Jump to content

Aonchont

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Ní thacaítear leis an leagan inphriontáilte a thuilleadh agus seans go bhfuil earráidí rindreála ann. Nuashonraigh leabharmharcanna i do bhrabhsálaí agus bain úsáid as an bhfeidhm phriontála sa bhrabhsálaí ina ionad seo.
WD Bosca Sonraí Ainmhí BheoAonchont
Unikonta Cuir in eagar ar Wikidata

Cuir in eagar ar Wikidata
Tacsanomaíocht
For-ríochtEukaryota
FofhearannUnikonta Cuir in eagar ar Wikidata
Ainmníocht
Stádas ainmníochtanomen nudum (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Ainm comhchiallach an tacsóin
Amorphea Cuir in eagar ar Wikidata

Is Cill (bitheolaíocht) eocarótach aon-lascaideach í an t-Aonchont nó an Unikont (iolra= Unikonta). Is baill iad de na Unikonta, an grúpa tacsanomaíocht molta ag an t-eolaí Thomas Cavalier-Smith. San áireamh sa ghrúpa seo tá cealla eocarótacha aon-lascaideacha, ar a laghad ag a sinsear níos faide siar. Tugann roinnt taighde le fios dúinn gurb í an t-aonchont an sinsearach coiteann a bhí ag na hOpisthokonts (Ainmhí, Fungais agus saghsanna gaolmhara) agus Aiméibí, agus go raibh an Déchont ina shinsear d'Archaeplastida (Plándaí agus a ngaolta), Excavata, Rhizaria, agus Chromalveolata.

Tá comhtháthú géin thriarach ag na haonchoint, próiseas nach mbíonn ar siúl ag na bichoint. Ionchódaíonn na trí ghéin atá comhtháite le chéile ag na haonchoint thriaracha (ach ní na baictéir ná na bicoint) einsímí le haghaidh núicléitíd pirimidín a shintéisiú: carbamoyl fosfáit synthase, dihydroorotase, aspartate carbamoyltransferase (Cavalier-Smith 2006). Taispeánannn an crann fíliginiteach seo a leanas na gaolmhaireachtaí idir na príomhghrúpaí d'Eocarót, de réir moltaí Cavalier-Smith.

Eukarya [A] 
 [B] [C] Bikonta 
?

Apusozoa

 [E] Corticata 
 [I] 

Archaeplastida

 [M] 

Chromista

Alveolata

 [F] Cabozoa 
 [K] 

Rhizaria

 [L] 

Excavata

 [D] Unikonta 

Amoebozoa

 [G] [H] 

Opisthokonta

ceintrín amháin ag na haonchoint (Cavalier-Smith, 2002, 2006). Tá dhá cheintrín ag roinnt aonchoint ach tá bunadh fhoráis difriúil acu ó na déchoint a thaispeánann go raibh éabhlóid choinbhéirseach ar siúl (Cavalier-Smith 2006).

Tagairtí

  • Cavalier-Smith, Thomas (2002). "The phagotrophic origin of eukaryotes and phylogenetic classification of Protozoa" (abstract). International Journal of Systematic and Evolutionary Microbiology 52 (2): 297–354. ISSN 1466-5026. PMID 11931142. Retrieved on 2007-06-08.
  • Cavalier-Smith, Thomas (2003). "Protist phylogeny and the high-level classification of Protozoa". European Journal of Protistology 39 (4): 338–348. doi:10.1078/0932-4739-00002. ISSN 0932-4739.
  • Stechmann, Alexandra; Cavalier-Smith, Thomas (2003). "The root of the eukaryote tree pinpointed". Current Biology 13 (17): R665–R666. doi:10.1016/S0960-9822(03)00602-X. ISSN 0960-9822.