıyla
birlikte vilayetin siyasi, ekonomik, sosyal yapısı hakkında bilgi vermek
ve Halkevlerini denetlemekle yükümlüdür.
Parti müfettişliğinde, her müfettişe en fazla 3 vilayet
sorumluluğu verilmekteydi. Müfettişler yılda en az iki rapor
göndermekle mesuldüler.
Bu bildiride tek parti döneminde müfettişlerin hazırladığı teftiş
raporlarında Bolvadin ile ilgili tespit edilen hususlar Başbakanlık
Cumhuriyet arşiv belgelerinin ışığında belirtilecektir.
Parti müfettişliğinde, her müfettişe en fazla 3 vilayet sorumluluğu verilmekteydi. Müfettişler yılda en az iki rapor göndermekle mesuldüler.
Bu bildiride tek parti döneminde müfettişlerin hazırladığı teftiş raporlarında Bolvadin ile ilgili tespit edilen hususlar Başbakanlık Cumhuriyet arşiv belgelerinin ışığında belirtilecektir.
anlatma, modern hayata intibakını sağlama, kültür seviyesini artırma ve ihmal edilmiş sosyal hayatın canlandırılmasında imkanlar dahilinde faaliyette bulunmuştur. Halkevlerinin amacı Türk halkına bir ideal aşılamaktır. Evler aracılığıyla gençliği zararlı düşüncelerden kurtararak
Cumhuriyetin bekçisi durumuna getirmektir.
Halkevleri, idare heyeti ve 9 şubeden oluşmaktadır. Başlangıçta şubelerin tamamını oluşturmak yeterli üye bulunması durumuna göre oldukça zor olmuştur. Şubelerin uygulamakla yükümlü olduğu faaliyetlerden bazılarının Halkın daha önce yapmadığı faaliyetlerden olması nedeniyle gerçekleştirilmesi de zaman almıştır. Ayrıca bina sorunlarının giderilmesi bütçe sıkıntıları nedeniyle uzun bir süreç almıştır.
Yukarıdaki amaçları gerçekleştirmek maksadıyla 1932 yılında Gaziantep’te de Halkevi kurulmuştur. Gaziantep Halkevi kuruluşuyla birlikte teşkilatını oluşturmuş ve üye kayıtlarıyla kendisine verilen görevleri icra etmeye çalışmıştır. Bu bildiride ağırlıklı olarak arşiv kaynakları kullanılarak Gaziantep Halkevinin kuruluşunun ilk yılındaki teşkilatı, üye durumu ve
oluşturulan şubelerin faaliyetleri ile ilgili bilgi verilecektir.
ABSTRACT
People's Houses are the most important application of the principle of populism operating between 1932-1951. Due to the inadequacy of the education of the people, the inability to establish the education system and the inability to deliver the revolutions to the people, an obligation to organize has emerged for the education of the people. The People's Houses, which were established to serve this purpose, operated within the bounds of possibility in explaining the ideals of the republic to the public, ensuring their adaptation to modern life, increasing the level of culture and reviving the neglected social life. The purpose of People's Houses is to
instill an ideal in the Turkish people. It is to save the youth from harmful thoughts through Houses and to make them the guardians of the Republic. People's Houses consist of administrative board and 9 branches. In the beginning, it was very difficult to create all the branches, given that there are enough members. It also took time to realize some of the activities that the branches were obliged to implement, as they were
2 activities that the public had not done before. In addition, the elimination of building problems took a long time due to budgetary problems.
In order to realize the above objectives, a People's House was established in Gaziantep in 1932.With the establishment of Gaziantep People's House, she formed its organization and tried to carry out the duties assigned to it with its member records. In this paper, information will be given about the organization of the Gaziantep People's House in the first year of its
establishment, the status of its members and the activities of the branches created by using mainly archive sources.