Ай (ваҡыт)
Ай — календарҙағы ваҡыт берәмеге, яҡынса Айҙың Ер тирәләй бер тапҡыр әйләнеп сығыу арауығына тигеҙ.
Календарҙа ай исемдәре
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Григориан стилендә (шулай уҡ Юлиан стилендә лә) Ай фазаһына бәйләнмәгән ай исемдәре ҡулланыла. Был таблицала башҡортса ай атамалары ла бирелә
Айҙа көндәр һаны
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
| Ғинуар (Һыуығай) |
Февраль (Шаҡай) |
Март (Буранай) |
Апрель (Алағарай) |
Май (Һабанай) |
Июнь (Һөтай) |
Июль (Майай) |
Август (Урағай) |
Сентябрь (Һарысай) |
Октябрь (Ҡарасай) |
Ноябрь (Ҡырпағай) |
Декабрь (Аҡъюлай) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 31 көн | 28 көн | 31 көн | 30 көн | 31 көн | 30 көн | 31 көн | 31 көн | 30 көн | 31 көн | 30 көн | 31 көн |
| 29 көн
кәбисә йылда |
- Әгәр йыл һаны 4-кә ҡалдыҡһыҙ бүленһә, февралдә 29 көн (кәбисә йылы), әммә 1700, 1800, 1900, 2100, 2200, 2300 йылдар Григориан календарында кәбисә түгел.
- Кәбисә йылдар: …, 1980, 1984, 1988, 1992, 1996, 2000, 2004, 2008, 2012, 2016.
- Яҡындағы кәбисә йылы: 2024 .
Исламда ай атамалары
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Мөхәррәм — ғәр. محـرّ م 30 көн
- Сәфәр — صفـر 29 көн
- Рабиғел әүүәл — ربـيع الأول 30 көн
- Рабиғел ахыр — ربـيع الآخر 29 көн
- Йомадиәл әүүәл — جمادى الأول 30 көн
- Йомадиәл ахыр — جمادى الآخر 29 көн
- Рәжәб — رجـب 30 көн
- Шәғбан — شعـبا ن 29 көн
- Рамаҙан — رمضا ن 30 көн
- Шәүүәл — شوّ ال 29 көн
- Зөлҡәғиҙә — ذو الـقـعـدة 30 көн
- Зөлхизә — ذو الحجة 29-30 көн [1] [2]
Сығанаҡтар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Мухаммад Таки Усмани «Исламские месяцы»
- Перевод дат исламского календаря в другие календари 2013 йыл 17 апрель архивланған.
- Конвертер дат европейского и мусульманского календарей (англ.)
- Веб-приложение «Creounity Машина Времени»: конвертирование дат из лунной хиджры в григорианский календарь и обратно, а также ещё 24 системы летоисчисления
- Перевод дат григорианского календаря в даты исламского календаря. 2018 йыл 20 апрель архивланған.