Jabłonna,
w. gminna w woj. mazowieckim, w pow. legionowskim, w Kotlinie Warszawskiej, na pr. brzegu Wisły;
Jabłonna
Encyklopedia PWN
Wzmiankowana w XVI w., własność biskupów płoc., od 2. poł. XVIII w. Poniatowskich, rezydencja ks. Józefa Poniatowskiego, później należała do Potockich; od 1795 w zaborze pruskim, od 1807 w Księstwie Warsz., od 1815 w Królestwie Pol.; w czasie okupacji niem. 1941–43 obóz pracy przymusowej dla Żydów; 24–28 X 1944 teren walk o zdobycie przyczółka niem. w widłach Wisły i Narwi. Ośrodek roln.-ogrodniczy; siedziba Inst. Fizjologii i Żywienia Zwierząt PAN; Dom Zjazdów i Konferencji PAN w klasycyst. zespole pałacowo-parkowym, obejmującym: pałac prymasa M.J. Poniatowskiego z 2 oficynami (1774–79, D. Merlini; przebudowany 1837–38 przez H. Marconiego; częściowo rekonstruowany po 1945 wg projektu M. Kuzmy), 2 pawilony (1780–82, Sz.B. Zug), oranżeria (1781–84, Zug), drewnianą altanę chiń. (1781, Zug), łuk triumfalny (przed 1842, Marconi), park geom. (XVIII w., Zug; przekształcony 1827–37; rekonstruowany 1955–56 przez G. Ciołka); ponadto klasycyst. poczta (1. poł. XIX w.), klasycyst. dawna karczma (ok. 1780, Zug; częściowo rekonstruowana). Na północny zachód od Jabłonny rezerwat leśny Jabłonna (pozostałość naturalnego, starego lasu, m.in. fragment świetlistej dąbrowy).
