Avarera: berrikuspenen arteko aldeak

Avarera
	Авар мацI — магIарул мацI
Datu orokorrak
Lurralde eremua	Errusia ; Azerbaijan ; Kazakhstan ; Turkia
Hiztunak	600 000 (gutxi gorabehera)
Rankinga	Zirilikoa
Eskualdea	Dagestan
UNESCO sailkapena	2: kaltebera
Araugilea	Ez du (Dagestanen ofiziala)
Hizkuntza sailkapena
	giza hizkuntza; ibero-kaukasoar hizkuntzak; ipar-ekialdeko kaukasoar hizkuntzak; Dagestanian (en) ; Avar–Andic (en)
Informazio filologikoa
Hizkuntza-tipologia	SOV hizkuntza, hizkuntza eranskaria eta hizkuntza azentuala
Alfabetoa	alfabeto zirilikoa eta Avar alphabet (en)
Hizkuntza kodeak
ISO 639-1	av
ISO 639-2	ava
ISO 639-3	ava
Ethnologue	ava
Glottolog	avar1256
Wikipedia	av
UNESCO	1069
IETF	av

Nabigazio historia interaktiboa

← Aurreko ezberdintasuna Hurrengo ezberdintasuna →

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia

IkusizkoaWikitestua

Lerroan

18:47, 6 urtarrila 2018ko berrikusketa

Avarera (avareraz магӀарул мацӀ edo Авар МацӀ) Kaukasian bizi den avar herriaren berezko hizkuntza da. 600.000 hiztun inguru ditu, Dagestanen, Azerbaijanen, Kazakhstanen eta Turkian. 1938. urteaz geroztik alfabeto zirilikoz idazten da, baina XV. eta XVII. mendeetan georgiar alfabetoa erabiliz idatzi zen; ondoren, 1924. urteraino, arabiar alfabeto eraldatu batez; aipatutako urtetik aurrera, aldiz, latindar alfabetoa erabiltzen hasi ziren. Esan bezala, 1938. urtean alfabeto zirilikora aldatu zen avarera; gainera, palochka (I) letra gehitu zioten hizkuntzari.

Avarera hau ez da nahasi behar Balkanetan bizi diren abaroen hizkuntzarekin, turkiar jatorri izan dezakeen etnia horrek ez duelako inolako loturarik avarerarekin.

Fonetika

Hona hemen avarerazko kontsonanteen taula:^[1]^[2]^[3]^[4]

	Beti herskari			Herskari eiektibo		Beti afrikatu		Afrikatu eiektibo		Frikari			Sudurkari	Hurbilkari
Ezpainetakoak	b	p		(pʼ)									m	w
Hortzetakoak	d	t		tʼ		c	c	cʼ	cʼ	z	s	s	n	r
Sabaikoak						č	č	čʼ	čʼ	ž	š	š		y
Albokariak							tɬ	tɬʼ	tɬʼ			ɬ		l
Belarekoak	g	k	k	kʼ	kʼ							x
Ubularrak				qʼ	qʼ					ʁ	χ	χ
Faringekoak										ʕ	ħ
Glotalak		ʔ									h

Erreferentziak

↑ Helma van den Berg, 2005, 152. or
↑ Charachidzé, 1981
↑ Fonologiari buruzko informazioa: ''https://www.ehu.eus/seg/fon/1/1''
↑ Fonologia euskadi.eus-en.

Ikus, gainera

Kanpo loturak

Hizkuntza honek bere Wikipedia du: Bisita ezazu.

Avarera-Euskara WIkiztegian.

Avarera Amarauna webgunean.

Avareraren corpusa (Ingelesez, Errusieraz, Polonieraz eta Bielorrusieraz)

Alfabeto zirilikoan idatzitako avarerazko testuak latindar alfabetora itzultzeko gai den webgunea. (Ingelesez)

[1] Helma van den Berg, 2005, 152. or

[2] Charachidzé, 1981

[3] Fonologiari buruzko informazioa: ''https://www.ehu.eus/seg/fon/1/1''

[4] Fonologia euskadi.eus-en.

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ 13. lerroa: / 13. lerroa: @@
 | araugilea = ''Ez du'' (Dagestanen ofiziala)
 }}
-'''Avarera''', ('''магӀарул мацӀ''' edo '''Авар МацӀ''') [[Kaukasia|kaukasian]] bizi den [[Avar herria|avar herriaren]] hizkuntza bat da, 600 000 hiztun inguru ditu, [[Dagestan|Dagestanen]], [[Azerbaijan|Azerbaijanen]], [[Kazakhstan|Kazakhstanen]] eta [[Turkia|Turkian]] banaturik. XV. eta XVII. mendeetan zehar [[Georgiar alfabeto|georgiar alfabetoan]] idatzi zen, ondoren, 1924. urteraino [[arabiar alfabeto]] eraldatu batean idatzi ziren avarerazko idatziak, aipatutako urtetik aurrera aldiz, [[latindar alfabetoa]] erabiltzen hasi ziren. 1938. urtean beste aldaketa bat gertatu zen, [[Alfabeto ziriliko|alfabeto zirilikoa]] erabiltzea eragin zuena, gainera, [[palochka]] (I) letra gehitu zitzaion hizkuntzari.
+'''Avarera''' (avareraz '''магӀарул мацӀ''' edo '''Авар МацӀ''') [[Kaukasia]]n bizi den [[avar herria]]ren berezko [[hizkuntza]] da. 600.000 hiztun inguru ditu, [[Dagestan|Dagestanen]], [[Azerbaijan|Azerbaijanen]], [[Kazakhstan|Kazakhstanen]] eta [[Turkia|Turkian]]. 1938. urteaz geroztik [[alfabeto ziriliko]]z idazten da, baina XV. eta XVII. mendeetan [[georgiar alfabeto]]a erabiliz idatzi zen; ondoren, 1924. urteraino, [[arabiar alfabeto]] eraldatu batez; aipatutako urtetik aurrera, aldiz, [[latindar alfabetoa]] erabiltzen hasi ziren. Esan bezala, 1938. urtean [[alfabeto ziriliko]]ra aldatu zen avarera; gainera, [[palochka]] (I) letra gehitu zioten hizkuntzari.
-Hizkuntza hau ez da nahastu behar balkanetan bizi diren [[Abaro|abaroen]] hizkuntzarekin, jatorri [[Turkiar hizkuntzak|turkiarra]] izan dezakeen tribu honek ez duelako inolako loturarik avarerarekin.
+Avarera hau ez da nahasi behar [[Balkan]]etan bizi diren [[Abaro|abaroen]] hizkuntzarekin, [[Turkiar hizkuntzak|turkiar]] jatorri izan dezakeen etnia horrek ez duelako inolako loturarik avarerarekin.
 == Fonetika ==
-Avarierazkoaren kontsonanteen taula ikus dezakezuee jarraian:<ref>Helma van den Berg, 2005, 152. or</ref><ref>Charachidzé, 1981</ref><ref>Fonologiari buruzko informazioa: <nowiki>''</nowiki>https://www.ehu.eus/seg/fon/1/1<nowiki>''</nowiki></ref><ref>Fonologia [https://www.euskara.euskadi.eus/r59-luredir/eu/contenidos/articulo/c0301/eu_d0301008/0301008.html euskadi.eus]-en. </ref>
+Hona hemen avarerazko kontsonanteen taula:<ref>Helma van den Berg, 2005, 152. or</ref><ref>Charachidzé, 1981</ref><ref>Fonologiari buruzko informazioa: <nowiki>''</nowiki>https://www.ehu.eus/seg/fon/1/1<nowiki>''</nowiki></ref><ref>Fonologia [https://www.euskara.euskadi.eus/r59-luredir/eu/contenidos/articulo/c0301/eu_d0301008/0301008.html euskadi.eus]-en. </ref>
 {| class="wikitable"
 |- align="center"