Makaleler by Abdulkadir Aksöz
Giriş Uluslararası ilişkiler sistematiğinde son çeyrek yüzyılda yaşanan ''çok-kutupluluk'' eksenl... more Giriş Uluslararası ilişkiler sistematiğinde son çeyrek yüzyılda yaşanan ''çok-kutupluluk'' eksenli değişim ve dönüşümler, ulus-devletlerin kendi politikalarını uluslararası sistemde uygulamaya koyma ısrarını pekiştirmektedir. Çok-kutuplu dünya tasavvuru, ''yükselen güçler'' çerçevesinde mevcut uluslararası sistemin süper gücüne karşı hükmetme yetisini paylaşma ve/veya ele geçirme arzusunu doğurmaktadır. Bu durum dünya gücü olma yolundaki mücadelenin küresel sistemi şekillendirmesine sebebiyet vermektedir. George Modelski'nin ''uzun döngüler teorisi'' adını verdiği küresel sistem yaklaşımı, belirli aralıklarla dünya liderliğinin devletler arasında el değiştirdiğini savunur. Modelski'nin teorisine göre 100-120 yıl içerisinde gerçekleşen uzun döngüler sonrası başat güçler değişmektedir ve bu küresel çaptaki savaşlarla meydana gelmektedir. 1500 yılından beri dört ülke, küresel karşılıklı bağımlılığın yönetiminde sırasıyla baskın bir rol oynamışlardır ve bu nedenle "bir dünya gücü" tanımına uymaktadırlar: Portekiz, Hollanda, İngiltere ve ABD. 2 Günümüzde devam eden ABD'nin küresel liderliğine karşı en ciddi tehdit ise Çin'den gelmektedir. Uluslararası sahnede ABD'nin hegemonik gücüne karşı ''eski dünyanın'' kadim uygarlıkları Çin ve Hindistan'ın yükselişi hızla sürmektedir. Bu bağlamda güç projeksiyonlarının giderek dünyanın periferisinde yer alan Çin ve Hindistan havzalarına kayması, uluslararası güç mücadelelerinin yeni bir habercisidir. Nüfus, askeri kapasite ve ekonomik gelişim bakımından dünyanın en büyük iki devletinin ABD ile ilişkileri, çok-kutuplu eksende süper güç idealini belirleyecek temel noktadır. Çin'in ABD ile rekabeti ve olası çatışma durumu karşısında Hindistan'ın uluslararası sistem içerisinde kilit bir pozisyonu elde etme ihtimali yüksektir. ABD-Çin rekabetinde Hindistan'ın kendisine biçeceği rol ve sergileyeceği tavır, hem bölgesel hem de küresel dinamiklerin yeniden dizaynında önem arz etmektedir. Zira uluslararası güç mücadelesinin 1 TÜGVA Bölge Uzmanı Yetiştirme Programı Hindistan Masası 2 Modelski George, "Küresel Politikanın Uzun Döngüsü ve Ulus Devlet", Uluslararası İlişkiler, Cilt 2, Sayı 7 (Güz 2005), s. 3-30.
Endülüs’e 711 yılında Tarık bin Ziyad ile adım atan Müslümanların askeri başarıları 732 yılında g... more Endülüs’e 711 yılında Tarık bin Ziyad ile adım atan Müslümanların askeri başarıları 732 yılında gerçekleşen Puvatya(Poitiers) Muharebesi ile sona ermiştir. Puvatya Muharabesi Avrupa içlerine doğru sürekli bir ilerleme halindeki Müslümanları durdurmuştur. Bu makalede Hristiyan Avrupa ile Endülüs Müslümanları arasında bir dönüm noktası olarak nitelendirilen Puvatya Muharebesi’ne giden süreçten, savaşın cereyanından ve taraflar açısından doğurduğu etkilerden bahsedilmektedir.
Bu çalışmada Türk siyasal hayatında şaibeli ve hileli olarak kabul edilen biri imparatorluk dönem... more Bu çalışmada Türk siyasal hayatında şaibeli ve hileli olarak kabul edilen biri imparatorluk dönemi diğeri cumhuriyet dönemi gerçekleştirilen 1912 ve 1946 seçimlerinin siyasi aktörleri temel alınarak benzerlik ve farklılıklar ortaya konulmuş ve nitelikleri noktasında değerlendirmelerde bulunulmuştur.
Makalede Kırım’ın ilhakı meselesi, çatışma çözümleri bağlamında sorunun tarihsel arka planı, çatı... more Makalede Kırım’ın ilhakı meselesi, çatışma çözümleri bağlamında sorunun tarihsel arka planı, çatışmayı doğuran nedenler, aktörlerin ve yönlendirici güçlerin analizi ele alınacak, krizin çözümü noktasında taraflar arasında atılan adımlardan ve uygulamalardan bahsedilecektir. Son olarak sorunun gelecekteki seyri ve yönetimi üzerine değerlendirmelerde bulunulacak, bölgesel ve küresel sonuçları ortaya konacaktır.
Sosyal medyanın siyaset mekanizması üzerinde yapmış olduğu algı yönetiminin ürkütücü boyutları üz... more Sosyal medyanın siyaset mekanizması üzerinde yapmış olduğu algı yönetiminin ürkütücü boyutları üzerine yoğunlaşan bu makalede, sosyal medya ağlarının bireyler üzerindeki siyasi tavır\duruş, etki gücü ve üslupta oluşturduğu reaksiyonlardan bahsedilmektedir.
Ortadoğu coğrafyasının Körfez bölgesinde yer alan Suudi Arabistan, bölgenin en geniş sınırları il... more Ortadoğu coğrafyasının Körfez bölgesinde yer alan Suudi Arabistan, bölgenin en geniş sınırları ile en büyük ordusuna sahip, dünyanın en önemli petrol rezervlerini elinde bulunduran ve Sünni ağırlıklı bir nüfusu barındırması bakımından potansiyeli oldukça yüksek bir ülkedir. Bu yazıda Suudi Krallığı’nın dış politikasını şekillendiren unsurlardan bahsedilmektedir.
Milletlerin ve onların meydana getirdiği devletlerin tarihini kapsamlı bir şekilde incelemek gele... more Milletlerin ve onların meydana getirdiği devletlerin tarihini kapsamlı bir şekilde incelemek gelecek ve bugün hakkında ufuk çizebilmemize yardımcı olmaktadır. Osmanlı bakiyesi altında uzun yıllar yaşayan Yunan halkı, bağımsızlık ve milliyetçilik akımının etkisiyle isyan etmiş ancak mücadelesini verdiği değerlere ulaşma noktasında büyük devletlerin desteğine ihtiyaç duymuştur. Bu ihtiyaç, karşımızda tarihi kaynakları veri olarak sunduğu gibi bugünkü Yunanistan’ın içinde bulunduğu durum üzerine de bir perspektif ve bir açı sunmaktadır. Makalede, tarihsel arka plan göz önünde bulundurularak Yunanistan’da gerçekleştirilen son seçimler hususunda bir bağ kurulmaya çalışılacak, tarihte yaşananlara bakılarak bugüne atıf yapılmaya çalışılacak, Avrupa devletlerinin Yunanistan üzerindeki hegemonya mücadelelerinden bahsedilecektir.
Bu yazıda dünya enerji kaynaklarının siyaset mekanizmasına etkileri irdelenmiş, Rusya-Avrupa ve ... more Bu yazıda dünya enerji kaynaklarının siyaset mekanizmasına etkileri irdelenmiş, Rusya-Avrupa ve ABD-Avrupa arasındaki enerji rekabetine değinilmiş, son olarak enerji kaynaklarının günümüz konjonktüründeki yerinden bahsedilmiştir.
Uluslararası bir organizasyon olan D-8, Türkiye’nin daveti sonucu yedi ülkenin katılımıyla oluştu... more Uluslararası bir organizasyon olan D-8, Türkiye’nin daveti sonucu yedi ülkenin katılımıyla oluşturulmuştur. Bu ülkeler; Endonezya, Pakistan, Bangladeş, Malezya, Mısır, İran, Nijerya ve Türkiye’dir. 15 Haziran 1997 tarihinde kurulmuş olan D-8’ler, 20. yüzyılın en önemli olaylarından birisi ve 20. yüzyılın 21. yüzyıla hediyesidir. Yine D-8’lerin kurulması baştan sona savaşlar ve çatışmalarla geçen bir yüzyılın sonunda İslam dünyası açısından büyük önem arz etmekteydi. Kurucu üyelerin coğrafi konumları göz önünde bulundurulduğunda oluşumun bölgesel değil küresel bir nitelik taşıdığı görülür. Makalede D-8’in amacı, kapsamı, ve organlarından; D-8 ülkelerinin dünya ticaretindeki yerinden ve doğal kaynak yapılarından bahsedilmiş, D-8 ülkelerinin temel sosyal göstergeleri üzerinden bir perspektif sunulmuş; D-8 oluşumunun Avrupa Birliği’ne dönüştürülebilirliği üzerine genel bir değerlendirme yapılmıştır.
Avrupa içindeki sorunların ana çıkış kaynağını oluşturan Rusya ile Avrupa Birliği arasındaki(büyü... more Avrupa içindeki sorunların ana çıkış kaynağını oluşturan Rusya ile Avrupa Birliği arasındaki(büyük tabloda ise ABD ile Rusya arasında) etki alanı mücadelesi ve güç kontrolü meselesidir. Bu bağlamda isimlendirdiğimiz ‘‘Avrupa’nın fay hatları’’ tabiri, bu karşılıklı mücadelenin ihtilaflı sınır bölgeleri üzerinden cereyan eden bunalımları ifade etmek içindir. Seri makale düzeni ile aktarılacak olan Avrupa fay hatlarının ilki, Moldova sınırları içerisindeki Transdinyester üzerinedir. Bu makalede Transdinyester toprakları üzerinde Rusya ile Avrupa Birliği arasındaki hegemonya mücadelesinden, sorunu oluşturan sebeplerden ve Moldova’nın siyasi yapısından bahsedilecek ve sorunun çözümü için atılan adımların yeterliliği ve geleceği üzerine değerlendirmelerde bulunulacaktır
Falkland Adaları jeostratejik ehemmiyeti bakımından Güney Atlantik’te önem arz etmektedir. Adalar... more Falkland Adaları jeostratejik ehemmiyeti bakımından Güney Atlantik’te önem arz etmektedir. Adalar üzerinde günümüzde dahi anlaşmazlıkların yaşanması önemli bir göstergedir. Deniz ticaretinin döndüğü suyolları üzerinde bulunuyor olması ve petrol rezervlerinin varlığı adaların stratejik önemini korumasını sağlamaktadır. İngiltere’nin böylesine stratejik bir denizaşırı toprağının bulunuyor olması büyük bir avantajken, topraklarına coğrafi yakınlığı bulunan adalar üzerinde hiçbir söz hakkına sahip olmayan Arjantin için de büyük bir dezavantajdır.Arjantin kendisine coğrafi olarak çok yakın olan ve bu nedenle hak iddia ettiği Falkland Adaları’na 2 Nisan 1982 günü çıkarma yapmış ancak yüzyıllardır adaların hâkimiyetini elinde tutan İngiltere bu hamleye askeri harekâtla karşılık vermiştir. 6 hafta süren savaş, adadaki Arjantin askerlerinin teslim olmasıyla sona ermiştir.
Tarihe Pol Pot adıyla geçen ve akıllara durgunluk veren bir diktatörün kendi ülkesini nasıl bir m... more Tarihe Pol Pot adıyla geçen ve akıllara durgunluk veren bir diktatörün kendi ülkesini nasıl bir mezarlığa çevirdiğinin anlatıldığı bu makalede; Pol Pot’un hayatından, rejime giden yolun nasıl açıldığından, rejimin ne tür uygulamaları devreye soktuğundan bahsedilmektedir.
Avrupa'da neler oluyor? İslam karşıtlığının Avrupa'da kavramsallaştırıldığı İslamofobi bir trend ... more Avrupa'da neler oluyor? İslam karşıtlığının Avrupa'da kavramsallaştırıldığı İslamofobi bir trend haline mi dönüşüyor?
Hepsi ve ayrıntılar yazımda..
Müslüman dünyasının uluslararası arenadaki temsilcisi İslam İşbirliği Teşkilatı ne işe yarıyor? İ... more Müslüman dünyasının uluslararası arenadaki temsilcisi İslam İşbirliği Teşkilatı ne işe yarıyor? İslamofik saldırılar karşısında nasıl bir tutum sergiliyor? Hepsi ve ayrıntılar yazımda.
Papers by Abdulkadir Aksöz
Mısır’da Mübarek devrinin bitişi ve bundan sonraki süreçte İhvan’ın başa geçmesi Ortadoğu barışı ... more Mısır’da Mübarek devrinin bitişi ve bundan sonraki süreçte İhvan’ın başa geçmesi Ortadoğu barışı için çok şey ifade etmekteydi. Ancak General Sisi tarafından yapılan askeri darbe Mısır’ı daha da çıkmaza soktu. Bu durumu daha iyi analiz edebilmek için Mısır Halk Devrimi öncesi yine askeri darbe yaparak başa gelen Cemal Abdülnasır darbesini incelemek yararlı olacaktır.
Uploads
Makaleler by Abdulkadir Aksöz
Hepsi ve ayrıntılar yazımda..
Papers by Abdulkadir Aksöz
Hepsi ve ayrıntılar yazımda..