'''Alergia''' organismoak kanpoko substantzia baten aurrean izaten duen hipersentikortasun erreakzioa edo gehiegizko erantzuna da, substantzia horrekiko oso sentikorra delako. Erreakzio alergikoa eragiten duen substantziari ''alergeno'' deritzo; alergeno ohikoenak hautsaren [[akaro]]ak, [[polen]]a, janari batzuk eta zenbait animalia izaten dira.
'''Alergia''' organismoak kanpoko substantzia baten aurrean ematen duen gehiegizko erantzuna da, substantzia horrekiko oso sentikorra delako. Erreakzio alergikoa eragiten duen substantziari ''alergeno'' deritzo; alergeno ohikoenak hautsaren akaroak, polena, janari batzuk eta zenbait animalia izaten dira.
Erantzun alergikoaren oinarrian [[immunitate-sistema]] dago. Alergenoak [[antigeno]] moduan jarduten du, [[antigorputz]]en sintesia eragiten. Antigorputz hauek erreakzio bortitzak dituzte bigarren aldiz alergenoa gorputzean sartzen denean.
Erantzun alergikoaren oinarrian [[immunitate-sistema]] dago. Alergenoak [[antigeno]] moduan jarduten du, [[antigorputz]]en sintesia eragiten. Antigorputz hauek erreakzio bortitzak dituzte bigarren aldiz alergenoa gorputzean sartzen denean.
Alergia prozesuetan agertzen diren antigorputzak E immunoglobulinak dira (Ig E).
Alergia prozesuetan agertzen diren antigorputzak [[E immunoglobulina]]k dira (Ig E).
Alergenoek Ig E-aren eraketa bultzatzen dute. Eratutako Ig E molekulak [[mastozito]]en azalean pilatzen dira. Mastozitoak odol-hodietan dauden [[zelula]]k dira, [[histamina]] sintetizatzen dutenak. Alergenoa berriz gorputzean sartzen denean alergiaren sintomak azaltzen dira: alergenoa mastozitoen gainean dagoen Ig E-ri lotzen da, [[histamina]]-ren kopuru handia askatuz lotura hori dela eta. Histamina horrek alergiaren ohiko sintomak eragiten ditu: [[eritema]], [[urtikaria]], [[asma]], eztula, e.a.
Alergenoek Ig E-aren eraketa bultzatzen dute. Eratutako Ig E molekulak [[mastozito]]en azalean pilatzen dira. Mastozitoak odol-hodietan dauden [[zelula]]k dira, [[histamina]] sintetizatzen dutenak. Alergenoa berriz gorputzean sartzen denean alergiaren sintomak azaltzen dira: alergenoa mastozitoen gainean dagoen Ig E-ri lotzen da, [[histamina]]-ren kopuru handia askatuz lotura hori dela eta. Histamina horrek alergiaren ohiko sintomak eragiten ditu: [[eritema]], [[urtikaria]], [[asma]], eztula, etab.
Histaminak erreakzio alergikoaren sintomatologia sortzen duenez, alergiak tratatzeko erabiltzen diren botikak anti-histaminikoak dira.
Histaminak erreakzio alergikoaren sintomatologia sortzen duenez, alergiak tratatzeko erabiltzen diren botikak anti-histaminikoak dira.
* [[anafilaxi]] edo shock anafilaktikoa: erreakzio alergikorik larriena, hilkorra izan daitekeena. Sistemikoa da, hots, gorputz osora zabaltzen den erreakzioa izaten da. Shock hori eragiten duten alergeno ohikoenak animalien pozoiak dira (erleenak, esaterako) eta zenbait farmako eta botika ([[antibiotiko]] batzuk, analgesikoak...)
* [[anafilaxi]] edo shock anafilaktikoa: erreakzio alergikorik larriena, hilkorra izan daitekeena. Sistemikoa da, hots, gorputz osora zabaltzen den erreakzioa izaten da. Shock hori eragiten duten alergeno ohikoenak animalien pozoiak dira (erleenak, esaterako) eta zenbait sendagai eta botika ([[bakterio-kontrako|antibiotiko]] batzuk, analgesikoak...)
== Kanpoloturak ==
== Alergia erle-kontuetan ==
Erle-kontuan alergia larriena [[Erle-pozoi|erle-pozoiarekikoa]] da. [[Anafilaxi|Shock anafilaktikoa]] gertatuz gero, larrialdietara berehala joan beharrekoa da. Bost bat urteko tratamendu bidez lor daiteke alergia kentzea.<ref name=":0">{{Erreferentzia|izena=Martxel|abizena=Aizpurua|urtea=2020|izenburua=Erleekin solasean|argitaletxea=UEU|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=|url=https://www.ueu.eus/argitaletxea/liburuak/erleekin-solasean|aldizkaria=www.buruxkak.eus|isbn=978-84-8438-706-0|sartze-data=2020-03-02}}</ref>
* {{fr}} [https://www.dmoz.org//World/Français/Santé/Maladies/Allergies Allergies] ( Alergiei buruzko informazioa, frantsesez]
Jende askok du [[Polen|polenarekiko]] alergia, baina batez ere landare [[Anemofilia|anemofiloen]] (haize bidez polinizatzen direnak) polenari izaten diote eta nekez landare [[Entomofilia|entomofiloenari]] (intsektu bidez polinizatzen direnak). Komertzializatzen den erle-polena ahoz hartzen da (ez arnasez) eta gainera entomofiloena da, beraz, gutxitan sortzen du alergia.<ref name=":0" />
* {{es}} [https://web.archive.org/web/20080121023739/https://www.vivirmejor.es/es/alergologia/categoria/40.html Alergología] ( Alergiei buruzko informazio orokorra, gaztelaniaz)
Alergia organismoak kanpoko substantzia baten aurrean izaten duen hipersentikortasun erreakzioa edo gehiegizko erantzuna da, substantzia horrekiko oso sentikorra delako. Erreakzio alergikoa eragiten duen substantziari alergeno deritzo; alergeno ohikoenak hautsaren akaroak, polena, janari batzuk eta zenbait animalia izaten dira.
Erantzun alergikoaren oinarrian immunitate-sistema dago. Alergenoak antigeno moduan jarduten du, antigorputzen sintesia eragiten. Antigorputz hauek erreakzio bortitzak dituzte bigarren aldiz alergenoa gorputzean sartzen denean.
Alergia prozesuetan agertzen diren antigorputzak E immunoglobulinak dira (Ig E).
Alergenoek Ig E-aren eraketa bultzatzen dute. Eratutako Ig E molekulak mastozitoen azalean pilatzen dira. Mastozitoak odol-hodietan dauden zelulak dira, histamina sintetizatzen dutenak. Alergenoa berriz gorputzean sartzen denean alergiaren sintomak azaltzen dira: alergenoa mastozitoen gainean dagoen Ig E-ri lotzen da, histamina-ren kopuru handia askatuz lotura hori dela eta. Histamina horrek alergiaren ohiko sintomak eragiten ditu: eritema, urtikaria, asma, eztula, etab.
Histaminak erreakzio alergikoaren sintomatologia sortzen duenez, alergiak tratatzeko erabiltzen diren botikak anti-histaminikoak dira.
anafilaxi edo shock anafilaktikoa: erreakzio alergikorik larriena, hilkorra izan daitekeena. Sistemikoa da, hots, gorputz osora zabaltzen den erreakzioa izaten da. Shock hori eragiten duten alergeno ohikoenak animalien pozoiak dira (erleenak, esaterako) eta zenbait sendagai eta botika (antibiotiko batzuk, analgesikoak...)
Erle-kontuan alergia larriena erle-pozoiarekikoa da. Shock anafilaktikoa gertatuz gero, larrialdietara berehala joan beharrekoa da. Bost bat urteko tratamendu bidez lor daiteke alergia kentzea.[1]
Jende askok du polenarekiko alergia, baina batez ere landare anemofiloen (haize bidez polinizatzen direnak) polenari izaten diote eta nekez landare entomofiloenari (intsektu bidez polinizatzen direnak). Komertzializatzen den erle-polena ahoz hartzen da (ez arnasez) eta gainera entomofiloena da, beraz, gutxitan sortzen du alergia.[1]
, hipersentsibilitatea
