Avarera

Avarera
Авар мацI — магIарул мацI
Datu orokorrak
Lurralde eremua	Errusia Azerbaijan Kazakhstan Turkia
Hiztunak	600 000 (gutxi gorabehera)
Rankinga	Zirilikoa
Eskualdea	Dagestan
UNESCO sailkapena	2: kaltebera
Araugilea	Ez du (Dagestanen ofiziala)
Hizkuntza sailkapena
giza hizkuntza ibero-kaukasoar hizkuntzak ipar-ekialdeko kaukasoar hizkuntzak Dagestanian (en) Avar–Andic (en)
Informazio filologikoa
Hizkuntza-tipologia	SOV hizkuntza, hizkuntza eranskaria eta hizkuntza azentuala
Alfabetoa	alfabeto zirilikoa eta Avar alphabet (en)
Hizkuntza kodeak
ISO 639-1	av
ISO 639-2	ava
ISO 639-3	ava
Ethnologue	ava
Glottolog	avar1256
Wikipedia	av
UNESCO	1069
IETF	av

Avarera, (магӀарул мацӀ edo Авар МацӀ) kaukasian bizi den avar herriaren hizkuntza bat da, 600 000 hiztun inguru ditu, Dagestanen, Azerbaijanen, Kazakhstanen eta Turkian banaturik. XV. eta XVII. mendeetan zehar georgiar alfabetoan idatzi zen, ondoren, 1924. urteraino arabiar alfabeto eraldatu batean idatzi ziren avarerazko idatziak, aipatutako urtetik aurrera aldiz, latindar alfabetoa erabiltzen hasi ziren. 1938. urtean beste aldaketa bat gertatu zen, alfabeto zirilikoa erabiltzea eragin zuena, gainera, palochka (I) letra gehitu zitzaion hizkuntzari.

Hizkuntza hau ez da nahastu behar balkanetan bizi diren abaroen hizkuntzarekin, jatorri turkiarra izan dezakeen tribu honek ez duelako inolako loturarik avarerarekin.

Fonetika

Avarierazkoaren kontsonanteen taula ikus dezakezuee jarraian:

	Beti herskari			Herskari eiektibo		Beti afrikatu		Afrikatu eiektibo		Frikari			Sudurkari	Hurbilkari
Ezpainetakoak	b	p		(pʼ)									m	w
Hortzetakoak	d	t		tʼ		c	c	cʼ	cʼ	z	s	s	n	r
Sabaikoak						č	č	čʼ	čʼ	ž	š	š		y
Albokariak							tɬ	tɬʼ	tɬʼ			ɬ		l
Belarekoak	g	k	k	kʼ	kʼ							x
Ubularrak				qʼ	qʼ					ʁ	χ	χ
Faringekoak										ʕ	ħ
Glotalak		ʔ									h

Ikus, gainera

• Nazioarteko Alfabeto Fonetikoa
• Avarerazko wikipedia
• Dagestan
• Avar herria

Kanpo loturak

Hizkuntza honek bere Wikipedia du: Bisita ezazu.

• Avarera-Euskara WIkiztegian.

• Avarera Amarauna webgunean.

• Avareraren corpusa (Ingelesez, Errusieraz, Polonieraz eta Bielorrusieraz)

• Alfabeto zirilikoan idatzitako avarerazko testuak latindar alfabetora itzultzeko gai den webgunea. (Ingelesez)